Türkiye hangi ülkeye hangi ürünü satıyor

Aslı Didari /

Türkiye’nin bereketli topraklarında yetişen tarım ürünleri, tekstil, mobilya ya da otomotiv gibi sanayi üretimleri çeşitli ülkelere ihraç ediliyor. Ülkemizin fındık, bal ya da kuru kayısı gibi özel tatları için dünyadan talep yağıyor. İklim koşullarına göre yetişen ve yörelere özgü üretilen ürünlerin alıcıları da tabii ki farklılık gösteriyor.

TÜRKİYE İHRACATTA BAŞARILI OLDU

Türkiye, koronavirüs salgınından sonra dünyayı saran ekonomik sarsıntıya ihracatını artırma kabiliyeti ile karşı durdu. İhracatçılar, Ticaret Bakanlığı ve sahada güçlü sektör temsilcisi örgütleri ile birlikte her bölgeden atılımlar yaparak başarılı oldu.

Tüm sektörler kendi içinde ihracat hamleleri üretti, devletin sağladığı katkılarla ilerledi. İhracatta ürün kalitesi kadar yeni pazar girişimleri de bu başarıyı destekledi.

DÜNYADA GIDAYA OLAN İLGİ ARTTI

Koronavirüs salgınında dünyanın bağışıklık sistemini artıran gıdalara ilgisi arttı. Ayrıca iklim değişikliği nedeni ile yaşanan kuraklık, dünyada gıdayı öncelikli hale getirdi. Konteyner ve tedarik zinciri sorunları da gıdaya erişimi ön sıraya koydu.

GIDA İHRACATINDA DÜNYANIN İLGİSİ TÜRKİYE’NİN ÜZERİNE ÇEKİLDİ

Türkiye’nin ihracat başarısı ile gıda ürünlerinin verimi birleşince bu alanda yeni açılımlar da beraberinde geldi. Türkiye, dünya tarımsal üretim değerinin yaklaşık yüzde 5’ini üreterek 7’nci sırada yer aldı.

HANGİ ÜLKE TÜRKİYE’NİN HANGİ ÜRÜNÜNÜ TALEP EDİYOR

Peki hangi ülke hangi ürünümüzü daha çok talep ediyor? Bunu merak edip, araştırdığımızda karşımıza Rusya’dan Norveç’e kadar uzanan yelpazede birçok ülke çıkıyor. Tabii bu sayede hem üreticinin hem de ihracatçının yüzü gülüyor.

İşte sektörü sırtlayan derneklerin, ilgili bakanlıkların ve TÜİK’in verilerinden derlediğimiz cevapları sizinle paylaşıyoruz:

EN ÇOK DOMATES RUSYA’YA GİDİYOR

Geçen yılın ocak-eylül döneminde 226 milyon 87 bin dolarlık domates ihracatı yapan Türkiye, bu senenin aynı döneminde 53 ülkeye 264 milyon 771 bin dolarlık ürün sattı. Domates ihracatının en fazla yapıldığı ülkelerin başında ise Rusya geldi.

ZEYTİNİMİZE EN FAZLA TALEP İSPANYA’DAN GELDİ

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, Türkiye'nin zeytin ve zeytinyağı ihracatı eylül ayında geçen yılın aynı dönemine göre, yüzde 57,4 artarak 30 milyon 30 bin dolara çıktı. Sektör böylece tarım grubunda ihracatını en fazla artıran sektör olarak dikkati çekti. Türkiye'nin zeytin ve zeytinyağı sektörünün en fazla ihracat gerçekleştirdiği ülke İspanya oldu.

TARIM ÜRÜNLERİ IRAK’TAN TALEP GÖRÜYOR

Tarım sektörü, geçen ay en fazla ihracatı Irak'a yaptı. Sektör, Irak'a 359 milyon 437 bin dolar tutarında dış satım gerçekleştirdi.

ALMANYA’YA FINDIK GÖNDERİYORUZ

Karadeniz Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (KFMİB), eylül ayında 30 bin 528 ton fındık ihracatı karşılığında 203 milyon 438 bin 128 dolar gelir sağlandığını bildirdi. Almanya'ya 2020-2021 ihracat döneminde toplam 472 milyon 264 bin dolar karşılığı 70 bin 543 ton fındık ihraç edildi.

