Türkiye, 2023 seçimlerine sayılı günler kala bir felaketi yaşıyor...
Kahramanmaraş'ın Pazarcık ilçesinde meydana gelen 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki iki yıkıcı deprem, 10 ili yerle bir etti.
6 bine yakın vatandaşımızın hayatını kaybettiği ve binlerce yaralının bulunduğu deprem bölgesinde Olağanüstü Hal ilan edildi.
Kahramanmaraş, Hatay, Adana, Gaziantep, Malatya, Şanlıurfa, Diyarbakır, Kilis, Adıyaman ve Osmaniye illerinde 3 ay boyunca OHAL uygulanacak.
81 ilde milli yas kararı alınırken, akıllara gelen bir konu da seçimler oldu.
14 Mayıs'ın işaret edildiği seçimler, deprem ve OHAL nedeniyle ertelenecek mi merak ediliyor.
Anayasa'nın OHAL ve seçimlerin ertelenmesine dair maddeleri dikkat çekti. Peki seçimler ertelenecek mi? Deprem ve OHAL seçimleri etkiler mi? İşte detaylar...
2023 seçimi ertelenecek mi?
2023 Cumhurbaşkanlığı seçimleri için 14 Mayıs'ta karar kılındı. Ancak deprem felaketi yaşayan Türkiye'de OHAL ilan edilmesi, seçim konusunda soru işareti oluşturdu.
Seçimlerin OHAL nedeniyle ertelenmesi gibi bir durum söz konusu değildir. Ancak depremin etkilediği şehirlerin durumuna göre tarih rezive edilebilir.
Konuyla ilgili henüz resmi bir açıklama bulunmuyor.
Anayasa'nın OHAL ve seçimlerin ertelenmesine dair maddeleri
MADDE 119- (Değişik: 21/1/2017-6771/12 md.)
Cumhurbaşkanı; savaş, savaşı gerektirecek bir durumun başgöstermesi, seferberlik, ayaklanma, vatan veya Cumhuriyete karşı kuvvetli ve eylemli bir kalkışma, ülkenin ve milletin bölünmezliğini içten veya dıştan tehlikeye düşüren şiddet hareketlerinin yaygınlaşması, anayasal düzeni veya temel hak ve hürriyetleri ortadan kaldırmaya yönelik yaygın şiddet hareketlerinin ortaya çıkması, şiddet olayları nedeniyle kamu düzeninin ciddî şekilde bozulması, tabiî afet veya tehlikeli salgın hastalık ya da ağır ekonomik bunalımın ortaya çıkması hallerinde yurdun tamamında veya bir bölgesinde, süresi altı ayı geçmemek üzere olağanüstü hal ilan edebilir.
Olağanüstü hal ilanı kararı, verildiği gün Resmî Gazetede yayımlanır ve aynı gün Türkiye Büyük Millet Meclisinin onayına sunulur.
Türkiye Büyük Millet Meclisi tatilde ise derhal toplantıya çağırılır; Meclis gerekli gördüğü takdirde olağanüstü halin süresini kısaltabilir, uzatabilir veya olağanüstü hali kaldırabilir.
Cumhurbaşkanının talebiyle Türkiye Büyük Millet Meclisi her defasında dört ayı geçmemek üzere süreyi uzatabilir. Savaş hallerinde bu dört aylık süre aranmaz.
Olağanüstü hallerde vatandaşlar için getirilecek para, mal ve çalışma yükümlülükleri ile 15 inci maddedeki ilkeler doğrultusunda temel hak ve hürriyetlerin nasıl sınırlanacağı veya geçici olarak durdurulacağı, hangi hükümlerin uygulanacağı ve işlemlerin nasıl yürütüleceği kanunla düzenlenir.
Olağanüstü hallerde Cumhurbaşkanı, olağanüstü halin gerekli kıldığı konularda, 104 üncü maddenin on yedinci fıkrasının ikinci cümlesinde belirtilen sınırlamalara tabi olmaksızın Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarabilir. Kanun hükmündeki bu kararnameler Resmî Gazetede yayımlanır, aynı gün Meclis onayına sunulur.
Savaş ve mücbir sebeplerle Türkiye Büyük Millet Meclisinin toplanamaması hâli hariç olmak üzere; olağanüstü hal sırasında çıkarılan Cumhurbaşkanlığı kararnameleri üç ay içinde Türkiye Büyük Millet Meclisinde görüşülür ve karara bağlanır. Aksi halde olağanüstü hallerde çıkarılan Cumhurbaşkanlığı kararnamesi kendiliğinden yürürlükten kalkar.
D. Seçimlerin geriye bırakılması ve ara seçimler(1)
MADDE 78- Savaş sebebiyle yeni seçimlerin yapılmasına imkân görülmezse, Türkiye Büyük Millet Meclisi, seçimlerin bir yıl geriye bırakılmasına karar verebilir.
Geri bırakma sebebi ortadan kalkmamışsa, erteleme kararındaki usule göre bu işlem tekrarlanabilir.
Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliklerinde boşalma olması halinde, ara seçime gidilir. Ara seçim, her seçim döneminde bir defa yapılır ve genel seçimden otuz ay geçmedikçe ara seçime gidilemez. Ancak, boşalan üyeliklerin sayısı, üye tamsayısının yüzde beşini bulduğu hallerde, ara seçimlerinin üç ay içinde yapılmasına karar verilir.
Genel seçimlere bir yıl kala, ara seçimi yapılamaz.
(Ek fıkra: 27/12/2002-4777/2 md.) Yukarıda yazılı hallerden ayrı olarak, bir ilin veya seçim çevresinin, Türkiye Büyük Millet Meclisinde üyesinin kalmaması halinde, boşalmayı takip eden doksan günden sonraki ilk Pazar günü ara seçim yapılır. Bu fıkra gereği yapılacak seçimlerde Anayasanın 127 nci maddesinin üçüncü fıkrası hükmü uygulanmaz.
