
Netflix'te yayınlanan yeni film 9 Kere Leyla, fantastik hikayesiyle kısa sürede ilgi çekmeyi başardı. Haluk Bilginer, Demet Akbağ, Elçin Sangu, Alican Yücesoy gibi usta oyunculardan oluşan oyuncu kadrosu ile 9 Kere Leyla filmi mitolojik, fantastik ve müzikal bir yapımdır.
Filmde anlatılan Lilith efsanesi de son haftalarda en çok araştırılan konular arasında geliyor. Peki, Havva'dan önceki ilk kadın, Adem'in ilk karısı Lilith kimdir? İşte 9 Kere Leyla filminde anlatılan Lilith efsanesi...
LİLİTH EFSANESİ NEDİR?
Musevilik ve Hristiyanlık inanışlarında yer alan efsaneye göre kendisi uzun dalgalı güneş kızılı gür saçları, kehribar rengi gözleri, bembeyaz ten rengi ve zarif bedeni ile Lilith baştan çıkarıcı bir kadın ve Adem'in Havva'dan önce yaratılan eşidir.
Kendisi Adem ile aynı topraktan ve kilden yaratılmasına rağmen inançların bazılarında kötülüklerin anası olarak geçmektedir.
Lilith Adem'in kendisini üstün gördüğü bütün koşul ve şartlara rağmen ona ayak diretip ikisinin de eşit olduğunu savunmuştur çünkü Tanrı tarafından aynı şekilde yaratılmışlardır ve doğal olarak Lilith Adem ile denk olduklarını sonuna kadar savunmuştır.
YASAKLANMIŞ İSMİ SÖYLEYİP CENNETTEN KAÇAR
Efsanede yer alan bilgilere göre Adem ve Lilith eşitlik konusunda tam olarak zıtlaşmış ve ikiside geri adım atmamıştır. Bunun yanında cinsel yaşantılarında da Adem baskın olan bir tutum sergiler ve Lilith buna dayanamaz ve en sonunda Tanrı'nın yasak ismini söyleyerek Cennet'ten kaçar ki bu, Cennet'ten çıkabilmenin tek yoludur.
Cennet'ten kaçan Lilith'in yeryüzünde şimdiki Kızıl Deniz yakınlarında bir mağaraya sığındığı rivayet edilir.
GÜNDE 100 ÇOCUK DOĞURUR
Eşitlik için inatlaştığı bu savaşta Tanrı'nın bir lütfu olarak bahşedilen cennet bahçelerinden ve ona verilen sıcak yuvadan kaçtığı için Lilith artık dışlananlardan kabul edilir ve Kızıl Deniz de bulunan İblisler ve İblisler'in kralı ile birlikte olur.
Günde 100 çocuk doğurduğu ve bu çocukların cin, şeytan ve vampir olarak tasvir edildiğine dair söylemler vardır.
KÖTÜLÜKLERİN SEBEBİ LİLİTH'İN ÇOCUKLARI
İnanışa göre Dünya'da kötülüklerin bu kadar çok olmasının nedeni Lilith'in doğurduğu bu çocuklardır. Bu arada Adem ise yalnızlıktan Tanrı'ya Lilith'i geri getirmesi için yalvarmaya başlar.
Bunun için Tanrı Lilith'e Senoy, Sansenoy ve Samengelof isimli üç melek ile "evine dön" çağrısı yaptırır. Lilith bu çağrıyı geri çevirir ve asla dönmeyeceğini söyler.
Bunun üzerine melekler tarafından her gün çocuklarının öldürüleceğine dair tehdit edilir.
LİLİTH DÖNMEYİNCE HAVVA YARATILIR
Lilith'e yapılan tehdit boş çıkmaz ve her gün yüzlerce çocuğu öldürülür ve Lilith bu sırada inanılmaz acı çekmektedir. Bu arada Lilith'in gelmeyeceğinden tamamen emin olan Tanrı ise bir gece Adem uyurken ondan aldığı kaburga kemiğinden Havva'yı yaratır.
Havva Lilith'e o kadar benzer ki Adem Lilith'in pişman olup geri döndüğünü düşünür.
Bu sırada canı yanan ve Adem'in Havva'ya olan bağlılığını kabul edemeyen Lilith o andan sonra Adem'den türeyen bütün çocukları öldüreceğine dair yemin eder.
Genel inanışta bilindiği üzere Havva Şeytan tarafından kandırılır ve "yasak meyveyi" yediği için Adem ile Cennet'ten kovulup yeryüzüne gönderilir ve ölümlü olurlar.
HAVVA'NIN YASAK MEYVEYİ YEMESİNİ SAĞLADI
Lilith efsanesine göre Havva'yı kandırarak "yasak meyveyi" yemesini sağlayan şeytan sevgilisinin kılığına giren ve intikam almak isteyen Lilith'dir. Ayrıca bu aynı zamanda Lilith'in Adem'den olan çocukları öldürmek üzere ettiği yemini gerçekleştirmesini kolaylaştırdı denilmektedir.
BATIL İNANÇLARA YOL AÇTI
Lilith efsanesi detayları çok yaygın olarak bilinen bir efsane olmasa da bu efsaneden temellendirilen pek çok inanç, batıl inanç, sendrom vardır.
Tarih öncesine dayanan efsane gerek orta çağda gerek Rönesans dönemindeki tablolara ve eserlere yansımış ve etki alanı giderek artmıştır.
Anadolu'nun Lilith'i saf dışı bırakmak için başvurduğu yöntemlerin bazıları ise şu şekilde;
Lohusa anne ve bebeği 40 gün boyunca yalnız bırakılmaz. Evde mutlaka başka biri olmalıdır.
Gece ışıklar söndürülmez.
Lohusanın başucuna bıçak ya da makas konur.
Annenin başına kırmızı kurdele bağlanır.
Akşamları çamaşır ipinde çocuk kıyafeti bırakılmaz, çünkü bunları gören Lilith’in o evde çocuk olduğunu anlamasından endişe edilir.
TÜRKLER LİLİTH'E İNANIYOR MU?
Lilith islamiyette yer almamasına rağmen, Türk Mitolojisinde “Albastı ya da Al Karısı” ismiyle kendine bir yer bulmuştur.
Türklerde al basmasın diye lohusa kadının yanına Kur'an konulur veya lohusa kadın kırmızı kurdele takar. Lohusa kadın yalnız bırakılmaz.
Çünkü, Lilith’in, yani Türk Mitolojisindeki ismiyle Al Karısının yeni doğan çocuğa zarar vermesinden korkulur.