Italo Calvino'nun kullandığı İtalyan Masalları kitabında masal sıcaklığı

Gherardo Nerucci’nin 1868 yılında kayıt altına almaya başladığı İtalyan halk masalları Toskana bölgesinde yer alan Pistoia’ya bağlı Montale’de yaşayan kaynak kişilerden derlenip 1880 yılında yayınlandı.

Halkın yaşama algısını, gelenek ve alışkanlıklarını, ahlak anlayışını, hayallerini, korkularını yansıtan ve sözlü kültürün taşıyıcısı olan ve hangi memlekette anlatılırsa anlatılsın

birbiriyle kardeş olan, şaşırtıcı benzerlikler taşıyan masallar folklorun da önemli bir parçası. İtalyan Masalları’nda çok aşina olunan Ali Baba ve Kırk Haramiler, Pamuk Prenses ve Yedi Cüceler gibi kimi masallarla ortak izleklere sahip farklı masallar mevcut.

ÖNEMLİ BİR KAYNAK

Bu kitapta lehçeden kaynaklanan zenginlik, Türkçenin dil zenginliğinden yararlanarak ve yer yer uyarlamalarla verilmeye çalışıldı. Montale yöresinden derlenmiş altmış masalın yer aldığı, Buket Topakoğlu’nun resimleriyle eşlik ettiği İtalyan Halk Masalları hem akademisyenler hem de meraklısı için önemli bir kaynak.

Gece el ayak çekildiğinde soğuk kış gecelerinde büyüklerimizin bize anlattığı masalları dinleyerek büyüdük. Bazen korkar bazen de anlatıcının hareketlerine bakarak gülerdik. Masallar sözlü anlatının önemli metinleridir. Ağızdan ağza dolaşan, kim tarafından derlenip toparlanması bilinmeyen masalları ne çabuk unuttuk.

Sayfa: 544

MASALLARI HATIRLAMAK

Çocukların elinde telefon, tablet düşmüyor. Kimse kitap okumaya tenezzül bile etmezken; size masalları hatırlatmam belki de beyhudedir. Kuşaktan kuşağa gelen, genellikle olağanüstü durumları anlatan edebi yönü fazla olan masalları hepimiz küçükken annemizden, babamızdan ve diğer aile büyüklerimizden dinlemişizdir.

YÜZYILLIK GELENEK

Uzun kış gecelerinde, dışarıda kar yağarken bir taraftan sobada kızartılan kestaneler, bir taraftan fokur fokur kaynayan demli çaylar eşliğinde masalı anlatan büyüğümüzün etrafında toplanırdık.

Yüzyıllar boyunca, Çin’den Kuzey Afrika'ya uzanan ve Çin, Çin Hindi, Hindistan, İran, Irak, Türkiye, Suriye ve Mısır'ı kapsayan bir alanda anlatılan Binbir Gece Masalları, ilk kez Antoine Galland tarafından düzenlenip Fransızcaya 1704 yılında 12 cilt halinde çevrilerek dünyaya tanıtıldı.

Dünyalar güzeli Şehrazad’ın geceler boyunca Sultan Şehriyar’a anlattığı masallar zengin içeriği, kurgusundaki ustalık ve fantastik motiflerin bolluğu ile küçüklerin olduğu kadar büyüklerin de ilgisini çekmektedir.