Bir suçlunun iade süreci, ülkeler arasındaki yasal ve diplomatik ilişkilere, uluslararası anlaşmalara ve suçun niteliğine göre değişiklik gösterebilir. Her ülkenin suçluları iade etmeye ilişkin kendi yasal prosedürleri ve koşulları vardır.
Genellikle bu süreç, iki ülke arasında varılan bir suçluların iadesine ilişkin anlaşma veya uluslararası hukuk ilkeleri çerçevesinde gerçekleşir.
Suçun işlendiği ülke, şüphelinin bulunduğu ülkeye bir iade isteği yapar. İade isteği, suçun ağırlığına, varsa iade anlaşmalarına ve uluslararası hukuka dayanabilir.
İade talebinin yapıldığı ülke ve bulunduğu ülke arasında diplomatik görüşmeler yapılır. Bu görüşmelerde iade talebinin yasal dayanakları, suçun niteliği, şüphelinin durumu ve iade edilmesinin adil olup olmayacağı gibi konular ele alınır.
İade talebi mahkemeye taşınır ve mahkeme, iade şartlarını inceler.
İade talebinin yasal, adil ve uygun olduğuna karar verilirse, iade işlemi devam eder.
Mahkeme iade kararı verdiğinde, şüpheli ilgili ülkeye iade edilir.
Peki, hangi ülkeler suçlu iadesi yapmaz? Türkiye ile suçlu iadesi olmayan ülkeler 2024!
Türkiye suçlu iade eder mi?
Evet, Türkiye, Avrupa’nın Suçluların İadesine Dair Sözleşmesi’nin EK 2 No’lu protokolünün bir üyesidir ve suçluları iade eden ülkeler arasında bulunmaktadır.
Suçlu iade etmeyen ülkeler 2024
Türkiye'nin suçluyu iade etmeyen veya iade etme konusunda sınırlı anlaşmalara sahip olduğu ülkeler arasında, örneğin, bazı Orta Doğu ve Kuzey Afrika ülkeleri, Orta Asya ülkeleri ve bazı Güney Amerika ülkeleri bulunabilir.
Suçlu iadesi yapmayan ülkeler şunlardır:
Suriye
Lübnan
Ürdün
Mısır
Tacikistan
Tunus
Özbekistan
Pakistan
Moğolistan
Libya
Suçlu iadesi yapılmayan durumlar
Siyasi suçlar: Bazı ülkeler, diğer ülkelere siyasi suçlar için iade yapmayı reddederler. Bu durumda, suçlu iade edilmeyebilir veya iade edilmesi için ek koşullar aranabilir.
İnsan hakları endişeleri: İade edilecek kişinin insan haklarına yönelik kötü muamele veya adil yargılanma hakkı konusunda endişeler varsa, iade işlemi durdurulabilir.
İade talebinin yasal olmayışı: İade talebinin, uluslararası hukuka veya iki ülke arasındaki anlaşmalara uygun olmadığı durumlarda iade gerçekleşmeyebilir.
Kişinin vatandaşlığı: İade talep edilen kişi, iade talep eden ülkenin vatandaşıysa, bazı ülkeler kendi vatandaşlarını iade etmeyi reddederler.
Ölüm cezası: İade edilen kişinin, iade edildiği ülkede ölüm cezasına çarptırılma riski varsa, bazı ülkeler bu kişiyi iade etmeyebilirler. Ölüm cezasını uygulamayan veya kaldıran ülkeler, iade edilecek kişinin ölüm cezasına çarptırılmayacağına dair güvence talep edebilirler.
