8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nün ortaya çıkışı
1857 yılının anısına kutlanan 8 Mart Dünya Kadınlar Günü, New York’ta çalışma koşulları nedeniyle eylem yapan 129 kadının öldürülmesiyle ortaya çıkmıştır.
Her yıl binlerce kadın birinci dereceden yakınları tarafından öldürülürken, milyonlarca kadın ağır koşullar altında baskılara maruz kalarak çalışırken, cinsiyetçi yaklaşımlar nedeniyle hak arayışları sürerken senede bir gün tüm dünyada kutlamalar düzenleniyor.
Bu sebeple senede bir gün akıllara gelen kadınların, neden 8 Mart ile bağdaştığı da merak ediliyor. 8 Mart Dünya Kadınlar Günü, tüm dünyada aynı gün kutlanıyor.
Bu özel gününün anlamını kavrayabilmek adına tarihi süreç ele alındığında 1857 yılına uzanan bir süreçle karşı karşıya kalınıyor.
8 MART OLAYLARI
1857 yılının 8 Mart tarihinde ABD’nin New York eyaletinde 40 bine yakın dokuma işçisi, çalıştıkları tekstil fabrikasında grev düzenledi.
Daha iyi koşullarda çalışabilmek adına düzenlenen grevde polis ekipleri işçilere saldırdı. Bu sırada fabrikadan hırsızlık yapılabileceği gerekçesiyle önlem almaya çalıştıklarını söyleyen patron ve polisler, işçileri fabrikaya kilitledi.
İşçilerin fabrikaya kitlenmesinin ardından çıkan yangınla birlikte, fabrikanın önünde kurulan barikatlar işçilerin olay yerinden çıkmasına engel oldu.
Bu facianın ardından çoğu kadın 129 işçi hayatını kaybetti ve düzenlenen cenaze törenine on binlerce insan katıldı.
KADINLAR GÜNÜ’NÜN ORTAYA ÇIKIŞI
Yıllar sonra 28 Şubat 1909 yılında, olayın meydana geldiği New York’ta tekrar 15 bin kadın işçi, daha uygun ve kaliteli çalışma koşulları için bir araya gelerek eylem düzenledi. Sosyalist Parti’nin desteklediği eylemde parti, “Ulusal Kadınlar Günü” ilanı yaptı.
Tarihler 1910 yılının 26-27 Ağustos’unu gösterdiğinde Danimarka’nın Kopenhag şehrinde bir toplantı düzenlendi.
Dönemin Almanya Sosyal Demokrat Partisi liderlerinden Clara Zetkin, 2’nci Enternasyonel’e bağlı Uluslararası Sosyalist Kadınlar Toplantısı’nda bir öneride bulundu.
Zetkin, 8 Mart 1857 yılında meydana gelen tekstil fabrikası yangınında hayatını kaybeden kadın işçilerin anısını her yıl belirlenen tarihte yaşatabileceklerini söyledi. 1910 yılında sunulan bu öneri, oy birliği ile kabul edildi.
Önerinin kabul edilmesiyle birlikte 19 Mart 1991 günü yüzlerce kadının katılımıyla ilk kadınlar günü kutlandı.
8 MART TARİHİNDE ORTAK KARARA VARILDI
Dünya Kadınlar Günü kutlamalarının ilk zamanlarda belirli bir tarihi olmasa da ilkbaharda kutlamalar düzenlenmeye başladı. Karardan 11 yıl sonra 1921 yılında tarihte netleşmeye gidildi.
O yıl Moskova’da gerçekleşen 3’üncü Uluslararası Kadınlar Konferansı’nda, Kadınlar Günü’nün 8 Mart’ta kutlanması kararlaştırıldı fakat birçok ülke 1’inci ve 2’nci Dünya Savaşları arasındaki süreçte bu kutlamalara müsaade etmedi.
TÜM DÜNYA, KADINLAR GÜNÜ’NÜ KABULLENDİ
Nihayet 1960’lı yılların son dönemlerindeyse ABD’de kutlanmaya başlayan Kadınlar Günü, yavaş yavaş tüm dünyada kabul görmeye başladı. ABD’de kabul görmesiyle birlikte güçlü bir şekilde savunularak kutlanmaya başlanan 8 Mart Dünya Kadınlar Günü, 16 Aralık 1977 tarihinde Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından da onaylandı.
Ancak Birleşmiş Milletler, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’ne dair internet sitesinde yayınladığı bilgilendirme yazısında, günün New York’ta hayatını kaybeden kadınlar anısına olduğunu belirten bir ifade kullanmadı.
TÜRKİYE’DE KADINLAR GÜNÜ, 1921’DE KUTLANMAYA BAŞLADI
8 Mart Dünya Kadınlar günü, Türkiye’de ilk defa 1921 yılında kutlandı. İki kız kardeş olan Rahime Selimova ve Cemile Nuşirvanova tarafından gündeme getirilerek kutlanan Kadınlar Günü, Türkiye’de de bu sürecin başlangıcı olarak kabul edildi.
1921 yılından 1975 yılına kadar olan süreçte, Türkiye’de de 8 Mart Dünya Kadınlar Günü kutlamalarına müsaade edilmedi. Ancak tarih 1975 yılını gösterdiğinde Birleşmiş Milletler, “Birleşmiş Milletler Kadın On Yılı”nı ilan etti.
Bu hususta BM ile hareket eden Türkiye, kararı benimseyerek 1975’te bir “Kadın Yılı Kongresi” gerçekleştirdi.
Ülkemizde sivil toplum örgütleri, hala her yıl 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nü çeşitli faaliyetlerle kutlamaktadır.
