Amasya'nın Hatunya Mahallesi'nde bulunan ve halk arasında 'Çiş evliyası' diye anılan mezar şeklindeki taşlara getiren kadınlar, burada dualar okuyup çocuklarını taşlara öptürüyor.
Mezarı andıran taşların etrafında dönüp mum yakan kadınlar ve çocuklar, mezarın taşlarının etrafını süpürerek bu probleminin geçeceğine inanıyor.
Yaklaşık 10 dakika süren ziyaret sonrasında evliya türbesinin bakımından sorumlu Zeynep Türk isimli bayan, ailelere süpürülen süpürgenin telinden vererek, bunun saklanmasını istiyor.
Sadece cuma günleri sela ile öğle ezanı arasında alt ıslatma hastalığı bulunan çocuklarını alıp 'Çiş evliyası'na gelen kadınlar, burada gönüllü görevli kadın tarafından karşılanıyor.
Görevli tarafından neler yapacaklarının anlatılmasından sonra kadınlar, rahatsızlığı bulunan çocukları ile birlikte mezar taşların etrafında 3 kez tur atıyor. Tur bittikten sonra mezarın baş ucu olduğu sanılan kısmı öpen çocuklar, daha sonra da bu kısımda bulunan oyuk içine anneleri ile birlikte mum yakıp dilekte bulunuyor.
Dileğin kabul olması için taş yapıştırmaya çalışan vatandaşlar, ziyaretin son bölümünde tel süpürge ile taş mezarların etrafı süpürülüyor. Genellikle hastalık sahibi çocuklara yaptırılan bu işlem tamamlandığında ziyaret, görevlinin bayanlara süpürge teli vermesiyle son buluyor.
Üstü açık ve çevresi betonlarla çevrilmiş evliya olduğuna inanılan taş mezarların, kim tarafından ne zaman yapıldığı, evliya mezarı olup olmadığı, ne işe yaradığı ise bilinmiyor. Komşularının veya yakınlarının tavsiyesi ile 'Çiş Evliyası'na akın eden ev hanımları, ziyaret sonarasında çocuklarının altını ıslatma probleminin geçeceğine inanıyor.
Çiş evliyasına köydeki komşularının tavsiyesi ile geldiğini söyleyen Ayşe Bahçıvan, burada şifa aradıklarını belirtti.
Bahçıvan, "Gece çişini yapıyor diye geldik. İnşallah şifa bulacağız. Köyümüzdeki komşular, 'Çişini kesiyor, biz götürdük faydasını bulduk' dediler. Bizde kalkıp geldik. Ama doktora gitmedik. " dedi.
İsmini vermek istemeyen bir bayan ise çocuğun çişi kesilsin diye taş yapıştırdıklarını kaydetti. Alt ıslatma rahatsızlığı bulunan çocuklar ise çiş evliyasından şifa bulacaklarını vurguladı.
Arif Demir isimli genç, "Çiş yapıyorum onun için buraya geldim. İnşallah kesilir. Doktora gitmedik. Bizim bir akraba var. Doktora gitmiş ama çişi kesilmemiş. Onun için biz de buraya geldik." diye konuştu.
Çiş evliyasının gönüllü bakıcılığını yapan Zeynep Türk ise taş mezarların evliya olup olmadığı konusunda bilgisinin bulunmadığını söyledi.
Gelen çocukların genellikle şifa bulduğunu ileri süren Türk, "Mezarlarda yatanlar çocukmuş diyorlar. Gerçekten evliya var mı bilmem. Büyüklerden öğle duydum. Rahatsızlığın giderilmesi için 3 cuma geliniyor. Şehir dışında bulunanlar ise 3 hafta üst üste gelemiyorsa çocuklarının çamaşırlarını gönderip taşlara serdiriyor. Çocuklarını 3 kez gezdiriyorlar. Gezdirmelerinde herpangi bir amaç yok. Aslında gezmemeleri de lazım. Biz gezdiriyoruz başka. Çocuklara çiş yapmamaları için süpürge teli veriliyor. Büyüklerde uyguluyor. Hepsine mahsus değil ama bulanlar oluyor. Sebebi Allah'tan. Bu da mani yani. " şeklinde konuştu.
Doktorların çocukların bu sorununa çare bulamadığı iddiasında bulunan Zeynep Türk, "Baktıklarında ergenlik çağına gelinceye kadar netice vermiyorlar. Benim oğlanın biri de yapıyordu. Doktora götürdük ama bakmadılar. Doktorlar daha erken dedi. Bende buraya getirdim. Çocuk altına çiş yapmayı kesti." diye konuştu.
Tıp biliminde Nörojen Mesane Hastalığı olarak bilinen rahatsızlığın yaygın tedavisi buluyor.
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Üroloji Anabilim Dalı Öğretim Görevlisi Yard. Doç. Dr. Cenk Yücel Bilen, çocuklarda görülen mesane hastalıklarını elektrik tedavisi ise iyileştirdiklerini söyledi.
Bu tip batıl inançlara dinin ve tıbbın prim vermediğini hatırlatan Bilen, insanların hasta olduklarında ilk başvuracakların kişinin doktor olduğunu kaydetti.
Sistem
