Ömer Bolat: İsrail, enflasyon artışı ve mal bulamama gibi sıkıntılar çekti

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Turkuvaz Medya Merkezi'nde düzenlenen Türkiye İhracat Seferberliği Zirvesi'ndeki konuşmasında son dönemde ihracatta gerçekleştirilen rakamlar hakkında bilgi verdi.

Bolat, İsrail'le ticaretin durdurulması kararına ilişkin, "İsrail, Türkiye'nin bu kararından sonra, gerek enflasyon artışı, gerekse hızlı şekilde mal bulamama gibi ciddi sıkıntılar çekti." dedi.

Cumhuriyet tarihinin en yüksek aylık rakamını yakalama amacı

Mayıs ayı ihracatının iyi geleceğine işaret eden Bolat, Cumhuriyet tarihinin en yüksek aylık rakamını yakalama amacında olduklarını, bunun da işaretlerinin bulunduğunu dile getirdi.

"Mayıs ayı ihracatı yüksek gelecek"

Bolat, mayıs ayı ihracatında geçen yılın aynı ayının üzerinde bir rakama ulaşılacağının altını çizerek ihracat rakamlarının mayısta yüksek olacağını anlattı.

"Dış ticaret dengesini sağlamak için çalışıyoruz"

Küresel ölçekte yaşanan ekonomik gelişmelere ve ihracat rakamlarına vurgu yaparak dış ticaret dengesini sağlamak için çalıştıklarını belirten Bolat, şunları kaydetti:

OVP'de dış ticaret açığı için 106 milyar dolar hedefi vardı ama bizim kendi hedefimiz bunu 80 milyar dolar ve altına indirebilmek. İlk 4 ayda bunun işaretlerini görüyoruz. İthalatımızda yüzde 9'a yakın bir küçülme var ve dış ticaret açığımızda da yüzde 30'luk bir azalma var. İlk 4 ayda 13,2 milyar dolar azalttık, 2023 Mayıs ayından 2024 Mart ayına dek 10 ay içinde dış ticaret açığımızda yaklaşık 29, cari işlemler açığımızda da 26 milyar dolar gerileme söz konusu oldu. Bu da makro ekonomide dengeleme sürecinin başarıyla ilerlemesine yardım ediyor. Bakanlık olarak 38 milyar TL'lik bütçemiz var, bunun yüzde 60'ını ihracatçılarımıza destek olarak harcıyoruz.

"Son 4 senede Türkiye'nin ABD'ye ihracatı yüzde 46, karşılıklı toplam ticaret yüzde 41 arttı"

Türkiye'nin 220 ülkeye 12 bin kalem ürün ihracatı yaptığına dikkati çeken Bolat, "Bazen Türkiye ekonomisini veya iktidarı kötülemek için 'ekonomik krizde', 'sanayi bitti' falan tezviratlar yapılıyor. Bunlar külliyen yalan, yanlış demeyeceğim, yalan." ifadesini kullandı. Bakan Bolat, kısa süre önce yaptığı ABD seyahatine atıfta bulunarak şu değerlendirmelerde bulundu:

Son 4 senede Türkiye'nin ABD'ye ihracatı yüzde 46, karşılıklı toplam ticaret yüzde 41 oranında arttı. Geçen hafta ABD'deydik, bazılarını korku sarmıştı. Türkiye'yle İsrail arasındaki ilişkilerin gergin olması nedeniyle ve ticaretteki uyguladığımız 'ticaretin durdurulması' kararı üzerine işte 'mahvolduk' gibi şeyler söylenmişti. Tam tersine ABD'de biz çok sıcak karşılandık. Mesela iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin yürütüldüğü bir komite var; Ticaret ve Yatırım Komitesi. 7 yıl aradan sonra üç hafta önce bu konuda Ankara'da toplantısını yaptık. Geçen hafta perşembe günü Türk-ABD Kongresi, Türk Amerikan iş alemini bir araya getiren yıllık toplantı 5 yıl aradan sonra yine Washington DC'de yapıldı. Türkiye'yle iş yapmak konusunda hem ABD hükümetinde iştah var hem ABD'li iş ve yatırım çevrelerinde o konuda istek var.

"2 Mayıs itibarıyla Türkiye'den İsrail'e ihracat ve ithalat anlamında herhangi bir ticaret yapılmamaktadır"

Bakan Bolat, İsrail'le ticaretin durdurulması kararına ilişkin de değerlendirmelerde bulundu. İsrail'in bölgede vahşice tutumunu, Gazze'deki masum halka yönelik saldırılarını, taş üstünde taş bırakmadığını herkesin gördüğüne dikkati çeken Bolat, şunları söyledi:

Biz Türkiye olarak bu konuda son derece tutarlı bir politika izledik. Hadisenin başlangıcından itibaren Cumhurbaşkanımız, Dışişleri Bakanımız çatışmaları engellemek, bu katliam düzeyindeki saldırıların engellenmesi için diplomasi, siyasi temas, ikili düzeyde, uluslararası düzeyde her türlü zorlamaları yaptılar. İsrail'in yeni bir katliam boyutuna geldiğini fark ettiğimiz andan itibaren ve Türkiye'den giden yardımları engellemeye başladıklarını ve bunu devam ettirdiklerini görünce Türkiye Cumhuriyeti hükümeti olarak bu konuda değerlendirmeleri yaptık. 2 Mayıs itibarıyla Türkiye'den İsrail'e ihracat ve ithalat anlamında herhangi bir ticaret yapılmamaktadır.

