Kurumlar vergisi, tüzel kişiliğe sahip kurumların elde ettikleri kazançlar üzerinden alınan bir vergi türüdür.
Türkiye'de kurumlar vergisi, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu ile düzenlenmiştir.
Bu vergi, anonim şirketler, limited şirketler, kooperatifler, iktisadi kamu müesseseleri, dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler, iş ortaklıkları gibi kurumlar tarafından ödenir.
Kurumlar vergisinin matrahı, kurumların ticari faaliyetlerinden elde ettikleri net kazançtır. Bu kazanç, gelirin elde edilmesi için yapılan giderlerin, amortismanların ve kanunda belirtilen diğer indirimlerin düşülmesinden sonra kalan tutardır.
Türkiye'de kurumlar vergisi oranı belirli dönemlerde değişiklik gösterebilir. Örneğin, 2022 yılı itibarıyla kurumlar vergisi oranı %23 olarak belirlenmiştir.
Kurumlar vergisi beyannamesi, ilgili mali yılın bitimini takip eden dördüncü ayın 25. günü akşamına kadar verilir ve ödemeler üç eşit taksitte yapılabilir.
Kurumlar vergisi hesaplanırken şu adımlar izlenir:
Brüt Kazancın Belirlenmesi
Kurumun yıl içinde elde ettiği tüm gelirler toplanır. Bu gelirler, ticari faaliyetlerden elde edilen kazançlar, kira gelirleri, faiz gelirleri ve benzeri gelir kalemlerini içerir.
Giderlerin Düşülmesi
Gelirin elde edilmesi için yapılan giderler brüt kazançtan düşülür. Bu giderler, işletme giderleri, personel giderleri, kira giderleri, amortismanlar ve diğer yasal giderler olabilir.
İndirimlerin Düşülmesi
Kanunen kabul edilen indirimler hesaplanan net kazançtan düşülür. Bu indirimler, yatırım indirimi, Ar-Ge indirimi gibi özel düzenlemelerle getirilen indirimler olabilir.
Vergi Matrahının Belirlenmesi
Brüt kazançtan giderler ve indirimler düşüldükten sonra kalan tutar vergi matrahını oluşturur.
Vergi Oranının Uygulanması
Belirlenen vergi matrahına yürürlükte olan kurumlar vergisi oranı uygulanır. Örneğin, 2022 yılı için bu oran %23'tür. Vergi oranının uygulanmasıyla ödenecek kurumlar vergisi tutarı hesaplanır.
Örnek Hesaplama:
Brüt Kazanç: 1,000,000 TL
Giderler: 400,000 TL
İşletme Giderleri: 300,000 TL
Personel Giderleri: 100,000 TL
Net Kazanç: 1,000,000 TL - 400,000 TL = 600,000 TL
İndirimler: 100,000 TL (Örneğin Ar-Ge indirimi)
Vergi Matrahı: 600,000 TL - 100,000 TL = 500,000 TL
Ödenecek Kurumlar Vergisi: 500,000 TL * %23 = 115,000 TL
Bu adımlar sonucunda, ödenecek kurumlar vergisi tutarı belirlenir. Kurumlar vergisi beyannamesi, mali yılın bitimini takip eden dördüncü ayın 25. günü akşamına kadar verilir ve ödeme yapılır.
