Kakao fiyatları yüzde 30'dan fazla geriledi

Kakao fiyatlarında geçen sene görülen sert hareketler bu sene de devam ediyor.

Geçen yıl kakao fiyatlarında rekorlar söz konusu olurken, bu sene tam tersi bir eğilimin hakim olduğu görülüyor.

ABD'de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange'de kakaonun ton başına fiyatı 2024'te, 12 bin 931 dolarla rekor seviyeyi test ettikten sonra yılı yüzde 178,2 artışla 11 bin 675 dolardan tamamlarken bu yıl, 2024 sonuna göre yüzde 33,3 azalarak 8 bin doların altına indi.

Kakao fiyatları, geçen yıl arza yönelik endişelerle rekor tazelemişti. Olumsuz hava koşullarının Batı Afrika'daki mahsuller için tehlike arz etmesi ve küresel stoklardaki düşüş nedeniyle kakao fiyatlarında ralli görülmüştü.

KÜRESEL ENDİŞELER KAKAO ARZINI ETKİLEDİ

Fildişi Sahili ve Gana'daki zayıf üretim nedeniyle kakao fiyatlarında yıl genelinde arza ilişkin endişeler, kakao fiyatlarının rekor kırmasında önemli rol oynadı.

Fildişi Sahili'ndeki ihracatçıların kötü kalite nedeniyle kakao çekirdeklerini reddettiği bildirilirken, bu durumun küresel kakao arzını olumsuz etkileyebileceği tahmin ediliyordu.

Ülkede kakao hasadında görülen azalış da fiyatların artmasına neden olmuştu.

FİYATLARDAKİ AŞIRI YÜKSELİŞ TALEBİ OLUMSUZ YÖNLENDİRDİ

Kakaonun üretim maliyetinin oldukça üzerinde işlem görmesi, ürüne talebin azalmasına neden oldu. Kakao piyasasında tekrar arz fazlası oluşacağına yönelik beklentiler de fiyatların düşmesine yol açtı.

Böylece iyileşen arz görünümüyle kakao fiyatları baskı altında kaldı. Nijerya'da bu ürünün ihracatının artması da arza yönelik endişelerin azalmasına katkıda bulunan başka bir faktör oldu.

"ÜRETİM TAHMİNİ GEÇTİĞİMİZ SENENİN ÜZERİNDEYDİ"

Vadeli işlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, yaptığı değerlendirmede, kakao fiyatlarında özellikle Batı Afrika'daki kuraklığın etkili olduğunu belirtti.

Geçen sene sonu ve bu sene başında fiyatlarda ciddi yükselişler görüldüğünü ifade eden Ergezen, "Kakaoda kısa vadeli arz konusunda endişeler vardı ama gelecek sezon üretim tahminleri geçtiğimiz senenin üzerindeydi. Bu da bize kısa vadeli arz endişeleri nedeniyle yukarı yönlü hareketlenmeler olsa bile orta ve uzun vadede fiyatlarda geri çekilme potansiyelini ve satışların daha ağırlık kazanacağını gösteriyordu ve aslında öyle de oldu." ifadelerini kullandı.

"ÜRETİM TARAFINDA ARTIŞ VAR"

Bunun sürpriz bir gelişme olmadığını aktaran Ergezen, şu değerlendirmede bulundu:

Geçtiğimiz sene özellikle rekoltedeki düşüş, Batı Afrika'daki üretimin azalmış olması ki dünya kakao üretiminin yüzde 70'i, hatta daha fazlası bu bölgeden geliyor, Fildişi Sahili ve Gana en büyük üreticiler, haliyle bu bölgede ciddi sıkıntılar olması, rekoltenin düşmüş olması bütün dünyada kakao fiyatlarını etkilemişti. Fakat kakaoda gelecek sezon üretim tahminleri bu senenin üzerinde. Genel olarak bakacak olursak üretim tarafında artış var. Kısa vadeli fiyatlar yukarı yönlü olsa bile ki tepki hareketleri oluyor. Genel eğilim satış yönünde.

"İYİLEŞEN HAVA KOŞULLARI FİYATLARIN DÜŞMESİNDE ETKİLİ OLDU"

Rabobank Emtia Analisti Oran van Dort, o zamandan beri önemli kakao fiyatlarında düşüş eğilimi görüldüğünü vurgulayarak, şu değerlendirmelerde bulundu:

Spekülatörler, kakao piyasadan büyük ölçüde çekildi. İyileşen hava koşulları kakao fiyatlarının düşmesinde etkili oldu. 24 Ocak'tan bu yana Batı Afrika'ya yağmur geri döndü ve bu da kurak hava endişelerinin çoğunu önemli ölçüde azalttı. Uluslararası Kakao Organizasyonu 2024/2025 sezonu için 142 bin metrik ton fazlalık açıkladı, bu da söz konusu varsayılan açık senaryolarının çoğunu sorgulatıyor. Tüm büyük çikolatalı şekerleme üreticileri kâr güncelleme görüşmelerinde ürünlerinin fiyatlarını artırdıklarını, daha az kakao kullandıklarını ve fiyatları daha da artırmak zorunda kalabilecekleri için kakao talebinin zarar gördüğünü belirttiler.