Rusya gaz akışını kesti: Avrupa'da doğalgaz fiyatları arttı

Rusya merkezli enerji şirketi Gazprom, Ukrayna üzerinden gerçekleştirilen gaz sevkiyatına ilişkin anlaşmanın yılbaşında (TSİ) sona erdiğini duyurdu.

Şirket, Ukrayna’nın anlaşmayı uzatmayı reddettiğine dikkat çekerek, sevkiyatı ulaştırma haklarından mahrum bırakıldıklarını açıklamıştı.

Ukrayna yönetiminin 2023 sonu için yayımladığı verilere göre, boru hatları ile ülke üzerinden Avrupa'ya taşınan Rus gazı miktarı 2023'te, 2022'ye kıyasla yaklaşık yüzde 28 azalarak 15 milyar metreküpe gerilemişti.

Yılbaşında gelen bu karar sonrası Avrupa ülkelerinde doğalgaz fiyatları arttı.

AVRUPA'DA DOĞALGAZ FİYATLARI ARTTI

Slovakya Ekonomi Bakanlığı, alternatif rotalar için 177 milyon avro (184 milyon dolar) ek ücret ödemek zorunda kalmasına rağmen, ülkenin de bir sıkıntı riskiyle karşı karşıya kalmayacağını belirtti.

Ancak bu açıklamaya rağmen 2025 yılının ilk gecesi doğalgaz fiyatlarında artış yaşandı.

Fransa'nın da aralarında bulunduğu bir çok ülkede doğalgaz fiyatları çok az bir artışla megavat saat başına yaklaşık 50 euro ile kapandı.

EN ÇOK MOLDOVA ETKİLENDİ

Rusya'nın gaz sevkiyatını durdurmasından en çok etkilenen ülke ise Moldova oldu.

Moldova'nın doğusunda Moskova'ya bağlı ayrılıkçı bölge Transdinyester'de gaz krizi yaşanmaya başladı.

Yetkililer, ülke genelinde ısıtma sistemlerini kapattı. Sadece hastanelerin ve kritik altyapıların ısıtılacağı açıklandı.

TAMAMEN RUSYA'YA BAĞLI

Transdinyester, Sovyetler Birliği dağılırken kısa bir savaşta Moldova'nın geri kalanından ayrıldı.

BBC ve yerel kaynaklarda yer alan haberlere göre, hala Rus askerlerinin konuşlandırıldığı bölgenin ekonomisi ise tamamen Rus gazına bağımlı.

Birdenbire Ukrayna üzerinden gelen o can damarı kesildi.

Bunun üzerine Moldova'nın enerji şirketi, gazın tamamen kesildiği ülkede dikkat çeken bir uyarıda bulundu.

"TEK BİR ODAYI ISITIN VE BATTENİYE İLE ÖRTÜNÜN"

Tirasteploenergo adını taşıyan enerji şirketi abonelerine, "Bütün aile bir odada toplanın. Sadece tek odayı ısıtın, kalın giyinin ve üzerinizi battaniye ile örtün" uyarısı yaptı.

Yerel halkın ısınması için kasabalara "ısınma noktaları" kurulurken, yetkililer alternatif ısınma yöntemlerine yönelmeleri konusunda vatandaşları uyardı.

ELEKTRİK KESİNTİSİ YOLDA

Doğalgazdan tamamen mahrum kalan Moldova, şimdi de elektrik kesintisi tehlikesiyle karşı karşıya.

Transdinyester'in Kurchugan'daki ana elektrik santrali halihazırda Rus gazı yerine kömürle çalışıyor ve yetkililer bunun sadece 50 gün yeteceğini söylüyor.

Bu durum, elektriğinin yüzde 80'ini Kurchugan'dan sağlayan Moldova'nın geri kalanı için sorun anlamına geliyor.

Fakir bir ülke statüsünde olan Moldova için bu yaşananlar, uzun süreli bir krize, kriz de ekonomik ve politik sonuçları olan bir felakete yol açabilir.

"ENERJİ DEĞİL GÜVENLİK KRİZİ"

Moldova Dış Politika Danışmanı Olga Rosca ise yaşananlara ilişkin, "Bunu bir enerji krizi olarak değil, Rusya'nın Moldova'yı hem ekonomik hem de sosyal açıdan istikrarsızlaştırmak için çıkardığı bir güvenlik krizi olarak ele alıyoruz" açıklamasını yaptı.

Devlet kaynakları, gazın kesilmesinin sebebi olarak Rusya'nın, kendilerine bağımlı olduklarını bildikleri Transdinyester'i zorla geri almayı planladığı iddialarını öne sürdü.