Modern iktisadın babalarından Adam Smith’in başyapıtı: Milletlerin Zenginliği

İlk kez 1776’da basılan kitapta Smith, bugün tüm dünyada etkin olan kapitalist sistemin tarihi, sosyolojik ve felsefi köklerini inceliyor. Sanayi Devrimi’nden sonra yaşanan büyük değişimin ardından ortaya çıkan Milletlerin Zenginliği, bugün kapitalizmle tanışmış ya da tanışmakta olan bütün toplumlar için güncelliğini hâlâ koruyor.

Milletlerin Zenginliği, ekonomik sıkıntıların tüm dünyada belirleyici olduğu günümüzde var olan sistemin temelini anlamak ve çıkış yollarını düşünmek için önemli bir kaynak.

İktisadın üç büyükleri olarak bilinen Adam Smith, Karl Marx ve John Maynard Keynes, aynı zamanda Batı düşüncesine yön veren önemli düşünürlerdir. İskoç Aydınlanma geleneği içinde ahlaki ve iktisadi düşünceler geliştiren Adam Smith’in kaleme aldığı Milletlerin Zenginliği...

Smith eserinde Sanayi Devrimi’nden sonra tüm dünyayı etkisi altına alan kapitalizmin çıkış noktalarını disiplinlerarası bir bakışla irdeliyor.

Refah konusunda belirli bir dünya görüşü sunan eser, temelde doğal özgürlük sistemini savunuyor. Buna göre ekonomik özgürlük yalnızca daha iyi bir hayata kapı aralamaz aynı zamanda temel bir insan hakkını da sahibine teslim ediyor.

Emek, sermaye, para ve malların dolaşımının özgürlüğünü savunan Adam Smith, eserinde ülkelerin zenginleşmesinin yolunu göstermekle kalmıyor insan doğası üzerine de bir tartışma yürütüyor.

Ekonomik sistem içinde yüksek tarifeler, vergiler ve kotaların ülkeler arasında çatışma ve savaşlara yol açacağını belirten Smith, ekonomik kalkınma için iş bölümünü savunuyor.

BEŞ BÖLÜMKÜK KİTAP

Beş bölümden oluşan eserde; Birinci Kitap, emeğin üretici güçlerinde görülen gelişmenin nedenleri ile emek ürününün topluluk içindeki türlü insan sınıfları ve şartları arasında doğal şekilde bölüşülmesinin dayandığı düzeni inceliyor.

İkinci Kitap, birikmiş ana malın ne olduğu ile bunun gitgide nasıl biriktiğini; başka başka kullanış şekillerine göre, harekete geçirdiği değişik emek miktarlarını ele alıyor.

Üçüncü Kitap, Roma İmparatorluğu’nun çöküşünden sonra kır uğraşı olan çiftçilikten çok; kent uğraşı olan küçük sanatlara, sanayiye ve ticarete yönelen Avrupa siyasetini analiz ediyor.

Kentlerde ve kırlardaki çalışmanın önemini anlatan pek çok kuram ve bu kuramların devletlerin üzerindeki etkisi, Dördüncü Kitabın konusunu oluşturuyor. Beşinci ve son kitap ise hükümdarın ya da devletin gelirini detaylı bir şekilde anlatıyor.

Sayfa: 936

TEMEL KAYNAK ÖZELLİKTE

Bugünün ekonomisinin temellerini inceleyen Milletlerin Zenginliği, modern iktisadın kutsal kitaplarından biri olarak görülebilir. Hemen her ekonomik ve siyasi olayda dillere pelesenk olan emek, sermaye, adil paylaşım, faiz, rant gibi pek çok temel kavramı herkesin anlayacağı bir dille anlatan eser, sosyal bilimler için temel bir kaynak olma özelliğini sürdürüyor.

Ergül Tosun
Editör