ABD’YE KURU DOMATES İTHALATI

Türkiye, 2020 yılının Ocak-Ağustos döneminde 6 milyon 500 bin dolarlık kuru domates ihraç ettiği ABD'ye, 2021 yılının aynı döneminde 11 milyon 75 bin dolarlık kuru domates ihraç etti. ABD, bu talebiyle İtalya'yı da geçerek Türk kuru domatesini en çok talep eden ülke oldu.

BELÇİKA, ÇAYI BİZDEN ALIYOR

Bu dönemde Belçika'ya 4 milyon 868 bin 731, Almanya'ya 1 milyon 210 bin 136, ABD'ye 810 bin 115, KKTC'ye 510 bin 145, Fransa'ya 494 bin 672 ve Hollanda'ya ise 465 bin 285 dolarlık çay satıldı.

BURSA SİYAHI İNCİRİ, AVRUPA YOLCUSU

Dünyada sadece Bursa'nın 40 köyünde yetiştiği bilinen Bursa siyahı inciri, başta Avrupa olmak üzere dünyanın dört bir yanına ihraç ediliyor. Üreticilerce tarlalardan toplanan coğrafi işaretli incir, kasalarla ihracatçı firmalara gönderiliyor. .

TURUNÇGİLDE İLK SIRADA RUSLAR VAR

Dış satım verileri ülke bazında incelendiğinde, geleneksel pazarlardan Rusya'nın öne çıktığı görülüyor. Rusya'ya ocak-ağustos döneminde 139 milyon 303 bin dolar tutarında turunçgil ihracatı yapıldı.

EN ÇOK NARENCİYE RUSYA’YA

Türkiye'nin ocak-eylül döneminde en çok narenciye gönderdiği ülkeler 150 milyon 456 bin dolarla Rusya, 71 milyon 959 bin dolarla Irak, 32 milyon 438 bin dolarla Ukrayna oldu.

TÜRKİYE’NİN MEYVE SEBZESİNE ALMANYA TALİP

Türkiye’nin meyve sebze mamulleri ihracatı 2021 yılının Ocak-Eylül döneminde yüzde 23’lük artışla 1 milyar 198 milyon dolardan 1 milyar 470 milyon dolara yükseldi. Meyve sebze mamulleri ihracatında ilk sırayı 200 milyon dolarlık ihracatla Almanya alırken, ikinci sıra 185 milyon dolarlık taleple Amerika Birleşik Devletleri’nin oldu. Irak’a ise 145 milyon dolarlık meyve sebze mamulleri ihraç etmeyi başardı.

HUBUBAT ABD’YE GÖNDERİLİYOR

Ağustos ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 33,41 artışla 183 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirildi. 2021 yılında toplam 187 ülkeye ihracat yapılan ürün ABD'ye olan ihracatı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 73,97 değer bazında artış gösterdi. Ocak-ağustos ise döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 18,73 artış ile 1 milyar 471 milyon 918 bin dolarlık ihracat gerçekleştirdi.

DENİZ SALYANGOZU AB ÜLKELERİNİN GÖZ BEBEĞİ

Su ürünleri avcılığı ile elde edilen ürünlerden deniz salyangozu başta AB ülkeleri olmak üzere Japonya, Güney Kore, Çin ile Orta Doğu ülkelerine ihraç ediliyor.

RUSYA, VİETNAM VE JAPONYA’YA SOMON İHRACATI YAYGIN

Türkiye'den Ocak-Ağustos 2021 döneminde Rusya, Vietnam ve Japonya başta olmak üzere 20 ülkeye Karadeniz somonu ihraç edildi. Bu dönemde Rusya'ya 84 milyon 573 bin 477 dolar karşılığında 14 bin 8 ton Karadeniz somonu satıldı. Rusya'yı 8 milyon 858 bin 875 dolarla Vietnam, 3 milyon 136 bin 795 dolarla Japonya izledi.

RUSYA’YA ÇİLEK İHRAÇ EDİYORUZ

Çilek ihraç edilen ülke sayısı 29'a çıkarıldı. 2020 yılında 25 bin 600 ton taze çilek karşılığında, 24 milyon 590 bin dolarlık gelir elde edildi. İhracatın yüzde 60'a yakını Rusya'ya gerçekleşirken Rusya'yı Romanya, Irak ve Gürcistan takip etti.

