SpaceX'in Starlink uyduları her zamankinden daha fazla radyasyon sızdırıyor

Elon Musk'ın sahibi olduğu SpaceX şirketi, dünyanın ulaşılamayan her noktasına internet götürme projesi kapsamında, yeni Starlink uydularını fırlatmaya devam ediyor.

SpaceX'in alçak dünya yörüngesindeki Starlink uydu sayısı 6 bini aşarken, şirketin 12 bin Starlink uydusunu yörüngeye yerleştirme izni var.

Dünya yörüngesindeki uydu sürüleri, korunan dalga boyu bantlarına her zamankinden daha fazla radyasyon sızdırıyor.

32 KAT DAHA FAZLA RADYASYON VAR

v2mini ve v2mini Direct-to-Cell versiyonları olarak bilinen ikinci nesil Starlink uyduları, seleflerinden 32 kata kadar daha fazla radyasyon salıyor..

Bu bir sorun olabilir; çünkü sızdırdıkları radyasyonun bir kısmı, radyo astronomisi amaçları doğrultusunda temiz tutulması gereken radyo dalga boylarına ulaşıyor.

Sorun ilk kez 2023'te gündeme geldiğinde, SpaceX bir çözüm üzerinde çalıştığını belirtti. Şimdi ise yörüngede 6.398 ayrı uyduyla sorun daha da kötüleşti.

"DURUM GİDEREK KÖTÜLEŞİYOR

Hollanda Radyo Astronomi Enstitüsü'nden (ASTRON) astronom Cees Bassa, yaptığı açıklamada şunları söyledi:

Farklı takımyıldızlarına ait uydulardan gelen istenmeyen emisyonları izlemek için bir program başlattık ve gözlemlerimiz, ikinci nesil Starlink uydularının birinci nesil uydulara kıyasla daha güçlü emisyon yaydığını ve bunu daha geniş bir radyo frekansı aralığında yaptığını gösteriyor.

LOFAR ile gözlemlediğimiz en sönük astrofizik kaynaklarla karşılaştırıldığında, Starlink uydularından gelen istenmeyen elektromanyetik radyasyon 10 milyon kat daha parlak. Bu fark, çıplak gözle görülebilen en sönük yıldızlara ve dolunay parlaklığına benzer.

SpaceX her hafta yaklaşık 40 ikinci nesil Starlink uydusu fırlattığından, bu sorun giderek kötüleşiyor.

YÖRÜNGE UYDULARLA KİRLENİYOR

Dünya semaları giderek daha kalabalık hale geliyor ve giderek daha fazla uydunun bunlara katılmasıyla gökyüzü için tehlike büyüyor.

SpaceX yörüngeye uydu fırlatan şirketlerden sadece biri. OneWeb'in 634 uydusu var. Amazon'un 3.000'den fazla planı var. Çin'in Spacesail Constellation şirketi ise önümüzdeki yıllarda 15 binden fazla uydu fırlatmayı planlıyor.

Bu uyduların en belirgin etkisi, alacakaranlıkta yapılan görünür ışık gözlemlerinde bıraktıkları görünür ışık çizgileridir.

Ancak görünür ışık kirliliği uyduların ürettiği tek ışık kirliliği türü değil. Geçtiğimiz yıl yapılan bir çalışma, takımyıldız uydularının iletişim bağlantısı için kullanılan 10,7 ila 12,7 gigahertz aralığının dışındaki radyo dalgalarını sızdırdığını buldu.

Bu sızıntının bir kısmı, radyo astronomisi için kullanılan 150.05 ila 153 megahertz (MHz) aralığında.

Yeni araştırmada, Avrupa'daki 52 lokasyona dağılmış yaklaşık 20.000 radyo anteninden oluşan bir ağ olan LOFAR'dan alınan veriler analiz edildi.

LOFAR'ın altı merkez istasyonunda iki adet gözlem yapan araştırmacılar, 110 ila 188 MHz frekans aralığında radyo dalgaları yayan 97 Starlink uydusu tespit etti.

V2mini versiyonlarının emisyonları, birinci nesil Starlink uydularının emisyonlarından önemli ölçüde daha parlaktı.

HİÇBİR KURAL YOK

Şu anda, takımyıldız uydularından istenmeyen elektromanyetik radyasyonun sızmasını ele alan hiçbir düzenleme bulunmuyor. Araştırmacılar, bu tür düzenlemelerin yürürlüğe konulmasını şiddetle öneriyor.

Bir veya birden fazla uydudan gelen sızıntı küçük bile olsa, alçak Dünya yörüngesine giren uydu sayısı arttıkça emisyon miktarı da artacak.

Araştırmacılar, ayrıca Starlink'in veri analizlerini kullanarak uydularındaki istenmeyen elektromanyetik radyasyonun kaynağını tespit etmesini ve sorun daha da kontrolden çıkmadan önce bunu düzeltmenin bir yolunu bulmasını talep ediyor.