Trafo nedir

Transformatör,  iki veya daha fazla devre arasındaki elektrik enerjisi aktarımını elektromanyetik indüksiyonla sağlayan sistemdir.

Halk arasındaki bilinen adıyla trafolar, frekans değeri değiştirmeden, gerilim ve akım değerlerinde istenen değişimi sağlar.

KULLANIM AMACI

Genellikle bir elektrik devresindeki akım ve gerilimi yükseltme ya da düşürmek için kullanılır.

İzolasyon amacıyla ve bazen de sığaçlar ve dirençlerle beraber kullanılır. Elektrik akım iletiminde, esas olarak voltajı yükseltmek veya düşürmek için kullanılır.

Ölçü aletlerinde özel transformatörler kullanılır.

TRAFO ÇEŞİTLERİ

Transformatör çeşitleri; kullanım amacına, nüve tipine, çalışma ortamına, faz sayısına göre ayrılır.

1- Nüve Tipine Göre Transformatörler

Çekirdek Tipi: Çekirdek tipi nüveler sargıların yalıtımlarının daha kolay olması sebebiyle yüksek gerilime sahip transformatörlerde kullanılır.

Mantel Tip: Bu tip nüvelerde sargılar ortadaki bacağa sarılır. Ortadaki ayak kesiti yandaki ayak kesitlerinin iki katıdır. Çekirdek tipi nüvenin tersine, alçak gerilimli transformatörlerde kullanılır.

Dağıtılmış Tip: ‘+’ şeklinde bir görüntüye sahip olan dağıtılmış tip nüvelerde; sargılar orta ayağa sarılmıştır.

2- Kullanım Amacına Göre Transformatörler

Oto Transformatör: Oto transformatörlerde tek bir sargı hem primer hem sekonder olarak ayarlanmıştır. Küçük boyutu ile yüksek verim elde edilir.

Yalıtım Transformatörleri: Bu tip transformatörler gerilim dönüşüm amaçlı değil iki devreyi yalıtmak için kullanılır.

Alçaltıcı Transformatörler: En yaygın Transformatörler tipidir. Sekonder sargının gerilimi, primerdeki gerilimden düşük olan transformatörlere alçaltıcı transformatörler denir. Cep telefonlarımızın şarj aletlerinde ve şarjlı süpürgelerde bu tip trafolar kullanılır.

Yükseltici Transformatörler: Sekonder sargının gerilimi primerdeki gerilimden yüksek ise, yani çıkıştaki gerilim sinyali giriştekinden daha yüksek ise bu tip transformatörlere yükseltici transformatörler denir. Televizyonlarda bu tip trafolar kullanılır.

Ölçü Transformatörleri: Akım ve gerilim seviyesinin yüksek olduğu yerlerde ölçüm yapılabilmek için kullanılır.

3- Çalışma Ortamına Göre

Transformatörler,  elektrik enerjisinin bulunduğu her yerde kullanılır. Bu yüzden çalışma ortamına gire çok çeşitli Transformatörler üretilmiştir.

Platform tipi transformatörler, yer altı tipi transformatörler, su altı tipi transformatörler ve iç mekân tipi transformatörler olarak sınıflandırılır.

4- Faz Sayısına Göre

Tek Fazlı Transformatörler: Tek fazlı transformatörlerde bir tane primer sargısı bulunur.

Çok Fazlı Transformatörler: Çok fazlı transformatörlerde birden fazla primer sargısı bulunur.