Cevdet Yılmaz: Enflasyonda tek haneli rakamlar 2026’da görülecek

İstanbul Sanayi Odası (İSO) Meclisi Kasım ayı toplantısı, “21'inci Yüzyılın Yüksek Teknoloji ve Yeşil Ekonomiye Dayalı Sanayisini Oluşturmak İçin Devlet-Özel Sektör İş Birliğini Geliştirmenin Önemi” ana gündemi ile Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’ın katılımlarıyla gerçekleşti.

Cevdet Yılmaz, İSO kasım ayı Meclis Toplantısı'nda Türkiye'nin ekonomisindeki son 20 yılı değerlendiren konuşma yaptı.

Yılmaz konuşmasına, Cumhuriyet'in 100 yıllık birikimle ikinci yüzyıla baktıklarını ve bu perspektif içinde ilerlediklerini dile getirerek başladı.

"Türkiye ekonomisi, son 20 yılda ortalama küresel büyümenin üzerinde büyüdü"

Yılmaz, katılımcılara bir sunum yaparak, Türkiye ve dünyanın büyüme verilerini karşılaştırarak şu bilgileri verdi:

Türkiye son 20 yılda ortalama küresel büyümenin 1,5 katı oranında daha yüksek büyüme oranına ulaşmıştır. Son üç yıla baktığımızda dünya toplam yüzde 7, Türkiye ise aynı dönemde yüzde 20’ye yakın büyüdü. Büyüme tarafında güçlü bir büyüme gösterdik. Yüksek büyümeyle beraber dolar cinsinden kişi başı milli geliri yaklaşık üçe katlayarak 2022 sonunda 10 bin 659 dolara ulaştık. Yüksek 2003-2022 döneminde sanayi sektörümüzün yıllık ortalama yüzde 6,1 oranında büyürken, imalat sanayi yüzde 6,4 oranında büyümüştür. Bunu daha fazla özel sektörle başardık. Sanayi sektörü ortalama büyümeden daha fazla büyüdü ve 2023’te bu oran yüzde 23'e çıktı.

"İstihdam arttı"

Yüksek büyüme oranlarıyla beraber 2023 üçüncü çeyrek istihdamı 32 milyon kişiye, sanayi istihdamı ise 6,6 milyon kişiye ulaşmıştır. Sanayi istihdamı yükseldi. İstanbul’da sektörel katma değer içinde hizmetlerin payı baskın olmakla birlikte beraber sanayi yüzde 20’nin üzerinde bir paya sahip.

"Tek haneli rakamlar 2026’da görülecek"

Yılmaz, aylık enflasyonda düşüşün başladığını, yıllık etkisinin önümüzdeki yılın ortalarından itibaren görüleceğini belirtti. Yılmaz, tek haneli rakamların ise 2026’da görüleceğini şöyle aktardı:

Bu yıl yüzde 65 civarında gerçekleşeceğini tahmin ettiğimiz enflasyonun kademeli bir şekilde düşerek 2026 yılında tek haneli rakamlara döneceğini öngörüyoruz. Aylık bazda bir miktar düşmeye başladı. Aylık bazda daha düşük rakamlara gelmeye başladı. Yıllık etkisini gelecek yılın ortalarından itibaren göreceğiz. Kademeli bir şekilde düşüş şekliyle de 2026 yılında tek haneli rakamlara inmesini hedefliyoruz. Ülkemizin refahını, katma değerini ekonomisini sürdürülebilir, istikrarlı şekilde büyütmek için istiyoruz. Enflasyonu düşürmemiz bu perspektifimize de güç veriyor. Belirsizliği azaltarak, ön görülebilirliği artırarak enflasyondaki düşüş, makro istikrardaki kuvvetlenme büyüme perspektifimize güç veriyor.

Enflasyonun tek haneye düşürülmesi hedefi

Enflasyonun tek haneye düşürülmesi hedefinin üzerinde duran Yılmaz, şu bilgileri paylaştı:

Büyüme denilen hadisenin farklı kaynakları olabilir. Tüketim ağırlıklı da büyüme sağlanabilir, üretim ağırlıklı da. Orta Vadeli Program’da tasarladığımız büyüme ise tüketim yerine yatırım ve ihracat ağırlıklı bir büyüme. Bu büyüme ile dezenflasyonist politika ile uyumlu bir şekilde ekonomimizi büyütmemiz mümkün. Amacımız, istikrar içinde, sürdürülebilir ve kapsayıcı bir büyüme gerçekleştirmek. Brüt döviz rezervleri artırıldı. Alınan tedbirlerle yönetilebilir bütçe açığını sağladık. Bunun sonucunda ülkemizin CDS denen risk priminin 700’lerden 340’lara gerilediğini görüyoruz. Bu önemli bir şey.

