
İnsanlığın uzay macerası büyüdükçe, geride bıraktığı enkaz da tehlikeli boyutlara ulaşıyor! Kullanım dışı uydular, kopan roket parçaları ve eski uzay araçları, Dünya yörüngesinde başıboş dolaşarak büyük bir güvenlik tehdidi oluşturuyor.
Bu kritik soruna çözüm bulmak isteyen Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), LunaRecycle Challenge adlı bir yarışma başlattı.
Kazanan projeye tam 3 milyon dolar (yaklaşık 110 milyon TL) ödül verileceği paylaşıldı. Amacı ise, uzay enkazlarını etkili bir şekilde toplayıp geri dönüştürebilecek bir teknoloji geliştirmek.

ÇÖZÜM ARAYIŞI BAŞLADI
Kontrolden çıkan Rus uydusu Cosmos 2221 ile Amerikan uydusu Timed, çarpışma noktasına geldi. Uzay araçlarının 16 bin km/s hızla hareket etmesi, olası bir çarpışmanın büyük bir enkaz bulutu oluşturabileceği anlamına geliyor.
Bu da diğer uyduların ve uzay görevlerinin zarar görmesine neden olabilecek kritik bir risk taşıyor. Bu tür kazaların önüne geçmek isteyen NASA, uzay atıklarının temizlenmesi ve geri dönüştürülmesi için çözüm arayışına girdi.

YARIŞMA BAŞLIYOR
Söz konusu sorunun çözülmesi için NASA tarafından başlatılan LunaRecycle Challenge yarışması kapsamında geliştirilecek projeler, iki ana aşamadan oluşuyor:
Yarışmacılardan, Ay yüzeyindeki atıkları toplayıp geri dönüştürebilecek sistemler geliştirmeleri bekleniyor. Geliştirilecek teknolojiler, gelecekte Ay ve Mars’a yapılacak görevlerde kullanılabilecek ve böylece Dünya’dan sürekli malzeme ikmali ihtiyacını azaltacak.
Fiziksel bir sistem inşa etmeden önce, sanal ortamda geri dönüşüm sürecini test edebilecek dijital modeller oluşturulacak. Bu sayede, tasarımların uygulanabilirliği test edilecek ve süreçlerin daha verimli hale getirilmesi sağlanacak. Bu iki aşamalı model sayesinde, NASA uzay araştırmalarında sürdürülebilirliği sağlamayı hedefliyor.

SON TARİH 31 MART
NASA’nın düzenlediği LunaRecycle Challenge yarışmasına katılmak isteyenler için başvuru süreci 31 Mart 2025’te sona erecek. Yarışmanın ilk aşama sonuçlarının Mayıs ayında açıklanması bekleniyor.
Başvuru yapmak isteyen katılımcılar, LunaRecycle Challenge İlgi Beyanı Formu’nu doldurmak zorunda. NASA, e-posta ile gönderilen teklifleri kabul etmeyecek ve resmi sorular için iki ayrı e-posta adresi oluşturdu.