Sivil toplum kuruluşlarına zekat verilebilir mi?

Zekat, dinimizin temel ibadetlerinden biri olarak, maddi durumu yetersiz olan bireylere ve çeşitli hayır işlerine destek amacıyla verilen bir mali ibadettir.

Günümüzde, sivil toplum kuruluşları (STK) da sosyal yardımlaşma ve dayanışma faaliyetleri yürüterek ihtiyaç sahiplerine ulaşmada önemli bir rol oynamaktadır.

Sivil toplum kuruluşlarına zekat verilebilir mi sorusu birçok kişi tarafından merak ediliyor.

"Sivil toplum kuruluşlarına zekat verilebilir mi?" sorusunun cevabını merak edenler Din İşleri Yüksek Kurulu'nun sitesinden bu soruya yanıt aradılar.

Peki, zekat sivil toplum kuruluşlarına verilebilir mi? İşte yanıtı...

Soru

Sivil toplum kuruluşlarına zekat verilebilir mi?

Din İşleri Yüksek Kurulu'nun cevabı

Zekatın verileceği yerler, Tevbe suresinin 60. ayetinde belirlenmiştir. Buna göre zekat, ilke olarak fakirlerin ve ihtiyaç sahibi bireylerin hakkıdır. Bu itibarla, belirli şartları taşıyan Müslümanların yükümlü oldukları zekat ve fıtır sadakasının, Kur’an-ı Kerim’de belirlenen yerler dışında herhangi bir yere verilmesi veya cami, köprü, yol, okul, su gibi hayır işlerine sarf edilmesi, Hanefilerce caiz görülmemiştir.

Bu esas gözetilmeksizin zekat niyeti ile yapılan ödemeler zekat yerine geçmez. Zekat, kendilerine zekat verilmesi caiz olan kimselere doğrudan teslim edilebileceği gibi aracı vasıtası ile de ulaştırılabilir. Bu aracının birey olması ile kurum olması arasında fark yoktur. Buna göre hayır kurumu veya sivil toplum kuruluşu, toplayacağı zekatları Kur’an’da belirlenen yerlere/fakir ve ihtiyaç sahiplerine ulaştırıyorsa aracı konumunda olan bu kuruluşlara zekatı fakir vb. alacaklılara ulaştırma vekaleti verilebilir. Zekatı hak sahiplerine ulaştırmayıp, inşaat, aydınlatma, büro masrafları gibi genel hizmetleri içinde değerlendirecek olan kuruluşlara ise zekat verilmez.

Halka hizmet veren bu gibi kurumların varlıklarını sürdürmeleri için desteklenmeleri önemlidir. Ancak bu, zekat dışında gönüllü yardımlar yolu ile yapılmalıdır. Bunun yanında kamusal ve bireysel denetimler de ihmal edilmemelidir.