Eğitimde 'süreç odaklı ölçme': Artık öğrenciler de değerlendirebilecek
DHA

Eğitim ve öğretimde yeni sisteme geçiş yapıldı...

Bu kapsamda, okul öncesi 1, 5, hazırlık ve 9'uncu sınıfları kapsayan Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli kapsamındaki 'beceri temelli' yeni müfredatla 'sonuç odaklı ölçme'nin yerini 'süreç odaklı ölçme' aldı.

Konuya ilişkin detayları Milli Eğitim Bakanlığı, yaptığı yazılı açıklama ile duyurdu.

KÖKLÜ DEĞİŞİKLİKLERE GİDİLDİ

Yeniliklere ilişkin açıklamada bulunan Bakanlık, geçen yıl ilk kez Resmi Gazete'de yayımlanan ve ölçme değerlendirme uygulamalarında çatı mevzuat olan Milli Eğitim Bakanlığı Ölçme ve Değerlendirme Yönetmeliği ile okullarda konu soru dağılım tabloları, ortak sınav haftası, ortak sınavlar, geliştirici değerlendirme ve sınavlarda açık uçlu sorular gibi birçok yenilik getirildiğini bildirdi.

Ayrıca, okul öncesi, 1, 5, hazırlık ve 9'uncu sınıflarda uygulanmaya başlanan yeni müfredatla birlikte eğitimde 'öğrenci merkezli' ve 'beceri odaklı' yaklaşım benimsenerek, ölçme ve değerlendirmede köklü değişikliklere gidildiğine dikkat çekildi.

"ANLIK VE AÇIKLAYICI GERİ BİLDİRİLMLER SAĞLANACAK"

Bakanlık tarafından yayınlanan açıklamanın devamında şu ifadeler yer aldı:

Bu kapsamda süregelen dönemde sadece sınav sonucuna göre değerlendirilmesi yapılan 'sonuç odaklı ölçme' yerine, ilgili kademelerde görev yapan öğretmenler yeni müfredattaki ölçme değerlendirme uygulamalarında öğrencilerinin gelişimini takip edebilmelerine olanak sağlayan tanılayıcı, biçimlendirici ve düzey belirleyici değerlendirme yöntemleri arasında dengelerin sağlandığı 'süreç odaklı ölçme' uygulayacak.

Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli kapsamında geliştirilen 'süreç odaklı ölçme' ile öğretim programlarında öğrencilerin bilgi ve becerilerindeki gelişimin aktif ve etkileşimli şekilde sistematik olarak izlenmesinin yanı sıra sınıf içinde öğrencilere anlık ve açıklayıcı geri bildirimler sağlanarak öğretim süreçlerinin sürekli olarak iyileştirilmesi hedefleniyor.

"DERS KİTAPLARI GÜNLÜK HAYATLA DA KÖPRÜ KURACAK"

'Bütüncül eğitim yaklaşımı'nın benimsendiğine vurgu yapan Bakanlık, şu ifadelerde bulundu:

Ders kitapları teorik bilgilerin yanı sıra günlük hayatla da köprü kuracak nitelikte hazırlanırken, öğretmenlerin sınıf içi uygulamalarında yararlanabilecekleri birçok örnek ve yöntem sunuldu. Bu yöntemler, sınıflarda her öğrencinin farklı ihtiyaçlarına uygun olarak derslerin nasıl farklılaştırılabileceğine dair pratik bilgiler içeriyor. Ayrıca öğretmenlere rehber olması amacıyla kitaplarda her konuya ilişkin izlemeleri gereken yollar da gösterildi.

Buna göre, 'süreç odaklı ölçme' uygulamasında öğretmenler dersi işlemeden önce öğrencilerinin görecekleri konuyla ilgili geçmişte aldıkları eğitimle hangi kavramları bilmesi gerektiğine hakim olacak ve sınıfta bu kavramların bilinirliği soru, görsel, video, test veya farklı ölçme araçlarıyla bilgi ve becerilerini sorgulayarak ön değerlendirme yapacak.

"İLERİKİ DÜZEYDEKİ ÖĞRENCİLER TESPİT EDİLECEK"

Ön değerlendirmeden sonra öğretmenler eskiden elde edilen bilgiyle yeni öğrenilecek bilgi arasında bağlantılar kurarak, öğrencilerin derse olan ilgisini artıracak ve günlük hayatta bu bilgilerin nerede ve nasıl karşısına çıkabileceğini anlatacak.

