Medine Müdafii Fahrettin Paşa oyununun galası yapıldı

Senaryosunu Yusuf Akçay'ın yazdığı, yönetmenliğini Kenan Korkmaz'ın üstlendiği oyunun gala gösterimi, Tuzla İdris Güllüce Kültür Merkezi'nde gerçekleştirildi.

Yönetmen ve oyunda Fahrettin Paşa karakterini oynayan Kenan Korkmaz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, oyunun, Fahrettin Paşa'nın Medine'de yapmış olduğu muhteşem savunmayı anlattığını belirterek, ''Kumandan/Medine Müdafii Fahrettin Paşa'' oyununun, yaklaşık 3 yıllık bir çalışmanın meyvesi olarak ortaya çıktığını kaydetti.

Korkmaz, oyun için İsmail Bilgin'in romanından yola çıktıklarını aktararak, süreci şöyle anlattı:

''Romandan tiyatroya uyarlamak sıkıntılı bir süreçtir, uzun bir süreç gerektirir. Çünkü roman tamamen sinema diliyle yazılmış bir eserdir, biz bunu tiyatro oyunu olarak sahnelemek istedik. 3 yıllık süreç içerisinde 5 kişilik senaryo grubuyla romanın alınacak bölümleri tek tek tetkik edildi, bunlar bir eleme sürecinden geçirildi. Nihayetinde Yusuf Akçay'ın kalemiyle son şeklini aldı, kurgusu tamamlandı. Bunun ardından 4 aylık çalışma başlatıldı. Bunun 3 ayı prova süreci olarak tamamlandı. Yaklaşık 15 günlük salon provası yapıldı. Çünkü özel bir ışık ve dekor tasarımıyla seyirci karşısına çıkacak. Bu salon provasının ardından oyun bugün seyirciyle buluşacak.''

HEM OYUNCU HEM YÖNETMEN

Oyuna çok geniş bir kadroyla hazırlandıklarını belirten Korkmaz, oyun içerisinde oyuncu olarak bulunmanın aslında yönetmen açısından biraz sıkıntılı bir süreç olduğunu söyledi. Korkmaz, ''Çünkü ne yaparsanız yapın bir yönetmen gözüyle oyunu her anıyla izlemek zorunda kalıyorsunuz. O psikolojiden kurtulup da oyuncu psikolojisiyle oyunun içerisinde varsanız karşınızdaki oyuncuyu izleme şansınız yok, siz oyuncu olarak bulunuyorsunuz. Aslında bu durum prova sürecini biraz uzattı. Fakat oyuncu arkadaşlarıma teşekkür ediyorum. Beni o süreçte çok iyi beslediler. Her birinde iyi bir yönetmenlik gözü olduğunu fark ettim. Sıkıntılı ama gurur verici bir şey Fahrettin Paşa gibi bir karakteri oynamak...'' şeklinde konuştu.

"GÖREVİN BİTTİ DENİLDİĞİ YERDE.."

Yönetmenliğin yanı sıra oyunda oyuncu olarak yer almanın yapımcı kadronun kararı olduğunu belirten Korkmaz, Fahrettin Paşa'nın Medine'yi savunurken sadece İngilizlerle değil, doğayla da inanılmaz bir mücadelesi olduğunu dile getirerek, sözlerini şöyle sürdürdü:

''Aslında kahramanlık görev anında gerçekleşmiyor. Görevin bitti denildiği yerde göreve devam edebiliyorsanız siz kahramansınız. Bütün umutların tükendiği bir anda bir insan çıkıyor ve dünyaya kafa tutuyor. Bırakın dünyayı, kendi hükümetine bir baş kaldırı var. Fakat bu neden mukaddes bir baş kaldırı olarak algılanıyor? Çünkü orada korunan, kale olarak adlandırdığı şehir kutsal bir şehir, Medine'yi savunuyorsunuz. Dolayısıyla orada hükümete ya da padişaha, halifeye olan baş kaldırı mukaddes bir baş kaldırı oluyor. Çünkü siz orada mukaddes bir şehri müdafaa ediyorsunuz. Biz daha çok bu yönü üzerinde durduk. Onu anlamaya çalıştık. Hangi duygu, düşünce, hangi inanç bunu bir insana yaptırabilir? Biz bu konu üzerinde durduk.''

Fahrettin Paşa'nın bu kadar bilindiğini tahmin etmediğini, gizli kalmasına üzüldüğünü, böyle olmadığını gördüğü zaman da mutlu olduğunu dile getiren Korkmaz, ''İnsanlar bu noktada çok duyarlıymış. Aslında herkesin yüreğinde bir Fahrettin Paşa yatıyormuş. Onu gördüm'' dedi.

Kenan Korkmaz, oyunla ilgili şu anda yurt dışından ve içinden birçok kurumdan teklifler olduğunu, bu oyunu hem yurt içinde hem de dışında yeni sezonda çok ciddi bir çalışmanın beklediğini, Ramazan ayı içerisinde bir Almanya turnesi düşünüldüğünü, seyirci ile oyunu aslında Eylül ayından itibaren buluşturacaklarını bildirdi.

FAHRETTİN PAŞA KİMDİR?