Orta Vadeli Program’ın temel amaçları ve politika araçları

Cevdet Yılmaz, Orta Vadeli Program’ın (OVP) hazırlanış aşamasına değinerek, 4 temel amaç üzerine şekillendirildiğini belirtti. Yılmaz bunları, afet yaralarının sarılması, afet risklerinin azaltılması, makroekonomik ve finansal istikrarın sağlanması, enflasyonun tek haneye düşürülmesi, yatırım, istihdam, üretim, ihracat perspektifinde büyüme ve istihdamın devam ettirilmesi, sosyal adalet ve refahın güçlendirilmesi olarak açıkladı.

Yılmaz, konuşmasında bütün bunların da mali disiplinin sağlanması, para politikası ve yapısal dönüşümlerle sağlanacağını açıkladı.

"Türkiye yüksek gelirli ülkeler eşiğine adım atacak"

Uluslararası büyüme tahminlerini aktaran Yılmaz, uluslararası tahminlerde 2023-2026 döneminde ait bilgi vererek Avrupa’daki bazı ülkelerin büyümesinde gerileme görüldüğünü belirtti. Yılmaz, Türkiye’nin yüksek gelirli ülkeler eşiğine adım atacağını belirtti. Ortalama büyümenin yüzde 4,5 olmasının beklendiğini aktaran Yılmaz, istihdamda ve milli gelirdeki artışlara dikkati çekti.

“Ortalama büyümemizin bu dönem yüzde 4,5 civarında olmasını hedefliyoruz”

Amaçlarının istikrar içinde, sürdürülebilir, kapsayıcı bir büyümeyi gerçekleştirmek olduğunu belirten Yılmaz, şu iblgileri verdi:

Bu da orta vadeli programımızın ana çizgilerini oluşturuyor. IMF tahminlerine göre ortalama 3 civarında bir büyüme görünüyor dünyada. Geçen yıl 906 milyar dolarmış milli gelirimiz, bu yıl 1 trilyon 67 milyar diye tahmin etmişiz. Şu an 12 ay geriye gittiğimiz zaman, 12 aylık milli gelirimiz 1 trilyonu aşmış durumda hali hazırda. Muhtemelen 1.1 trilyona yakın, o civarda bir milli gelire ulaşmış olacağız. Bu da kişi başına gelirimizi 10 bin 659 dolardan 12 bin 415 seviyelerine getirmiş olacak. Dönem sonunda 1.3 trilyonluk bir ekonomi olmayı hedefliyoruz. Kişi başına gelirimizin de 14 bin 855 dolara nominal dolar bazında 15 bin dolarlara yakınsamasını bekliyoruz. Bu ne demek, yüksek gelirli ülkeler ligine terfi etmek demek. Uluslararası eşik 13 bin 800 dolar. Bu eşiği aşarak Türkiye yüksek gelirli ülkeler ligine alt sıralardan da olsa adımını atmış olacak. Ortalama büyümemizin bu dönem yüzde 4,5 civarında olmasını hedefliyoruz.

Makroekonomik gösterge ve tahminlere değinen de Yılmaz, turizm ve ihracattaki gelişmelerin çok önemli olduğunun altını çizdi.

7 öncelikli yapısal plan

OVP’yi ek olarak gelecek 7 önemli aşamaya değinen Yılmaz, bu planları şöyle sıraladı:

Büyüme ve ticaret

Beşeri sermaye ve istihdam

Fiyat istikrara ve finansal istikrar

Kamu maliyesi

Afet yönetimi

İş ve yatırım ortamı

Yeşil ve dijital dönüşüm

Yatırım taahhütlü avans kredisi

Yılmaz, toplantının sonunda yayınladığı bir mesajda yatırım taahhütlü avans kredisinin verileceğini ve bu kredinin uygulama detaylarının önümüzdeki günlerde kamuoyuyla paylaşılacağını belirtti.