Vergi gelirlerinin tahsilat oranı arttı! 2023'te yüzde 92,7'ye çıktı

Hazine ve Maliye Bakanlığı'na bağlı Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), vergi gelirleri tahakkuk ve tahsilat oranlarına ilişkin açıklama yaptı.

2022'de yüzde 89,5 olan vergi gelirlerinin cari yıl tahsilat oranının geçen yıl yüzde 92,7'ye çıktığını bildirildi.

Merkezi yönetim bütçe gelirleri geçen yıl yüzde 86,1 artarak 5 trilyon 210 milyar lira, vergi gelirleri ise yüzde 91,2 artarak 4 trilyon 501 milyar lira oldu.

Böylece bütçe gelirleri 2023 yılı bütçesinde öngörülen gerçekleşme tahminlerinin yüzde 5,7 üzerine çıktı.

Kümülatif verilere göre tahsilat oranı 2,4 puan arttı

Muhasebat Genel Müdürlüğü verilerine göre, 2019'da yüzde 77,8 olan genel bütçe vergi gelirleri tahakkuk tahsilat oranının, 2022'de yüzde 81,3'e ve geçen yıl da yüzde 83,7'ye çıktığını ve tahlilat oranını 2.4 puan arttığı aktarıldı.

Tahsilatlar yasal nedenlerle sarkabiliyor

Açıklamada, ilgili yıl içinde tahakkuk eden bir alacağın tahsilatının yasal nedenlerle izleyen yıllara sirayet edebildiğine işaret edilerek, konuya ilişkin şu örneklere de yer verildi:

KDV'de yer alan tecil terkin müessesesi nedeniyle ihraç kayıtlı teslimlere ilişkin KDV tahakkuk ederken tahsilatı erteleniyor. İhtilaflı alacaklarda yargı mercilerince verilen yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlar alacağın tahsilat işlemlerini durduruyor. Yapılandırma kanunları çerçevesinde ödemelerin 3 yıla (son kanunda 4 yıla) kadar taksitlendirilmesi nedeniyle tahsilatlar izleyen yıllara kayıyor. Mücbir sebep uygulamaları nedeniyle vergilerin ödeme süreleri ertelendiği takdirde tahakkuk kayıtları olduğu halde tahsilatlar izleyen yılda yapılıyor. Ödeme zamanları 1 yıldan uzun tayin edilmiş vergiler bulunuyor. Veraset ve intikal vergisi 3 yılda 6 eşit taksitte ödeniyor. Bu veriler ışığında, geçmiş yıllardan devreden tahakkuklar dahil toplam vergi tahakkuklarına karşılık yapılan toplam tahsilatın 2022 yılındaki oranı yüzde 81,3 olduğu halde, 2023 yılında bu oran 2,4 puan artışla yüzde 83,7 olarak gerçekleşmiştir.

Cari yıl tahsilat oranları yüzde 90'ları aştı

Kümülatif açıklanan verilerin gerçek tahsilat performansını göstermemesi nedeniyle cari yıl tahsilat performansının ölçülmeye başlanıldığının aktarıldığı açıklamada, şu değerlendirmede bulunuldu:

Böylece geçmiş yılların tahakkuk ve tahsilatından bağımsız olarak her yıl kendi içinde değerlendirilmekte, her yılın tahakkuku ile bu tahakkuklara karşılık o yıl içinde yapılan tahsilatlar kıyaslanmaktadır. Nitekim son yıllarda vergi gelirlerinin cari yıl tahsilat oranlarının yüzde 90'ların üzerinde gerçekleştiği görülmektedir.

Vergi tahsilat ve tahakkuk oranları

Cari yıl verileri dikkate alınarak belirlenen vergi tahsilat ve tahakkuk oranları şöyle (milyon TL)