DONDURULMUŞ ÇİLEK ABD’YE

Geçen yıl, 22 bin 620 ton dondurulmuş çilek ihraç edilerek 45 milyon 423 bin dolarlık döviz girdisi sağlandı. Dondurulmuş çilek ihracatında ABD, Almanya, Kanada ve İngiltere'nin başı çektiğini aktarıldı.

PUL BİBER İHRACATINDA İLK SIRADA ALMANYA VAR

Türkiye'den bu yılın ocak-eylül döneminde yapılan pul biber ihracatı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 28 artarak 6 milyon 602 bin dolara ulaştı. Pul biber ihracatında döviz girdisi olarak ilk sırayı 1 milyon 708 bin dolar ile Almanya aldı. Bu ülkeyi, 1 milyon 11 bin dolarla Hollanda ve 784 bin dolarla İngiltere izledi.

ZEYTİNYAĞI İSPANYA’YA

Türkiye'nin zeytin ve zeytinyağı ihracatı, eylül ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 57,4 artarak 30 milyon 30 bin dolara çıktı. Türkiye'nin zeytin ve zeytinyağı sektörünün en fazla ihracat gerçekleştirdiği ülke İspanya olurken İspanya'ya bu dönemde 4 milyon 670 bin dolar tutarında ihracat gerçekleştirildi. İspanya'yı, 3 milyon 794 bin dolarla ABD, 3 milyon 724 bin dolarla Almanya, 3 milyon 107 bin dolarla Irak izledi.

YAŞ KAYISI RUSYA’YA GİDİYOR

Dünyada 115 ülkeye ihraç edilen kayısı, ülke ekonomisine yıllık 400 milyon dolara yakın katkı sağlıyor. 2020 yılı verilerine göre 343 bin tonluk dünya taze kayısı ithalatının yüzde 18,9’u Rusya Federasyonu tarafından yapılırken Rusya’yı yüzde 13,6’lık pay ile Almanya, yüzde 10,4’lük pay ile Kazakistan izledi.

KURU KAYISIYI EN ÇOK TÜKETEN ABD

Malatya'dan yılın 9 ayında yapılan kuru kayısı ihracatı, geçen yılın aynı dönemine göre 50 milyon dolar artarak 225 milyon 516 bin dolara ulaştı. Malatya’da 2021-2022 sezonunda 100 bin ton kuru kayısı ihracatı hedeflenirken, pazarda en büyük alıcının 13 bin 167 ton ile ABD olduğu gözlemlendi.

Türkiye genelindeki kuru kayısı ihracatımızda ilk sıradaki ülkeler; 26 milyon dolarla yine ABD oldu. ABD’yi 13 milyon dolarla Almanya, 12 milyon dolarla Fransa izledi. En fazla artış yaşadığımız pazarlar arasında ise Hindistan, Çin ve Ürdün var.

TÜRKİYE'NİN NAR İHRACATI EN ÇOK IRAK’A

Bu yılın 9 aylık döneminde ise nar ihracatı, bir önceki senenin aynı dönemine göre yüzde 19 artarak 68 milyon 966 bin dolara çıktı. Nar ihracatında ilk sırada 20 milyon dolarla Irak yer aldı. Bu ülkeyi 17 milyon 200 bin dolarla Rusya ve 6 milyon 400 bin dolarla Almanya takip etti.

SATSUMA MANDALİNAYI EN ÇOK RUSLAR SEVİYOR

2020 yılında Türkiye’nin satsuma ihracatının 108 milyon dolarlık büyük kısmı Rusya Federasyonu’na yapılırken, ikinci sırada 32 milyon dolarlık satsuma mandalina ihracatıyla Ukrayna yer aldı. Üçüncü basamağın sahibi ise 3 milyon 700 bin dolarla Sırbistan oldu. Türkiye, 2020 yılında 49 ülkeye satsuma mandalina ihracatı gerçekleştirdi.

