Enflasyonla mücadele için 102.6 milyar liralık kamu gelirinden vazgeçildi

Hazine ve Maliye Bakanlığınca alınan önlemler çerçevesinde, enflasyonla mücadele kapsamında bazı hizmet sektörlerine yönelik uygulanan indirimler, enflasyonu azaltıcı rol oynadı.

Devlet, enflasyonun halka daha fazla yansımaması için geçici vergi indirimleri, KVD ve ÖTV indirimleri, eşel mobil sisteminin devreye sokmak, kira stopajlarını indirmek gibi birçok uygulamadan doğan toplamda 102 milyar 600 milyon liralık kamu gelirinden vazgeçti.

KÜRESEL EMTİA FİYATLARI YÜKSELDİ

"Hazine ve Maliye Bakanlığı Kamu Maliyesi Raporu"na göre, 2021 yılının ilk yarısında enflasyonist baskılar arttı. Bu gelişmede, gıda ve temel mal fiyatlarındaki artışların yanı sıra başta petrol olmak üzere, küresel emtia fiyatlarındaki yüksek seyir ve enflasyon beklentilerindeki artış etkili oldu.

HİZMETLER KAYNAKLI ENFLASYON ÜZERİNDE BASKI OLUŞTU

Bununla birlikte mayıs ayının ikinci yarısından itibaren kademeli olarak ekonominin yeniden açılması da özellikle hizmetler kaynaklı olarak enflasyon üzerinde baskı yarattı. Böylece yıllık tüketici enflasyonu ağustos ayında yüzde 19,25 seviyesine yükseldi.

ÜRETİCİ ENFLASYONU YÜZDE 45,25'E ÇIKTI

Türk Lirası’ndaki değer kaybının birikimli etkileri, uluslararası koşullara bağlı girdi maliyetlerindeki artışlar ve arz kısıtları üretici fiyatlarının yüksek seyretmesinde belirleyici olurken, üretici enflasyonu ağustos ayında yüzde 45,52 seviyesinde gerçekleşti.

KORONAVİRÜS SALGINI ETKİLERİNİ AZALTMAK İÇİN KDV İNDİRİMLERİ DEVREYE GİRDİ

Yönetilen veya yönlendirilen fiyat ayarlamalarının yanı sıra koronavirüs salgını kaynaklı etkileri azaltmak amacıyla belirli hizmet sektörlerine yönelik uygulanan KDV indirimleri enflasyonu azaltıcı rol oynadı. Yapılan indirim ve fiyat ayarlamaları sonucunda 102 miyar 600 milyon liralık kamu gelirinden vazgeçildi.

YIL SONU ENFLASYON BEKLENTİSİ YÜZDE 16,2

Tüm bu gelişmeler çerçevesinde 2021 yıl sonunda enflasyonun, Orta Vadeli Program'da öngörüldüğü üzere, yüzde 16,2 olarak gerçekleşmesi bekleniyor.

GELİR POLİTİKALARI ENFLASYONLA MÜCADELEYE HİZMET EDİYOR

Rapora göre, para ve maliye politikası eşgüdümünün sürekli ve sistematik bir yapıya dönüşmesi ve kalıcı fiyat istikrarının sağlanması amacıyla gelir politikaları da enflasyonla mücadeleye destek olacak şekilde uygulanıyor.

EŞEL MOBİL SİSTEMİ İLE 46 MİLYAR LİRALIK KDV VE ÖTV GELİRİNDEN VAZGEÇİLECEK

Bu kapsamda, eşel-mobil sistemi uygulaması sonucunda sadece 2021 yılı için toplam 46 milyar liralık KDV ve ÖTV gelirinden feragat edileceği hesaplanıyor.

EŞEL MOBİL SİSTEMİNİN ENFLASYONA ETKİSİ EKSİ 2,48 DÜZEYİNDE GERÇEKLEŞTİ

Eşel-mobil sisteminin Ocak-Ağustos 2021 döneminde enflasyona etkisi eksi 1,42 puan doğrudan, eksi 1,06 puan ise dolaylı olmak üzere toplamda eksi 2,48 puan olarak hesaplandı.

GEÇİCİ VERGİ İNDİRİMLERİ

Salgınla mücadele kapsamında belirli sektörlerde geçici vergi indirimleri yapılması fiyat düzeyini de aşağı yönlü etkilerken, bu düzenlemelerle 2021 yılının 9 ayı için toplam 25 milyar 200 milyon lira vergi gelirinden vazgeçilecek.

KİRA STOPAJLARININ DÜŞÜRÜLMESİ

Ayrıca iş yeri kiraları üzerindeki gelir vergisi stopaj oranının yüzde 20'den yüzde 10'a indirilmesi 3,6 milyar lira gelir kaybı oluşturdu.

TÜTÜN MAMULLERİNDE ÖTV VERGİ ORANININ DÜŞÜRÜLMESİ

Tütün mamullerinde uygulanan ÖTV nispi vergi oranı yüzde 67'den yüzde 63'e indirildi ve tütün mamullerinde yılın birinci ve ikinci yarısı için alkollü içkilerde ise yılın ikinci yarısı için maktu vergi tutarları artırılmadı. Bu uygulamalar ile 2021 yılı için sigarada 8 milyar 800 milyon lira, alkollü içeceklerde 2 milyar lira KDV ve ÖTV nedeniyle gelir kaybı hesaplandı.

MOTORLU ARAÇLARDAKİ ÖTV GÜNCELLEMESİ

Motorlu araçlarda ÖTV matrah eşiklerinin güncellenmesi ile otomotiv sektöründe fiyatların aşağı yönlü etkilenmesi bekleniyor. Bu düzenlemeyle yılın kalanında yaklaşık 340 milyon lira gelir kaybı oluşacağı tahmin ediliyor.

GELİR VERGİSİ TEVKİFAT ORANLARINDA İNDİRİM

Türk Lirası cinsinden yatırımların teşvik edilmesi amacıyla Türk Lirası cinsi ürünlere yönelik gelir vergisi tevkifat oranlarında indirim yapılarak, enflasyonla mücadeleye dolaylı yoldan destek veriliyor. Bu düzenleme ile 2021 yılının 9 ayı için 17 milyar lira gelirden vazgeçilmiş olacak.