"Türkiye'nin ciddiyetini ve kararlılığını görmüş oldular"

Filistin'le ticaretimiz açıktır. İsrail, Türkiye'nin bu kararından sonra, gerek enflasyon artışı gerekse hızlı şekilde mal bulamama gibi ciddi sıkıntılar çekti. Türkiye'den geçmişte malını 1 günde ekonomik olarak alabiliyordu. Türkiye'nin ciddiyetini ve kararlılığını görmüş oldular. Orada bir insanlık dramı, katliam ve vahşet var. Her zaman olduğu gibi Filistinli kardeşlerimizin yanındayız."

"267 milyar dolar mal ihracatı, 110 milyar dolar hizmet ihracatı hedefimiz geçerliliğini korumakta"

Hedef pazarlar konusunda değerlendirmeler yapan Bolat, şu bilgileri verdi:

Yılın ikinci yarısına AB pazarlarında talepte bir artış bekliyoruz. Körfez ülkelerine olan ihracatımızda iyi bir artış var. Bizim için her pazar önemli ama iki stratejimiz öncelikli; Uzak Ülkeler Stratejisi ve İslam Ülkelerinde Ticareti Geliştirme Stratejisi. Körfez ülkelerine yönelik ciddi bir ihracat atağımız var, ABD'ye, İngiltere'ye, Romanya'ya, Mısır'a, Türki Cumhuriyetlere yönelik ihracatımızda artış var. 267 milyar dolar mal ihracatı, 110 milyar dolar hizmet ihracatı hedefimiz geçerliliğini korumaktadır, hedeflerimizde revizyon yapmadık.

İngiltere ile serbest ticaret anlaşması

İngiltere ile başlayan serbest ticaret anlaşması (STA) görüşmeleri konusuna değinen Bolat, İngiliz hükümeti ile serbest ticaret anlaşmasını hizmetler sektörüne de genişletmek, yatırımları dahil etmek için görüşmeleri resmen başlattıklarını duyurarak şöyle konuştu:

10 Haziran'da ilk müzakere heyetimiz Londra'da görüşmelere gidecekler. İngiltere tabii bu yıl seçim sürecinde, mali seçimlerini yeni geride bıraktı, önümüzde genel seçimleri var. Bu ortamda müzakereleri uzun sürecek tabii ama İngilizlerle bu konuda müzakerelerimiz devam edecek. İki taraf anlaşırsa serbest ticaret anlaşmasını genişletmiş olacağız.

"Stokçuluk, fahiş fiyatla ilgili düzenlemelerle cezalarda ciddi artışlar meydana geliyor"

Bakan Bolat, piyasadaki fiyatlar ve enflasyonla mücadelede yapılan çalışmalar hakkında bilgi verdi. Konut ve otomotiv piyasasında fiyatları düşürmek için yapılan çalışmalara dikkati çeken Bolat, ilgili Bakanlıkların ve kurumlar başta olmak üzere enflasyonla mücadelenin devam ettiğini söyledi. Bolat, bunun yanında fahiş fiyat, stokçuluk, karaborsacılıkla mücadele gibi alanlarda da Ticaret Bakanlığı olarak ellerinden geleni yaptıklarını dile getirerek şöyle konuştu:

Elimizdeki kanunlar, yönetmelikler çerçevesinde denetim ekiplerimizle bu mücadeleyi sürdürüyoruz. Görüşme ve ikna yoluyla yapılan çalışmaların yanında denetim yoluyla yapılan çalışmalarımız yoğun geçti. 81 bin işletme ve 580 bin ürün denetlemeleri yapıldı. Geçen yıl İç Ticaret Genel Müdürlüğü üzerinden karaborsa, stokçuluk, fahiş fiyat, haksız fiyat denetlemelerine yaklaşık 850 milyon TL, tüketici korunmasında da zararlı ürünler, aldatıcı reklamlar, sağlığa aykırılık denetimleriyle de 1,2 milyar TL'lik cezamız oldu.

Rekabet Kurumu'nun verdiği ceza

Rekabet Kurumu da geçen yıl 2,6 milyar TL ceza kesti. Şimdi Türkiye Büyük Millet Meclisinde, Rekabetin Korunması, Tüketicinin Korunması Kanunu gibi çok önemli bazı kanunlarda değişiklik yapılıyor. Stokçuluk, fahiş fiyatla ilgili düzenlemelerle cezalarda ciddi artışlar meydana geliyor. Amaç caydırıcılık. Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde bugün yarın inşallah bu değişiklikler tamamlanmış olur.

Tavuk üreticileri ile alakalı soruşturma

Tavuk üreticileri ile alakalı bir soruşturmanın tamamlanmak üzere olduğunu bildiren Bolat, firmaların uzlaşma sürecine girmek istediğini aktararak şöyle konuştu:

Şu anda TBMM'deki değişiklikler kanunlaştığı takdirde, soruşturma süreleri 4-6 ay arasına kadar geriletilecek, hızlandırılacak. Böylece yanlışa sapanlar daha hızlı bir şekilde bu yanlışın bedelini ödeyecekler.