GSR'nin ertelenmesi piyasayı nasıl etkiler
Otomotiv sektörünün gelişmiş güvenlik sistemleri uyumuna yönelik düzenlemenin içeriği konusunda uzman görüşü aldık. Uzmana göre, araçlar sürücü ve yolcular için güvenli hale gelecek ve satış tarihi açısından yerli üretime bir avantaj sağlanmış olacak.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından üretimi yapılan ve ithal edilen otomobillerle ilgili gelişmiş güvenlik sistemlerine uyumuna yönelik bir düzenleme yapıldı.
Otomotiv sektörünün Genel Güvenlik Yönetmeliği'nin (GSR) uyumuna yönelik yapılan düzenleme kapsamında ulusal tip onayıyla Türkiye'de üretim yapan firmalar için uygulama geçiş tarihi 31 Ağustos olarak belirlendi.
Piyasalarda bu gelişme, markaların ellerinde araç kalmasın diye kampanyalarını daha da artıracağı yönünde yankılandı.
Bu zorunluluğun kapsamını ve piyasalara yansımasını otomotiv sektörü temsilcilerinden TÜKONFED Otomotiv Komisyonu Başkanı Fatih Kankurdan, Ensonhaber'e aktardı.
"Güvenlik önlemleri sürücü ve yolcuyu koruyor"
Kandurdan, aslında bu yönetmeliğin amacının Avrupa Birliği'ne uyum çerçevesinde araçların tip onay belgesi alabilmesi için var olan regülasyonlarda yapılan bir güncelleme olduğunu belirterek, açıklamasını şöyle sürdürdü:
Bakanlığın açıkladığı ve 7 Temmuz olarak bilinen bu regülasyonlar araçların genel güvenlik sistemleri, içinde araç içindeki sürücü ve yolcuyu koruma esaslı birtakım donanımların araç üzerinde bulunması içeren paketlerden oluşuyor.
"Yerli araçlara zaman açısından bir ayrıcalık tanınıyor"
Bu doğrultudaki araçların 7 Temmuz'a kadar satışları yönetmenliğe uygun olanların tescil işlemleri yapılmaktaydı. Ancak bunda bir istisna vardı. Kalan stokların yüzde 10'una kadar satılması için bir istisnai durum vardı. Bugün Bakanlık'tan gelen açıklamaya baktığınızda ise bir noktada yerli üreticileri bir nebze ayrıştırarak, AB regülasyonu ile Gümrük Birliği'nde tanımlanmış olan Tip 1 ile ithal araçların 7 Temmuz'a kadar yapılması gereken zorunlu tescil işlemlerinin yönetmeliğe karşı yine 7 Temmuz'a kadar tescil yapılacağı belirtiliyor.
"Açıklama piyasalarda yankılandı"
Bugünkü açıklamada ulusal onay belgesine sahip yerli üretim ya da hazır olan araçların satışı 31 Ağustos'a kadar uzatılmış olduğu bilgisi geçildi. Bu bilgi sektör tarafından önce heyecanla karşılandı. Ancak Resmi Gazete'ye baktığımızda M1, N1, O1 gibi birtakım araç sınıfları var. Bunlar 'M1' denilen 9 kişiye kadar otomobiller, 'N1' kamyonetler, O1, O2 ise motorlu araç tarafından çekilen yük araçları şeklinde sıralanıyor.
"7 Temmuz'a kadar tescil işlemleri yapılacak"
Bu araçlar içinde özellikle GSR yönetmenliği kriterlerini kapsamayan şu anda piyasada var olan otomobiller için kampanyalar yoğun bir biçimde devam ediyor. Yüksek fiyatlı indirimli süreç devam ediyor. 7 Temmuz'a kadar tescil işlemleri yapılacak.
"Çin menşeeli araçlar için kampanyalar devam ediyor"
1-8 Temmuz arasında Çin menşeli olan araçlar ekstra yüzde 40'lık bir ÖTV maliyeti yansıyacak. Bu da sektörde bir hareketlilik doğurdu. Şu anda araç kampanyaları hızla devam ediyor. Kimi bayilerde 'araç bulunmamaktadır' cevabı alınabiliyor.
"Çin menşeli araçların fiyatları ortalama yüzde 35 artacak"
8 Temmuz'dan sonraki düzenlemelerle birlikte ithal edilen araç fiyatlarında piyasada ortalaması yüzde 35'i bulan bir fiyat artışı olacak.
"Yerli araçlar için tüketicilere bir fırsat doğuyor"
Yerli üretim olan ve GSR sistemini karşılamayan ancak 31 Ağustos'a kadar satışına müsaade edilen yerli araçlar için tüketicilere bir fırsat sağlanmış olacak.
Resmi Gazete'de yayınlandı
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nca hazırlanan "Motorlu Araçlar ve Römorkları ile Bunlar İçin Tasarlanan Aksam, Sistem ve Ayrı Teknik Ünitelerin Genel Güvenliği ve Korunmasız Karayolu Kullanıcılarının ve Yolcuların Korunması ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği'nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik", Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe girdi.
"Mevzuat çalışmaları kara yollarındaki can ve mal güvenliğini hedefliyor"
Konuya ilişkin Bakanlıktan bir açıklamaya yapılarak, uluslararası otomotiv mevzuatı dikkate alınarak hayata geçirilen mevzuat çalışmalarında otomotiv sanayisinin uluslararası pazara entegrasyonu, piyasaya arz edilecek araçların yüksek GSR seviyesinde olması ve böylece kara yollarındaki can ve mal güvenliğinin artırılmasının hedeflendiği dile getirildi.
Gelişmiş güvenlik sistemleri artık araçlarda zorunlu oluyor
Bu çerçevede kazaları azaltmayı amaçlayan ve güncel teknolojiyle uyumlu gelişmiş güvenlik sistemleri, kısa adı Genel Emniyet Yönetmeliği olan düzenleme ile araçlarda zorunlu hale getirildi.
Uygulamaların hayata geçirileceği tarihler belli oldu
Diğer taraftan, Bakanlıkça yayınlanan tip onay mevzuatı içerisindeki zorunlu uygulamalar ve bu uygulamaların hayata geçirileceği tarihler, ulusal tip onayıyla Türkiye'de üretim yapan firmalar nezdinde bağlayıcı olma niteliği kazandı.
Yerli üretime uygulama geçiş tarihi: 31 Ağustos
Bu kapsamda, otomotiv sektörünün de talepleri de dikkate alınarak, üretimin desteklenmesi ve sektörün sürdürülebilirliğinin korunması amacıyla ilgili yönetmelikte yapılan değişiklikle ulusal tip onayı ile Türkiye'de üretim yapan firmalar için uygulama geçiş tarihi 31 Ağustos 2024 olarak belirlendi.
İthal edilecek araçlar için başlangıç tarihi: 7 Temmuz 2024
İthal edilecek araçlar için Gümrük Birliği çerçevesinde zorunlu uygulama ve seri sonu başlangıç tarihi 7 Temmuz 2024 olarak uygulanmaya devam edecek.
Selimhan Güzeler / Muhabir