Lektin nedir

Hücre zarlarında bulunan protein çeşidine lektin denir. Zarlar üzerinde bulunan karbonhidratlar görülür. Bu nedenle birçok besinde lektin bulunmaktadır.

Yalnız dengeli olarak tüketildiğinde yararlı olan lektin, fazla tüketildiğinden birçok sağlık sorununa da yol açabilmektedir.

Vücudun besinlerde bulunan özelliklerini emme durumunu azaltabileceğinden fazla tüketimi önerilmemektedir. İnsan vücudu fazla lektini sindiremez ve bu proteinler bağırsaklardan öğütülmeden geçer.

LEKTİNİN ÖNEMİ

Lektinlerin tamamı kötü olmayabilir, bazı lektinler de kesinlikle faydalıdır.

Bitkilerde, lektinler bitkilerin doğal savunma mekanizmalarının bir parçasını oluşturur ve tohumların hayatta kalmasını sağlar .

Lektinler vücutta çok önemli rollere sahiptir. Birincisi, patojenlerle savaşmaya yardımcı olan tamamlayıcı bağışıklık sistemini (doğuştan gelen bağışıklık sisteminin bir parçası) aktive ederler. Örneğin, lektinler,  pnömoni yani zatürre ile savaşmamıza yardımcı olur.

Lektinler sıklıkla anti-mikrobiktir

Bazı otlar faydalı etkilerini lektinler sayesinde oluştururlar. Örneğin  acı kavun ve sarımsak faydalı olabilecek lektinlere sahip olan bitkilerin örnekleridir.

Bazı otlar, fasulye ailesindendir ve bu nedenle konsantre lektin seviyesine sahip olmaları muhtemeldir. Bunlar arasında astragalus , meyankökü , keçiboynuzu ve kudzu gibi bitkilerin lektinleride faydalıdır ve bunlar faydalı etkileriyle çoğu yerde kullanılır .

Lektinler genellikle immün uyarıcı maddelerdir ve lektinli bitkiler de genellikle bağışıklık sistemini uyarırlar.

Lektinler bazen  meme kanseri önlenmesi gibi kanser hücrelerini doğrudan inhibe ederler.

LEKTİN BULUNAN BESİNLER

En yoğun lektin içeren gıdalar arasında fasulye, barbunya ve nohut gibi kuru baklagiller, mercimek, domates, patlıcan, yer fıstığı, buğday ve diğer tahıllar bulunmaktadır. Bu besinlerin çiğ formlarında lektin düzeyleri daha yüksek olur.

Doğal besi olmayan hayvanlardan sağlanan ürünlerde de lektin yüksek düzeylere çıkar. Pastörize sütler, işlem görmemiş sütlere göre daha fazla lektin içerir.

LEKTİN DUYARLILIĞI

Beslenmede fazla lektin almak bağırsak duvarına zarar verir. Bunun sonucunda ishal ve kusma gibi belirtiler oluşur. Lektin nedeniyle zarar gören bağırsak artık işlevini tam olarak yerine getiremez ve besinleri gerektiği gibi özümseyemez.

Lektin duyarlılığı olan kişiler için en zararlı letkin buğdayda bulunan lektindir. Duyarlı kişilerde buğday lektini bağırsak geçirgenliği nedeniyle kana karışır.

Vücut bu yabancı proteini tespit eder ve savunma mekanizmasını devreye sokar. Bu durum iltihaplanmaya, vücudun lektine saldırırken kendi dokularına zarar vermesine ve otoimmun hastalıkların ortaya çıkmasına neden olabilmektedir.

BESİNLERDEKİ LEKTİNİ AZALTMA YÖNTEMLERİ

Filizlenen tohumlar, bakliyatlar veya tahıllar da lektin içeriğini azalır.

Genel olarak, filizlenme süresi uzadıkça, daha fazla lektin devre dışı bırakılır. Bazı durumlarda lektin aktivitesi filizlenerek (yonca filizleri gibi) artar.

Hububatları pişirmeden önce su içerisinde bırakmalısınız. Ne kadar uzun süre suda kalırlarsa lektin oranı o kadar düşecektir.