Kız isteme ritüelleri nedir

Geleneklerimize göre, birbirini seven ve birlikte bir hayat kurmayı seçen çiftlerin ilişkilerini aileler nezdinde ciddileştirebilmeleri için kız isteme seremonisinin yaşanması gerekir. Kız isteme kısaca, damat adayının ailesinin gelin adayının ailesinin evine giderek kızlarını oğullarına isteme merasimi olup, heyecanlı ve yoğun geçen evlilik sürecinin ilk adımıdır. Yüzyıllardır yaşanan bir seremonidir.

Çiftin isteğinin aileler tarafından da onaylanması anlamına gelen kız isteme töreniyle birlikte söz veya nişan yüzükleri takılır ve çift artık evliliğe doğru ciddi adımlar atmaya başlar.

Yöresel ve etnik unsurların korunduğu ailelerde bu seremoninin içeriği biraz farklılık gösterse de kız istemenin yıllardan beri hiç değişmeyen, her yerde aynı şekilde uygulanan bazı ritüelleri vardır.

RİTÜELLER

Öncelikle gelin adayı ve damat adayı kendi aralarında kız istemenin gerçekleşmesine karar verip bir tarih belirlerler. Sonra ikisi de ayrı ayrı ailelerini bundan haberdar ederler. Ailelerin bu isteğe ve çiftin belirlediği tarihe onay vermeleri halinde erkek tarafı kız tarafına ziyaret isteğini bildirir.

Gelin adayının ailesi bu isteğe olumlu cevap verince hazırlıklara başlanır. Herkes riyaet etmese de genelde iki taraf da birbirleri için söz, nişan bohçası oluşturmaya başlar. Kız isterken takılacak yüzükler damat adayı tarafından alınır. Damat adayının ailesi güzel bir çiçek, kaliteli bir çikolata yaptırarak ve yüzükler takıldıktan sonra gelin adayına hediye edecekleri altın takıları ayarlayarak misafirliğe giderler. Bu özel akşam için gelin adayının ailesi değer verdiği başka misafirlerin eşliğini de talep edebilir.

Kız isteme merasimi aile büyüklerinin öncülüğünde gerçekleşir. İki aile gelin adayının evinde buluştuktan sonra aileleri temsil eden büyükler birbirlerini, bir araya gelme niyetleri çerçevesinde biraz tanımaya çalışır ve hoş bir sohbet gerçekleştirirler. Damat adayının bu özel akşamda sadece kendisine bir soru yöneltildiğinde yani mümkün olduğunca az konuşması makbuldur.

Sohbet devam ederken gelin adayı elinde tepsiyle içeri girer ve misafirlere bol köpüklü kahve ikram eder. Damat adayına ikram edilen kahve tuzlu yapılır. Damadın tuzlu kahveyi nasıl içtiğine veya içip içmediğine bakılarak onun gelin adayıyla evlenmek konusundaki istekliliği ve kararlılığı test edilir.

Kahveler içildikten sonra genellikle çok uzatmadan erkek tarafındaki aile büyüğü, baba veya dede sözü alır ve geliş niyetlerini kısaca bildirdikten sonra “Allah'ın emri Peygamberin kavli ile kızınızı oğlumuza istiyoruz” der. Artık görücü usulü evlilikler çok azaldığı ve çiftlerin birbirleriyle evlenmek konusunda istekli oldukları bilindiği için aile kızlarının onayını almadan erkek tarafının bu talebine olumlu cevap verir.

Onayın ardından çiftle birlikte, söz veya nişan tepsisi ortaya gelir. Tepsiyi genelde kız tarafından bekâr, genç kızlardan biri tutar. Tepside kırmızı kurdeleyle düğümlenmiş iki altın yüzük, birkaç beyaz gül ve makas bulunur.

Aile büyükleri de ayağa kalkar. Erkek tarafından istemeyi gerçekleştiren kişi yüzükleri gelin ve damat adayının parmaklarına takar. Olumlu düşüncelerini bildirerek, dua ederek ve misafirlerin alkışları eşliğinde kurdeleyi keser. El öpmelerin, kutlamaların, takı merasiminin ve fotoğraf çekimlerinin ardından misafirlere çeşitli yiyecek ve içecek ikramında bulunulur. Erkek tarafının misafirliği çok uzatmadan izin istemesiyle kız isteme seremonisi sona erer.