8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nün ortaya çıkışı
Dünyada ilk defa 1857 yılında, Türkiye’deyse 1921 yılında kutlanan 8 Mart Dünya Kadınlar Günü, New York’ta çalışma koşulları nedeniyle eylem yapan 129 kadının öldürülmesinin ardından anma töreni olarak ortaya çıkmış ve kutlama şeklinde devam etmiştir.
Her yıl binlerce kadın birinci dereceden yakınları tarafından öldürülürken, milyonlarca kadın ağır koşullar altında baskılara maruz kalarak çalışırken, cinsiyetçi yaklaşımlar nedeniyle hak arayışları sürerken senede bir gün tüm dünyada kutlamalar düzenleniyor.
Bu sebeple senede bir gün akıllara gelen kadınların, neden 8 Mart ile bağdaştığı da merak ediliyor. 8 Mart Dünya Kadınlar Günü, tüm dünyada aynı gün kutlanıyor.
Bu özel gününün anlamını kavrayabilmek adına tarihi süreç ele alındığında 1857 yılına uzanan bir süreçle karşı karşıya kalınıyor.
8 MART OLAYLARI
1857 yılının 8 Mart tarihinde ABD’nin New York eyaletinde 40 bine yakın dokuma işçisi, çalıştıkları tekstil fabrikasında grev düzenledi.
Daha iyi koşullarda çalışabilmek adına düzenlenen grevde polis ekipleri işçilere saldırdı. Bu sırada fabrikadan hırsızlık yapılabileceği gerekçesiyle önlem almaya çalıştıklarını söyleyen patron ve polisler, işçileri fabrikaya kilitledi.
İşçilerin fabrikaya kitlenmesinin ardından çıkan yangınla birlikte, fabrikanın önünde kurulan barikatlar işçilerin olay yerinden çıkmasına engel oldu.
Bu facianın ardından çoğu kadın 129 işçi hayatını kaybetti ve düzenlenen cenaze törenine on binlerce insan katıldı.
KADINLAR GÜNÜ’NÜN ORTAYA ÇIKIŞI
Yıllar sonra 28 Şubat 1909 yılında, olayın meydana geldiği New York’ta tekrar 15 bin kadın işçi, daha uygun ve kaliteli çalışma koşulları için bir araya gelerek eylem düzenledi. Sosyalist Parti’nin desteklediği eylemde parti, “Ulusal Kadınlar Günü” ilanı yaptı.
Tarihler 1910 yılının 26-27 Ağustos’unu gösterdiğinde Danimarka’nın Kopenhag şehrinde bir toplantı düzenlendi.
Dönemin Almanya Sosyal Demokrat Partisi liderlerinden Clara Zetkin, 2’nci Enternasyonel’e bağlı Uluslararası Sosyalist Kadınlar Toplantısı’nda bir öneride bulundu.
Zetkin, 8 Mart 1857 yılında meydana gelen tekstil fabrikası yangınında hayatını kaybeden kadın işçilerin anısını her yıl belirlenen tarihte yaşatabileceklerini söyledi. 1910 yılında sunulan bu öneri, oy birliği ile kabul edildi.
Önerinin kabul edilmesiyle birlikte 19 Mart 1991 günü yüzlerce kadının katılımıyla ilk kadınlar günü kutlandı.
8 MART TARİHİNDE ORTAK KARARA VARILDI
Dünya Kadınlar Günü kutlamalarının ilk zamanlarda belirli bir tarihi olmasa da ilkbaharda kutlamalar düzenlenmeye başladı. Karardan 11 yıl sonra 1921 yılında tarihte netleşmeye gidildi.
O yıl Moskova’da gerçekleşen 3’üncü Uluslararası Kadınlar Konferansı’nda, Kadınlar Günü’nün 8 Mart’ta kutlanması kararlaştırıldı fakat birçok ülke 1’inci ve 2’nci Dünya Savaşları arasındaki süreçte bu kutlamalara müsaade etmedi.
TÜM DÜNYA, KADINLAR GÜNÜ’NÜ KABULLENDİ
Nihayet 1960’lı yılların son dönemlerindeyse ABD’de kutlanmaya başlayan Kadınlar Günü, yavaş yavaş tüm dünyada kabul görmeye başladı. ABD’de kabul görmesiyle birlikte güçlü bir şekilde savunularak kutlanmaya başlanan 8 Mart Dünya Kadınlar Günü, 16 Aralık 1977 tarihinde Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından da onaylandı.
Ancak Birleşmiş Milletler, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’ne dair internet sitesinde yayınladığı bilgilendirme yazısında, günün New York’ta hayatını kaybeden kadınlar anısına olduğunu belirten bir ifade kullanmadı.
TÜRKİYE’DE KADINLAR GÜNÜ, 1921’DE KUTLANMAYA BAŞLADI
8 Mart Dünya Kadınlar günü, Türkiye’de ilk defa 1921 yılında kutlandı. İki kız kardeş olan Rahime Selimova ve Cemile Nuşirvanova tarafından gündeme getirilerek kutlanan Kadınlar Günü, Türkiye’de de bu sürecin başlangıcı olarak kabul edildi.
1921 yılından 1975 yılına kadar olan süreçte, Türkiye’de de 8 Mart Dünya Kadınlar Günü kutlamalarına müsaade edilmedi. Ancak tarih 1975 yılını gösterdiğinde Birleşmiş Milletler, “Birleşmiş Milletler Kadın On Yılı”nı ilan etti.
Bu hususta BM ile hareket eden Türkiye, kararı benimseyerek 1975’te bir “Kadın Yılı Kongresi” gerçekleştirdi.
Ülkemizde sivil toplum örgütleri, hala her yıl 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nü çeşitli faaliyetlerle kutlamaktadır.
Ensonhaber'i Google News'te takip edin.
Abone Ol