Saatlerdeki göstergelere neden akrep ve yelkovan diyoruz? İşte yanıtı...

Saatlere baktığımızda zamanı bize gösteren iki temel çubukla karşılaşırız: biri kısa, diğeri uzun.

Günlük dilde bu çubuklara "akrep" ve "yelkovan" diyoruz. Peki, bu ilginç isimler nasıl ortaya çıktı? Neden dakikayı gösterene "yelkovan", saati gösterene "akrep" denmiş?

Kulağa alışılmış gelse de, bu kelimelerin kökeni ve seçilme nedenleri aslında oldukça dikkat çekici.

Gelin, zamanın bu sessiz rehberlerinin isimlerinin ardındaki hikeyeye birlikte göz atalım.

Akrep Neden "Akrep"?

Saatin saatleri gösteren kısa çubuğu, hareketi itibarıyla daha yavaş ve kısıtlı bir seyir izler. Aynı zamanda kısa ve kalın yapısıyla bir akrebin kıvrık kuyruğunu andırır.

Bununla birlikte, geçmişte akrebin zehirli ve dikkat edilmesi gereken bir hayvan olarak görülmesi, zamanın kıymetini ve geçip giden her saatin önemini simgelemek için bu benzetmeyi anlamlı kılmış olabilir.

Yelkovan Nereden Geliyor?

Dakikaları gösteren uzun ve ince çubuğa ise "yelkovan" deniyor. Bu kelime, "yel" (rüzgâr) ve "kıvan/kıvranmak" köklerinden türemiştir. "Yel gibi giden", yani hızlı hareket eden anlamına gelir. Nitekim yelkovan, saatin içinde akrebe göre çok daha hızlı hareket eder ve her 60 dakikada bir tam tur atar. Bu da ona bu ismin verilmesine neden olmuştur. Aynı zamanda, "yelkovan" kelimesi, bazı kuş türlerinin de adıdır ve bu kuşlar hızlı uçuşlarıyla bilinir.

Sonuç olarak, saat dilimlerinin bu isimlerle anılması, sadece şekilsel benzerlikten değil, aynı zamanda hız ve hareket karakteristiklerinden de kaynaklanıyor. Hem dilimizin zenginliği hem de geçmişteki gözlem gücümüz sayesinde bu özgün terimler günlük hayatımıza yerleşmiş durumda.