KURU İNCİR İHRACATINDA ZİRVENİN SAHİBİ ABD

Türkiye, incirde başarılı bir ihracat sezonunu geride bıraktı. Türkiye, 2020-21 sezonunda 72 bin 145 ton kuru incir ihraç ederken 256 milyon 915 bin dolarlık döviz geliri elde etti. Türk incirini 114 ülke insanına ulaştırıldı. Bu sezon ABD’ye kuru incir ihracatı yüzde 14’lük artışla 33 milyon dolardan, 38 milyon dolara yükseldi. ABD en çok kuru incir ihraç ettiğimiz ülkeler sıralamasında üçüncülükten birinciliğe çıktı.

TÜRK KESTANESİ EN ÇOK İTALYA’YA İHRAÇ EDİLİYOR

Türkiye 2020 yılında 24 milyon dolarlık kestane ihraç ederken, İtalya 17 milyon 500 bin dolarlık Türk kestanesi talep etti. Türkiye’nin kestane ihracatının yüzde 73’ü İtalya’ya yapılmış oldu. Lübnan’a 1 milyon 800 bin dolarlık kestane ihraç edilirken, Almanya 1 milyon 500 bin dolarlık Türk kestanesi aldı. 2020 yılında 34 ülkeye kestane ihracatı yapıldı. Türkiye 2020 yılında 76 bin 45 ton kestane üretmişti.

SÜT ÜRÜNLERİNİN ALICISI ÇİN

Süt ürünleri sektörü 268 milyon dolar döviz kazandırdı. Süt ürünleri sektörü 2020 yılında ihracat hakkı kazandığı Çin'i lider konumuna yükseltti.

BALIMIZ EN FAZLA ALMANYA'DAN İSTENİYOR

Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği (DKİB) verilerine göre, en fazla ihracat yapılan ülkelerden Almanya'ya 1 milyon 304 bin 114, ABD'ye 1 milyon 148 bin 989, Kuveyt'e ise 215 bin 537 dolarlık bal gönderildi.

KURU ÜZÜMÜN SEVDALISI BİRLEŞİK KRALLIK OLDU

Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği 2020-2021 sezonunda Türkiye’nin çekirdeksiz kuru üzüm ihracatının miktar bazında yüzde 9’luk düşüşle 248 bin tondan 226 bin tona, tutar bazında ise yüzde 15’lik kayıpla 510 milyon dolardan 434 milyon dolara indiği belirtiyor. Çekirdeksiz kuru üzümü 94 ülkeye göndererek 191 milyon dolarlık ürün sattık.

Çekirdeksiz kuru üzümde 2021 yılı Ocak-Haziran döneminde en çok ihracat gerçekleştirdiğimiz ilk 5 ülke 53 milyon dolarla Birleşik Krallık, 29 milyon dolarla Almanya, 18 milyon dolarla Hollanda oldu

ÇEKİRDEKSİZ SOFRALIK SULTANİ YAŞ ÜZÜMÜNDE EN FAZLA DIŞ SATIM RUSYA’YA GERÇEKLEŞTİ

Türkiye’nin taze üzüm ihracatı 2020 yılında 150 milyon dolar oldu. Çekirdeksiz Sofralık Sultani Üzüm ihracatı ise 2020 yılında yüzde 19’luk artışla 110 milyon 734 bin dolara ulaşmıştı. Türkiye’nin çekirdeksiz sultani sofralık üzüm ihracatında ilk sırada 65 milyon dolarla Rusya yer aldı. İkinci sıranın sahibi 13 milyon 400 bin dolarlık tutarla Ukrayna olurken, Almanya 6 milyon 600 bin dolarlık Türk üzümü tercih etti. Çekirdeksiz sultani sofralık üzüm ihraç ettiğimiz ülke sayısı ise; 57 oldu.

UKRAYNA’YA AVOKADO VE EJDER MEYVESİ GÖNDERİYORUZ

İklim koşullarına göre yoğun olarak Antalya ve çevresinde üretilen yaban mersini, kivi, avokado, çarkıfelek, ananas, mango, ejder gibi tropikal meyveler, hem üreticinin hem de ihracatçının yüzünü güldürüyor. Avokado ve ejder meyvesi ise daha çok Ukrayna'dan alıcı buluyor.

AVRUPA'NIN TÜM BÖLGELERİNE YABAN MERSİNİ SERVİSİ

Antalya ve çevresinde üretilen yaban mersini, Avrupa'nın tüm bölgelerine gidiyor.