Doğum korkunuzun altında ‘tokofobi’ yatıyor olabilir

Tokofobi, genellikle normal olan bir bebek doğurma düşüncesiyle ilgili sıradan bir endişe veya isteksizlik değildir. Tıpkı felç edici yükseklik veya örümcek korkusu gibi, tokofobi teşhisi konan doğum korkusu da yaşam kalitenizi etkileyecek kadar şiddetlidir. Bazı durumlarda, tokofobi aynı zamanda hamilelik korkusuyla da sonuçlanabilir veya çocuk istemelerine rağmen hastaların hamile kalmaktan kaçınmasına neden olabilir.

TOKOFOBİ NEDİR? BELİRTİLERİ NELERDİR?

Birincil ve ikincil olmak üzere iki çeşit tokofobi vardır. Birincil tokofobi, daha önce hiç doğum yapmadıysanız ancak tokofobiniz varsa ortaya çıkar. İkincil tokofobi ise, daha önce doğum yapmış kişilerde deneyim sonucu ortaya çıkar. 2012 yılında yayınlanan bir rapora göre, hamile olmayan kadınların %13'ünün hamile kalmaktan kaçınmak için yeterince güçlü bir doğum korkusu yaşadığıdır.

Yoğun, psikolojik bir doğum korkusu tokofobinin en büyük özelliği olsa da, tek özelliği bu değildir. Semptomların çoğu, depresif bozukluklar ve yaygın anksiyete bozuklukları ile örtüşür ve uykudan diyete ve genel ruh halinize kadar hayatınızın çeşitli yönlerini etkileyebilirler. Tokofobinin yaygın belirtileri şunlardır:

- Panik ataklar veya yorgunluk, mantıksız endişe veya baş ağrısı gibi anksiyete belirtilerinde artış

- Ruh halinde değişimler,

- Yorgunluk, vücut ağrısı, iştah veya libido azalması veya favori aktivitelere ilgi kaybı gibi depresyon belirtileri,

- Uykusuzluk veya kabuslar,

- İlişkiden kaçınma,

- Hamile kalmaktan kaçınmak için çok çaba sarf etmek,

- Anne ya da çocuk ölümü ya da doğum kusurlarının ortaya çıkması gibi doğum sırasında yanlış gidebilecek şeylere odaklanma,

- Çocuk sahibi olmak istemenize rağmen hamileliği geciktirmek veya önlemek,

- Tıbbi sebepler olmaksızın sezaryen doğum isteme.

HASTALIĞI TETİKLEYEN ETKENLER

Fobiler de dahil olmak üzere diğer herhangi bir psikolojik durum gibi, tokofobi de psikolog, psikiyatrist veya lisanslı klinik sosyal hizmet uzmanı gibi nitelikli bir ruh sağlığı uzmanı tarafından teşhis edilir. Birisinin tokofobi geliştirmesinin her zaman açık veya bariz bir nedeni yoktur. Bir kadının yaşamı boyunca gelişen doğumla ilgili düşüncelerin, korkuların, deneyimlerin ve önyargılı fikirlerin birikiminin sonucu olabilir.

Birincil tokofobisi olan kadınlar, doktor korkuları, hastane korkuları, ağrı veya kontrolü kaybetme korkuları ve tıbbi prosedürlerden geçme korkuları dahil olmak üzere genel olarak tıp alanı hakkında daha büyük korkulara sahip olabilirler. Ayrıca sağlık profesyonelleri tarafından tıbbi uygulama hatası veya kötü muameleye maruz kalmış olabilirler ve tıp uzmanlarının yeterliliğine güvenmiyor olabilirler.

Doğumla ilgili korkular, ister çocuklukta ister yetişkinlikte meydana gelen geçmişteki travmatik cinsel deneyimlerden kaynaklanabilir. İkincil tokofobiniz varsa, yani daha önce doğum yaptıysanız, doğum deneyiminiz özellikle acı verici, zorlayıcı veya karmaşıksa korkularınız travma sonrası stres bozukluğuna benzer olabilir. Bununla birlikte, kadınlar normal veya sağlıklı önceki doğumlardan sonra da ikincil tokofobi geliştirebilirler.

TERAPİ YA DA İLAÇLA TEDAVİ EDİLEBİLİR

Fobiler yoğun bir kaygı biçimi olsalar da tedavi edilebilirler. Tokofobiyi tedavi etmenin iki ana yolu terapi ve ilaçtır. Bilişsel davranışçı terapi, psikoterapi ve maruz kalma terapisinin, fobilerin ve diğer anksiyete ile ilgili bozuklukların tedavisinde etkili olduğu gösterilmiştir. Tercih ettikleri tedavi yöntemi konusunda eğitim almış ve kadınları tedavi etme veya anne ruh sağlığı bakımı sağlama konusunda deneyimli bir terapist bulmak önemlidir.  Anksiyete bozuklukları için ilaçlar, içeriklerine göre farklılıklar gösterir. Anksiyete bozukluğu olan birine ilaç yazmanın tek bir doğru yolu yoktur; tedavi planları çok bireyseldir.

Tokofobi korkusuyla başa çıkmanın öncelikli yollarından biri, korkularınız hakkında şefkatli ve anlayışlı bir sağlık uzmanıyla konuşmaktır. Kadın doğum uzmanı ya da bir ebeyle görüşerek doğum süreci hakkında detaylı bilgi alarak korkunuzla yüzleşebilir, doğum sırasın uygulanabilen ağrı kesici seçeneklerini değerlendirebilirsiniz.