Öğretmenler, öğrencilerinin eğitim öğretim süreçlerinden en üst düzeyde faydalanabilmeleri için sınıf içinde konuyla ilgili eksiği bulunan veya diğerlerine göre ileri düzeydeki öğrencileri tespit ederek, destekleme veya zenginleştirme gibi farklılaştırılmış eğitimleri de etkin bir şekilde planlayacak.

Eksiği bulunan öğrenciler için 'destekleme' ileri düzey öğrenciler için 'zenginleştirme' uygulamaları olacak.

SINIF İÇİNDE GRUPLAR OLUŞTURULACAK

Yeni müfredatla uygulanan 'süreç odaklı ölçme' yaklaşımda ödevler, projeler, performans görevleri, sunumlar, kontrol listeleri, sınavlar, gözlem ve görüşme formları, grup çalışması, sınıf içi tartışmalar ve öz/akran/grup değerlendirmelerinin öğrencilerin performansını ölçmek ve geliştirmek için kullanacağı vurgulanarak, açıklamaya şu sözler ile devam edildi:

Öğrencilere, yakın veya uzak çevresinde karşılaşabileceği problemler veya görevler verilerek yargılayıcı tutumdan uzak ve motive edici geri bildirimler sağlanacak ve dijital teknolojiler kullanılarak aktif öğrenme süreçleri desteklenecek.

Örneğin, kitapta bir konuyla ilgili belirlenen öğrenme çıktısına grup çalışmasıyla ulaşılması isteniyorsa, öğretmen sınıf içinde gruplar oluşturacak. Öğretmen, bu grupta yer alan her bir öğrencinin birtakım uygulamalar, araştırmalar ve çalışmalar yapmasını isteyerek, sosyal becerilerinin gelişmesini sağlayacak.

"HEM KENDİLERİNİ HEM DE AKRANLARINI DEĞERLENDİRECEKLER"

Bu süreç boyunca öğretmen, öğrencinin her bir adımını izleyerek konuyla ilişkilendirilen kazanımlardan hangisini elde ettiğini değerlendirecek ve böylece sonuca ulaşmak için geçilen aşamalar, oluşturulan ölçeklerle kayıt altına alınacak.

Ayrıca öğretmenler, ölçülmek istenen becerilerin değerlendirilmesinde grup çalışmasındaki sürece yönelik öğrencilerden hem kendilerini hem de akranlarını değerlendirmelerine yönelik oluşturulan öz ve akran değerlendirme formlarını doldurmalarını isteyecek.

AKTİF KATILIM SAĞLANACAK

Ayrıca, veli, öğrenci ve öğretmenler için de materyaller hazırlandığı kaydedilen açıklamada, şöyle denildi:

Bu kapsamda, velilere yönelik hazırlanan bilgilendirme kılavuzlarında yenilenen öğretim programlarına ilişkin beceriler, eğilimler, değerler, eğitim öğretimde roller ve ders bazında tanıtımlar yer alıyor.

Hazırlanan bilgilendirme kılavuzuyla velilerin öğrencilerin eğitim süreçlerine aktif katılımları ve sağlayacakları geri bildirimlerle eğitim-öğretim çalışmalarının daha etkin hale getirilmesi amaçlanıyor.

"'LİSEYE HOŞ GELDİN' KİTABI HAZIRLANDI"

Ortaöğretime geçen öğrenciler için de bu yıl ilk defa müfredattaki değişikliklerin yer aldığı 'Liseye Hoş Geldin' kitabı hazırlandı. Kitap, öğrencilere lisede karşılaşacakları dersleri tanıtmak, programların işleyişini açıklamak, derslere nasıl çalışmaları gerektiğini aktarmanın yanı sıra lise dönemi boyunca kullanabilecekleri eğitim platformları ve kaynakları tanıtmak ve örnek uygulamalar sunmak hedefiyle oluşturuldu.

Öğretmenlere kılavuz olması için hazırlanan materyaller ise yeni öğretim programları esas alınarak süreç odaklı değerlendirme yaklaşımına göre oluşturuldu.

Kitaplardaki etkinliklerin öğretmenler tarafından süreç odaklı değerlendirme anlayışına uygun kullanabilmesine yönelik etkinliğin uygulama aşamaları, etkinlik kapsamında geri bildirimin nasıl verileceği ve farklılaştırma kapsamında öğrencilerin ihtiyaçlarına göre içeriğin nasıl uyarlanabileceğine yönelik bilgilere yer verildi.

Kaynak: Demirören Haber Ajansı (DHA)