2017 yılında inşa edilmeye başlanan Akkuyu Nükleer Santrali, yapımı bittikten sonra Türkiye’nin ilk nükleer enerji santrali olacak.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Putin, Akkuyu Nükleer Güç Santrali'nin Üçüncü Ünitesinin Temel Atma Töreni'ne katıldı. Bu gelişmenin ardından vatandaşlar, nükleer enerji hakkında bilgi edinmek için araştırmalara başladı.
Peki, Nükleer enerji nedir, ne işe yarar? Nükleer enerji nerelerde kullanılır? İşte, genellikle enerji sektöründe kullanılan nükleer enerji hakkında bilmeniz gerekenler..
NÜKLEER ENERJİ NEDİR, NE İŞE YARAR?
Nükleer enerji üretimi esnasında, nötronlar reaktörlerde bulunan Uranyum-235 çekirdeklerine çarpar. Bir uranyum-235 çekirdeği, bir nötronu yutarak çok kararsız bir Uranyum-236'ya dönüşür ve derhal bölünerek yeni fisyon ve enerji ile sonuçlanır. Bu şekilde üretilen enerjiye "nükleer enerji" denir.
Ortaya çıkan nötronlar, diğer Uranyum-235 çekirdeklerine çarparak bölünmelerine neden olur. Bu şekilde sürekli enerji üretilmesi sağlanır. Bu olaylara zincir reaksiyonu denir ve bu şekilde "nükleer enerji" elde edilir.
1973’lü yılların başındaki petrol krizi ile birlikte nükleer santraller yaygınlaşmaya başladı. Petrol ve diğer hidrokarbon kaynakları olmayan ülkeler, bu kaynaklara olan bağımlılıklarını azaltmak ve enerji arz güvenliklerini temin etmek için nükleer santrallere eğilim gösterdiler.
1979 yılında ABD’de Three Mile Island (TMI) ve 1986 yılında Sovyet Rusya’da (bugün Ukrayna sınırları içinde) Çernobil kazaları yaşansa da nükleer santraller tüm dünyada hızlı bir şekilde inşa edilmeye devam ediyor.
NÜKLEER ENERJİ NERELERDE KULLANILIR?
Nükleer teknolojinin en gelişmiş olduğu alan, tıptır. Hastalıkların tanı ve tedavisinde yaygın olarak kullanılır ve özellikle kanser tedavisinde ışın uygulaması yapan bütün cihazlar nükleer teknoloji materyalleri ile çalışmaktadır.
İnsan vücuduna damar veya ağız yoluyla radyoaktif maddeler vererek (çeşitli görüntüleme teknikleriyle) kanseri ve tümörleri kolaylıkla yakalamak mümkündür. Bu amaç doğrultusunda kullanılan radyoaktif maddelerin insan sağlığına zararı bulunmamaktadır.
Ayrıca nükleer enerji, tarım alanındaki bitkilerin üretimini artırmayı, yetiştirme çalışmalarını, toprak-bitki-gıda-su ilişkilerinin kesin olarak araştırılmasını amaçlayan çalışmalarda kullanılmaktadır.
Çeşitli zararlılarla ve böceklerle mücadele etmek, hayvanların üreme performansını arttırmak amacıyla da kullanılan nükleer enerji, ağırlıklı olarak enerji üretiminde kullanılmaktadır. Gelişmiş ülkelerin çoğunda, toplam enerji ihtiyacının büyük bir kısmını nükleer enerji üstlenmektedir.
NÜKLEER GÜÇ SANTRALLERİNİN AVANTAJLARI
Nükleer güç santrallerinin birçok avantajı mevcuttur. Bu avantajlar şu şekilde açıklanabilir:
Güvenilir, ucuz, sürdürülebilir ve erişilebilir bir enerji kaynağıdır. Nükleer santraller, 7/24 meteorolojik şartlardan etkilenmeden çalışır. Nükleer yakıt hammaddesi Uranyum dünyada farklı coğrafyalara yayılmıştır. Elektrik birim maliyet fiyatlandırmasında nükleer yakıt maliyeti diğer enerji kaynaklara göre oldukça düşüktür. İşletme sırasında sera gazı salımı yapmadıkları için küresel ısınmayı önlemede önemli bir alternatiftir. Nükleer santrallerin kurulum alanı diğer tüm santrallere kıyasla çok küçüktür. Çevremizdeki radyasyonun ancak % 1’i kadar bir etkiye sahip olduğu için santrallerin yanında yerleşim, tarım, balıkçılık ve turizm yapılabilmektedir. 3. (+) nesil olarak anılan nükleer santraller, dışarıdan insan müdahalesi olmadan 72 saat boyunca soğutma, uçak çarpmalarına karşı koruma, pasif güvenlik sistemleri, dijital kontrol odaları, kompakt ekipman ve sistem tasarımları vb. gelişmelerle güvenli bir tasarıma sahip olmaktadırlar.