Celal Talabani kimdir

Celal Talabani kimdir

1933'te Kuzey Irak'ta doğan Talabani, 14 yaşında Kürdistan Demokratik Partisi'ne (KDP) katılmıştır. Siyasi kariyerine 1950'lerin başında KDP'nin öğrenci birliği lideri olarak başlayan Talabani, kısa zamanda parti kademelerinde yükselmiştir. Talabani, hukuk eğitimi almasına rağmen, siyasi olarak aktif olması sebebiyle cezalandırılmış ve mezun olamamıştır.

KÜRT LİDERİ

Talabani, Irak merkezi yönetimine karşı mücadelede aktif bir şekilde yer almıştır. 1961'de Kasım hükümetine karşı Kürt ayaklanmasına katılmıştır. 1963'te Kasım'ı deviren darbeden sonra kurulan Abdülselim Arif'in hükümetiyle yapılan görüşmelerde Kürt delegasyonuna liderlik etmiştir.

1975'te Mustafa Barzani ile arasındaki görüş ayrılıkları netleşmeye başlayan Talabani, parti ideologu İbrahim Ahmet önderliğindeki KDP içindeki bölünmelerden birine katılmıştır. 1966'da bu grup, merkezi hükümet ile anlaşmış ve KDP'ye karşı askeri bir darbe düzenlemişlerdir. Mart 1970'de bu sefer KDP ve hükümet anlaşınca, grup dağılmıştır.

30 YILLIK MÜCADELE

1975'te Kürdistan Yutseverler Birliği'ni (KYB) kuran Talabani, bir yıl sonra hükümete karşı silahlı eyleme başlamıştır. 1988'de Irak hükümeti kimyasal silah kullanmasıyla KYB'nin ağır bir yenilgi almasının ardından Talabani, Kuzey Irak'ı terketmek zorunda kalarak İran'a sığınmıştır. Talabani-Barzani veya KDP-KYB mücadelesi son otuz yıldır Irak Kürtleri'nin siyasi hayatında baskın güç olmuştur.

GEÇİCİ HÜKÜMET KONSEYİ

1991 Körfez savaşı ve Kuzey Irak'taki Kürtlerin merkeze karşı ayaklanmalarıyla Talabani'nin siyasi hayatında yeni bir dönem başlamıştır. Kuzey Irak'ta Batılı devletlerin müdahalesi ile güvenli bölgelerin kurulmasının ardından KDP ve KYB arasında kısa süren bir balayı dönemi başlamış ve Kuzey Irak'ta 1992 yılında yapılan seçimlerle KYB-KDP ortak yönetimi kurulmuştur. İki parti arasındaki görüş ayrılıkları sebebiyle 1994'te çatışmalar yeniden başlamış ve ABD ve İngiltere'nin girişimiyle iki parti arasında yapılan görüşmeler sonucunda 1998'de Washington'da barış anlaşması imzalanmıştır. Bu anlaşma, 4 Ekim 2002'de yenilenmiştir. Celal Talabani, Saddam'ın devrilmesinin ardından Irak Geçici Hükümet Konseyi üyesi olarak atanmıştır.