Şüphesiz ki matbaa denilince akla ilk gelen isimdir İbrahim Müteferrika. 1674 yılında Macaristan'da dünyaya gelen Müteferrika,protestan bir ailenin çocuğudur. İlahiyat eğitimi gördüğü savas döneminde, Osmanlı ordusunca esir alınarak İstanbul'a getirilmiştir.
İstanbul'a geldiğinde Müslümanlığı kabul eden İbrahim Müteferrika, vezirlerin emirlerini ilgililere duyurma görevini yani müteferrikalık yapmıştır. Başka diller de bilmesinden dolayı devletler arası müzakere heyetlerinde bulunmuştur. Geçici bir süre için Türkiye'ye davet edilmiş olan Macar beyi Ferenc Rakoezi'nin hizmetine verilmiş devlet işlerinde aldığı her görevi layıkıyla yerine getirmiştir.
Macaristan'daki öğrenimi sırasında basım ve hak işlerini de öğrendiğinden matbaa kurmak isteyen Müteferrika, Said Efendi ile tanıştıktan sonra çalışmalarına başlamıştır. 1719-1720 yılları arasında matbaayı kurmayı başarmıştır. İbrahim Müteferrika'nın bu teşebbüsüne karşı çıkan din taassubunun yenilmesinde Damat İbrahim Paşa'nın etkisi büyüktür. Bununla birlikte, matbaanın açılmasına ancak dini olmayan eserlerin basılması koşuluyla fetva verilmiştir. Bu matbaada basılan ilk önemli eser Vankulı Lugati'dir. Bundan başka 16 önemli eser ve bazı haritalar da basılmıştır.
İbrahim Müteferrika'nın matbaası tarihteki ilk Müslüman Türk matbaasıdır. Fakat Türkiye'de gayrimüslimlerin daha önce açmış bulundukları matbaalar olmuştur.
Müteferrika'nın ölümünden sonra, matbaanın işletme izni Rumeli kadılarından İbrahim Efendi ile Anadolu kadılarından Ahmed Efendi'ye verilmiştir
Daha Fazla Yorum Yükle
0 Yorum Yapılmış