1958'de kurulan Türk Mukavemet Teşkilatı (TMT) Kıbrıs Türk halkının varoluş ve özgürlük mücadelesinde, önemeli kilometre taşlarından biri olarak dikkat çekiyor.
Dr. Fazıl Küçük ve Rauf Dentaş gibi hem KKTC hem de Türkiye kamuoyu tarafından yakından tanınan üyeleri olan TMT, günümüzde aktif olarak faaliyet göstermezken, yeniden gündeme geldi.
Halk TV sunucusu Ayşenur Arslan, terör örgütü EOKA’nın saldırılarına karşı Kıbrıs Türk halkını korumak için kurulan Kıbrıs Türk Mukavemet Teşkilatı'nı hedef alarak, 'illegal ve suikastçı' bir örgüt olarak nitelendirdi.
Arslan açıklamasında, "Kıbrıs Türk Mukavemet Teşkilatı adada ve yakın hinterlandında suikastlarla bilinen bir illegal diyelim, yarı resmi bir oluşumdu" dedi.
Akabinde ise TMT hakkında bilgiler merak konusu oldu. Türk Mukavemet Teşkilatı nedir, ne amaçla ve ne zaman kuruldu? İşte detaylar...
TÜRK MUKAVEMET TEŞKİLATI NEDİR?
Türk Mukavemet Teşkilatı (kısaca TMT), Kıbrıs'ta 1 Ağustos 1958'de EOKA örgütüne karşı mücadele etmek için kurulan silahlı örgüttür.
Daha sonraları EOKA'nın yerini EOKA-B'ye bırakmasıyla bu örgütle mücadele etmiştir. 1 Ağustos 1976 tarihinde Kıbrıs Türk Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı'na dönüştürülmüştür.
KURUCULARI
Türk Mukavemet Teşkilatı, 23 Kasım 1957 akşamı, Lefkoşa varoşlarındaki Eğlence'de, Türkiye Kıbrıs Büyükelçiliği görevlisi Mustafa Kemal Tanrısevdi'nin evinde, Rauf Denktaş, Burhan Nalbantoğlu ve Mustafa Kemal Tanrısevdi tarafından kuruldu.
İLK TMT LİDERİ
Nisan 1958'de Fazıl Küçük ve Rauf Denktaş TMT'nin yapılanmasını konuşmak üzere Ankara'ya çağrıldı. Yapılan toplantıda 1958-60 döneminde TMT'de görev alacak Türk askerlerine ilişkin 23 kişiden oluşan bir liste hazırlandı. Toplantıda ilk TMT lideri olarak Rıza Vuruşkan'ın (kod adıyla "Ali Conan") atanması kararlaştırıldı.
ÖRGÜTLENME SİSTEMİ
TMT'nin dört farklı seviyede birlikleri bulunmaktaydı. Aşağıda bunlar küçükten büyüğe doğru sıralanmıştır:
Manga: 5 ila 8 mücahitten oluşurdu. İlk adı "çadır" olup, 1961'den sonra "oğul", 1963'ten sonra da "manga" olarak adlandırılmaya başladı.
Bölük: 5 ila 8 mangadan oluşurdu. İlk adı "oba" olup, 1961'den sonra "petek", 1963'ten sonra da "bölük" olarak adlandırılmaya başladı.
Tabur: 5 ila 8 bölükten oluşurdu. İlk adı "otağ" olup, 1961'den sonra "kovan", 1963'ten sonra da "tabur" olarak adlandırılmaya başladı.
Sancak: 5 ila 8 taburdan oluşurdu. İlk adı "yayla" olup, 1961'den sonra "sancak" olarak adlandırılmaya başladı, 1963'te adı değişmedi.
