Hayatını kaybeden yazar Selim İleri'nin yazdığı kitaplardan seçmeler

Yazarların ölümlerine alışmak zordur. Sözcükleriyle bizi sayısız dünyaları tanıtan o büyülü kalemler; yazarlar... Selim İleri de terki dünya etti. 75 yaşındaydı, her ölüm erkendir ama Selim İleri'nin de erken oldu. Sayısız kitap yazdı, televizyonlarda kültür-sanat ve edebiyat programları sundu; senaryolar yazdı.

2025 yılının bizden aldığı değerli bir isim...Kitaplarını daktiloyla yazan belki de tek yazardı. Şimdi o daktilo öksüz kaldı. Tuşları ebediyen tıngırdatmayacak.

Sustu...

Yazarın sizler için hazırladığımız özel seçkiye geçmeden önce Selim İleri'yi kısaca tanıyalım...

Selim İleri 1949'da İstanbul'da doğdu. 19 yaşında Cumartesi Yalnızlığı isimli ilk öykü kitabı yayınlandı. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ndeki Öğrenimini 1972'de yarım bıraktı. 1976'da Dostlukların Son Günüy'le Sait Faik Hikaye Armağanını, 1977'de Her Gece Bodrum'la Türk Dil Kurumu Roman Ödülü'nü aldı. Romanları ve öyküleriyle edebiyat çevresinde geniş yankılar uyandırdı.

Yaşarken ve Ölürken Milliyet Sanat dergisince yılın romanı seçildi. Kırık Bir Aşk Hikâyesi adlı senaryosu Sinema Yazarları'nca 1982-83 mevsiminin en iyi senaryosu ödülüne layık görüldü. Mavi Kanatlarınla Yalnız Benim Olsaydın Türkiye Yazarlar Birliği Roman Ödülü'nü aldı.

Allahaısmarladık Cumhuriyet adlı oyunu 1997'de hem Afife Jale hem de Avni Dilligil Ödüllerini aldı. İleri'ye 1999 yılında, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti televizyon alanında Kül-tür-Sanat Ödülü verdi. Radyo çalışmaları dolayısıyla aynı yıl Dialog Medya Ödülü'nü aldı. 2001'de Bu Yaz Ayrılığın İlk Yazı Olacak yayımlandı ve 2002 Orhan Kemal Roman Armağanı'yla ödüllendirildi.

BÜYÜK ÖDÜLE DEĞER GÖRÜLDÜ

Selim İleri ayrıca, 2003 yılında Uzak, Hep Uzak adlı deneme kitabıyla Sedat Simavi Edebiyat Ödülü'nü, 2005 yılında İstanbul'un Sandık Odası adlı kitabıyla da TYB'nin Hatıra-Gezi alanındaki ödülünü, 2012'de ise Aydın Doğan ödülünü aldı. Aynı yıl Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü'ne layık görüldü.

Yazarın kitaplarından hazırladığımız özel seçki...

YALNIZ EVLER SOĞUK OLUR

Sayfa: 216

Vaktiyle yaratmış olduğu kahramanlar, özellikle aşk romanları yazarı Süha Rikkat karşısına çıkıp ondan hesap sorduğunda, anlatıcı tıpkı Selim İleri’nin de yapacağı gibi, elli yılı aşan bir yazı deneyimiyle onunla yüzleşiyor.

DÜŞÜŞTEN SONRA

Sayfa: 245

Vaktiyle yaratmış olduğu kahramanlar, özellikle aşk romanları yazarı Süha Rikkat karşısına çıkıp ondan hesap sorduğunda, anlatıcı tıpkı Selim İleri’nin de yapacağı gibi, elli yılı aşan bir yazı deneyimiyle onunla yüzleşiyor.

BİR GÖGE GİBİ SİLİNECEKSİN

Sayfa: 305

Selim İleri, Bir Gölge Gibi Silineceksin’de kıyıda köşede kalmış, geçmiş zaman okumalarındaki çiziktirmelerini gün yüzüne çıkarıyor.

KUMKUMA

Sayfa: 167

Selim İleri’den dorukta bir dil ve anlatış şöleni: Kapkara alayın eşliğinde ölümsüzlük!..

SONA ERMEK

Sayfa: 265

Yazmak-yazamamak sarsıntısı sürerken; okura şarkılar, filmler, resimler, kitaplar, yazarlar, şairler ve hatta roman karakterleri eşlik ediyor. Selim İleri kalemini; iç hesaplaşmalara, hayalkırıklıklarına ve yaşlılık kaygılarına biliyor, ama umut var hâlâ, konfetiler yağıyor!..

İSTANBUL BU GECE YİNE SENSİZ

Sayfa: 495

Türk edebiyatının yaşayan belleği Selim İleri, “sonsuz” İstanbul’unda bizi yeni bir geziye çıkarıyor. Bu görkemli kentin tarihi, mimarisi, edebî birikimleri, yaşama biçimi, mutfağı… Hepsi bir arada...

ÖLÜ BİR KELEBEK

Sayfa: 207

Çağdaş edebiyatımızın yetkin kalemi Selim İleri’den üç oyun. Yakın tarihimizin çok renkli bir panoraması.

EDEBİYATIMIZDA SEVDİĞİM ROMANLAR KILAVUZU

Sayfa: 632

Usta yazarın, 1874-1980 yılları arasını ele aldığı, Türk edebiyatının ilk roman denemelerinden yakın döneme kadar, yayınlanmış binlerce roman arasından seçtiği 229 romanın farklı dünya görüşlerinden, farklı üsluplardan örneklerle bezediği bu seçki, Türkçe romanın tarihi seyrini takip etmek, roman sanatımızın inceliklerini öğrenmek isteyenler için çok önemli bir yol haritası…

PASTIRMA YAZI

Sayfa: 178

Selim İleri’nin, ilk baskısı 1971’de yapılan öykü kitabı Pastırma Yazı, iyi kitapların, üzerinden ne kadar zaman geçerse geçsin güncel kalabildiğinin somut bir örneği.

CUMARTESİ YALNIZLIĞI

Sayfa: 180

Yayınlandığı yıl Tarık Dursun K.’nın acemi güzellik olarak nitelediği Cumartesi Yalnızlığı, 46 yıldır okurla bağını korumayı sürdürüyor.

İSTANBUL MAYISTA BİR AKŞAMDI

Sayfa: 312

İstanbul Sevdalısı Usta Yazar Selim İleri'den İstanbul Kitaplığına Eklenen Sımsıcak Bir Yeni Halka!..

CEHENNEM KRALİÇESİ

Sayfa: 312

Selim İleri, Ölüm İlişkilerinde, kendine özgü bir roman yapısı kuruyor, bir üslûp buluyor, bir anlatı tekniği yaratıyor; Cehennem Kraliçesi nde aynı yapıyı -bu kez daha yetkin biçimde- tekrarlıyor. Her bölümün, o bölümde anlatılan kişinin görüşüyle, düşünüşüyle verilmesi, çağrışımların saptanmasındaki ustalık, ayrıntıların titizlikle seçilerek kullanılması ve dilin büyük bir ustalıkla işlenmesi...