Cumhuriyet'in kuruluşunun tarihi belgeleri
Cumhuriyet'in ilanının 101. yılında Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı'nda özenle saklanan tarihi belgeler ışık tutuyor.
Tarayıcınız video desteklemiyor!
Türkiye 101 yaşında...
29 Ekim 1923 yılında akşam 1'inci Meclis binasında, Meclis Genel Kurulu toplantısı yapıldı.
"Egemenlik kayıtsız şartız milletindir." ilkesini hayata geçirecek tarihi adım atıldı.
Devlet arşivlerinden çıkan cumhuriyetin hukuki belgeleri günümüze ışık tutuyor...
İşte o belgeler...
"HAKİMİYET KAYITSIZ ŞARTSIZ MİLLETİNDİR"
Yeni Türkiye'ye Cumhuriyet'i getiren kararın orijinal belgesinde şu sözler yer alıyor;
"Hakimiyet, bila kaydu şart milletindir. İdare usulü halkın mukadderatını bizzat ve bilfiil idare etmesi esasına müstenittir. Türkiye Devleti’nin şekli hükümeti, Cumhuriyet'tir."
Devletin yönetim şeklini değiştiren ve Cumhuriyet'i ilan eden maddeler, alkışlar ve yaşasın Cumhuriyet sesleriyle kabul edildi.
İLK CUMHURBAŞKANI SEÇİLDİ
Genel Kurul aynı gün yeni Cumhuriyet'in ilk Cumhurbaşkanı'nı da seçti. 158 milletvekilinin tamamının oyuyla Mustafa Kemal Atatürk, Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk Cumhurbaşkanı oldu. Alkışlar arasında kürsüye çıkan Atatürk, Meclis Genel Kurulu'na seslendi:
Milletimiz haiz olduğu özelliklerini ve liyakatini hükumetinin yeni ismiyle medeniyet dünyasına daha çok kolaylıkla göstermeye muvaffak olacaktır. Türkiye Cumhuriyet'i, cihanda işgal ettiği mevkiye layık olduğunu eserleriyle ispat edecektir. Türkiye Cumhuriyet'i mesut, muvaffak ve muzaffer olacaktır."
Konuşmanın ardından dualar edildi. Cumhuriyet'in kuruluşu ve ilk Cumhurbaşkanı'nın seçimi, tüm dünyaya 101 pare top atışıyla duyuruldu.
101 yıl önce Türkiye Cumhuriyeti'nin doğumunu sağlayan tarihi anlara ait kayıtlar, Meclis arşivinde özenle saklanmaya devam ediyor.