Friedrich Wilhelm Nietzsche kimdir

Friedrich Wilhelm Nietzsche kimdir

Nietzsche 15 Ekim'de, Lützen yakınlarındaki Röcken'de doğdu. Babası Karl Ludwig papaz annesi Fransizka ise papaz ailesinden gelmektedir.

Nietzsche henüz beş yaşındayken babasını kaybeder. Bir yıl sonra ise erkek kardeşinin ölümü üzerine, annesi ve kızkardeşiyle birlikte Naumbourg'daki büyük annesinin yanına taşınır.

İLK KOMPOZİSYONU 10 YAŞINDA YAZDI

1851 yılında Weber Enstitüsü'nde, eğitimine başlar. Annesinin ona piyano hediye etmesiyle ilk müzik derslerini alır. 10 yaşında ilk kompozisyon denemelerine başlar. Ortaöğrenimi sürecinde birkaç deneme çok sayıda şiir ve kompozisyon kaleme alır.

1864 yılında Bonn Üniversitesi'nde ilahiyat eğitimine başlar. Ancak bir yıl sonra kararını filoloji eğitimi yönünde değiştirir.

FELSEFEYE İLK SCHOPENHAUER İLE BAŞLADI

1866 yılında Schopenhauer okumalarına başlar bir yandan da Yunan filolojisi üzerine denemeler kaleme alır. Felsefeye olan ilgisinin giderek arttığı bir dönemde Richard Wagner'le tanışır.

1869 yılında henüz 24 yaşında ve doktorasını dahi tamamlamamışken Ritschl'nin kendisini tavsiyesi üzerine Basel Üniversitesi'nde klasik filoloji profesörü seçilir.

1870 yılında Fransa ve Almanya arasındaki savaşa hastabakıcı olarak katılır. Bu esnada yaralanır ve hastalanır. Bale'aya geri döndüğünde tragedyanın doğuşu' nun ana temalarını yerli yerine oturtmaya çalışır.

1872'de Müziğin Ruhundan Tragedyanın doğuşu adlı eseri yayınlanır. Bu sırada derslerine devam etmektedir. Yunan felsefe ve tragedyası üzerine dersler verir.

İLK BAŞ AĞRILARI BAŞLADI

1873 yılında Zamana Aykırı Düşünceler'in birincisi yayınlanır. Aynı yıl Yunanlıların Trajik Çağında Felsefe'yi kaleme alır. Bu dönemde Nietzsche'nin şiddetli migren krizleri baş gösterir. Görme bozukluğu nedeniyle düşüncelerini yazdırmak zorunda kalır. Bu süreçte başağrıları mide ağrıları giderek artar ve iki yada üç haftada bir yatağa düşmesine sebep olur.

1874'de Zamana Aykırı Düşünceler'in ikincisi yayınlanır. 1876'da artan sağlık problemleri nedeniyle bazı derslerinden muaf tutulur. 1876 yılında Zamana Aykırı Düşünceler'in sonuncusu olan ‘Richard Wagner Bayreuth'ta'yı yayınlar. Sonbaharda Paul Ree ile İtalya'ya yolculuk yapar. Sorrente'de bulunan Wagner'lerle son kez burada görüşür.

F. NİETZSCHE'NİN ESERLERİ

1877'de Nietzsche İnsanca, Pek İnsanca'nın elyazmasını Köselitz'e yazdırmaya başlar. Bu dönemde Voltaire, Dİderot, Michelet,Ranke, ve Mark Twain okumaları gerçekleştirir.

1878 yılında Nietzsche sağlık problemleri nedeniyle derslere son vermeyi düşünür. Cenevre ve Nice seyehatlerini gerçekleştiri. Bu yıl aynı zamanda Wagner'le aralarındaki kopukluğun gerçekleştiği yıldır. 1879'da şiddetli baş ağrıları nedeniyle derslerine son verir.

1880'de sağlık durumu ciddileşir. ve her şeyi dostlarına yazdırmak zorunda kalır. Bu dönemde yalnızca Chopin'nin müziğine katlanabilmektedir.

1880 yılında Nietzsche Tan Kızıllığı'nı yazmaya başlar. Sağlık durumu nedeniyle dostlarına yazdırmaktadır. Bu yıl İtalya ve Naumbourg arasında gidip gelmektedir.

1881'Tan Kızıllığı yayımlanır. Cenevre'ye gider bu esnada Şen Bilgi'nin hazırlıkları gerçekleştirilir.

1882 yılı Böyle Buyurdu Zerdüşt'ün hazırlıkları ve Nietzsche'nin Lou von Salomé ile karşılaştığı yıl. Nietzsche ondan çok etkilenir ve Paul Rée'yi ona evlilik teklif etmekle görevlendirir. Ancak Rée'de Salomé'ye aşıktır. Bu dönem Orta Gölü kıyılarında birlikte gezintiler gerçekleştirirler.

1883 Nietzsce için oldukça zor bir yıldır. Kızkardeşinin Yahudi düşmanı Bernhardt ile nişanlanması kızkardeşi ve annesiyle olan ilişkisini giderek daha gergin bir hale sokar. Aynı yıl Paul Rée ile de arası açılır. Artık ailesiyle kalmak istemez ve Nice'ye yerleşir. 1884 Böyle Buyurdu Zerdüşt ve Herkes İçin ve Hiç Kimse İçin Bir Kitap yayımlanır.

1885 Yılı kızkardeşinin evliliği ve yaşadığı derin çöküşler. Editörüyle yaşadığı sıkıntı ve onu mahkeme verişi.1886 yılında yeni bir editör tarafından İyinin ve Kötünün Ötesinde, Gelecek Felsefesine Giriş basılır. 1889'da durumu ağırlaşan Nietzsche'nin bakımı annesi tarafından üstlenilir. İyi olduğu nadir anlarda piyano çalmakta ve gezintiler yapmaktadır.

NİETZSCHE'NİN ÖLÜMÜ

1894 yılında kızkardeşi Nietzsche'nin tüm eserlerinin yayımına girişir ve onun sorumluluğunda Naumbourg'da Nietzsche Arşivi'nin temelleri atılır. 1897'de annesinin ölümünden üç yıl sonra 25 ağostos 1900'de Nietzsche geçirdiği inme sonucu hayatını kaybeder.