Senarist Yusuf Akçay da Fahrettin Paşa'nın 1868'de Bulgaristan'da doğduğunu, 1877-1878 Osmanlı-Rus savaşında ailesiyle birlikte İstanbul'a göç ettiğini, bütün eğitimini İstanbul'da aldığını ve Harbiye'yi bitirdiği zaman kurmay yüzbaşı olarak orduda göreve başladığını anlatarak, şöyle devam etti:

''28 Mayıs 1916'da da Medine'ye görevlendirildiği zaman Musul'da ordu komutanı... Medine'ye görevlendirildikten sonra, Mondros Mütarekesi'nin imzalanmasının ardından Fahrettin Paşa, mütarekeden 72 gün sonra dahi Medine'yi bırakmıyor. Aslında bizim oyunumuza da konu olan özelliği, Fahrettin Paşa'nın bu 72 günlük savunmasıdır. Yani mütarekeden sonra Medine'yi bırakmamasının hikayesidir. Normalde 2 yıl 7 ay gibi bir sürede savunuyor Medine'yi, 27 Ocak 1919'da önce Mısır'a, 5 Ağustos 1919'da da Malta'ya sürgüne gönderiliyor. Malta'da 2 yıl 33 gün hapis hayatı yaşıyor. 1921'de Ankara Hükümeti'nin çabalarıyla oradaki esirlerimiz Türkiye'ye getirilince Fahrettin Paşa'nın da esaret hayatı sona ermiş oluyor. Aynı yıl Afganistan'a büyükelçi olarak tayin ediliyor. Türk-Afgan dostluğunun temelini atan bir kumandanımız. 1936'da emekliye ayrılıyor. 1948'de ise 80 yaşındayken bir tren seyahati esnasında geçirdiği kalp krizi sonucu vefat ediyor.

Kumandanın bu şahsi biyografisinin dışında oyuna konu olan özelliği, Medine'yi savunurken gösterdiği Peygamber aşkı ve maneviyatıdır. Oyunun temel teması da bunun üzerine kurulmuştur. Medine müdafaası, böyle söylendiği zaman sanki Hz. Peygamber döneminde yapılan bir savunma gibi algılanıyor. Çünkü bizim ders müfredatlarımızda maalesef buna yeteri kadar yer verilmemiş. Fahrettin Paşa'nın Birinci Dünya Savaşı'nda Cemal Paşa tarafından Medine'yi savunmak için görevlendirilmesiyle başlıyor süreç... Fakat Mondros'tan sonra askeri teamüller var, bir kanun var, bir savaş hukuku var. Orayı terk edip İngilizlere bırakması lazım. Paşa, burada bizim normal askeri prosedürlerle izah edemeyeceğimiz, aslında bir bakıma da yanlış yaptığı söylenebilecek bir şey yapıyor, neticede İstanbul'dan gelen emri dinlemiyor. Bu manada bizim bugünkü aklımızla ifade, izah edebileceğimiz bir durum yok. Fakat Paşa'nın bu kararı vermesi, yani emre itaatsizliğini biz oyunda meşrulaştırmıyoruz. Sadece bu komutan kelimesi yerine kumandan kelimesini kullanmak suretiyle emir-komuta zincirini bozduğu fikrini kısmen yansıtmaya çalıştık. Buna ne sebep? Şüphesiz Hz. Peygamber'e olan aşkı sebep oluyor.''

OYUNUN KONUSU

İleti Medya tarafından hazırlanan ve hazırlık çalışmaları 3 yıl süren oyunun konusu şöyle:

''Birinci Dünya Savaşı'nda sayısız cephede mücadele veren Osmanlı'nın bu topraklardan çekilişi, çok sayıda hüzünlü hatırayı barındırmaktadır. Bunlardan biri de Hicaz cephesinde mücadele veren Fahrettin Paşa'nın Medine müdafaasıdır. Medine'yi savunmak için görevlendirilen Fahrettin Paşa'nın bu hengame içerisinde şehri teslim etmemek için gösterdiği büyük gayret, sadece bir kumandanın değil, sıradan bir insanın bile tahammül etmekte zorlanacağı sonuçlar doğurmuştur. Dünya ile irtibatı kesilen bir ordunun kızgın kumlarda verdiği mücadele, sadece düşmana karşı değil, aynı zamanda açlığa, susuzluğa ve amansız sıcağa karşı verilmiş bir mücadeledir.

Karnını doyurmak için günlerce çekirge yemek zorunda kalan Mehmetçiğin bu hazin hikayesi, Fahrettin Paşa'nın nezdinde, tarihimizin altın sayfalarından birini oluşturmuştur. Fahrettin Paşa'nın bütün bu zafiyetlere karşı gösterdiği direnç, Medine'yi teslim etmek zorunda bırakılmasına engel olamamıştır. Üç kıtada at koşturan bir ordunun kumandanı, iş peygamber toprağını teslim etmeye gelince, bütün askeri teamülleri bir yana bırakmış ve Medine çöllerinde iman ve aksiyonun tek neferi olarak kalmıştır. Öyle ki onun, şehrin kudsiyeti ile kurduğu bu duygusal rabıta, kendi askerlerince tutuklanmasına ve yaka paça İngilizlere teslim edilmesine neden olacaktır.''

Oyunun galasına, Tuzla Belediye Başkanı Şadi Yazıcı ve Tuzla Kaymakamı Mümin Heybet de katıldı.