Çay hakkında sizi şaşırtacak 7 gerçek
Serkan Şahin

Çay, dünyanın en popüler içeceklerinden biridir ve faydalı bileşiklerle doludur. Ancak, birçok kişi tarafından genellikle faydaları pek bilinmeden tüketilir. Çay lezzetli bir içecek olmasının yanı sıra antioksidanlar açısından zengindir ve sadece düşük miktarda sodyum, protein ve karbonhidrat içerir. Faydalarından en iyi şekilde yararlanmak için düzenli olarak tüketilmesi önerilir.

Kulağa ilginç gelebilir ancak siyah ve yeşil çay dışında çoğu zaman içilen şey bitki çaylarıdır. İçeceğin çay olarak kabul edilebilmesi için Camellia Sinensis veya basitçe çay ağacı olarak adlandırılan yapraklarından yapılmış olması gerekir.

Çay hakkında sizi şaşırtacak 7 gerçek

Dünyanın en popüler içeceği

Sudan sonra çay dünya çapında en çok tüketilen içecektir, bu nedenle düzenli olarak siyah çay içmeniz çok olasıdır. Peki, siyah çay sağlık için ne kadar iyi?

Çay, hücreleri tehlikeli serbest radikallerin neden olduğu hasarlardan koruyan polifenol adı verilen antioksidanlarla doludur. Siyah çay en popüler yaşlanma karşıtı gıdalardan biridir ve zihinsel keskinliğin artması, yumurtalık kanseri ve Parkinson hastalığı riskinin azalması ve diyabet ve kalp hastalığının önlenmesi gibi faydaları vardır.

Doğu'da genellikle siyah ve sıcak tüketilirken, Batı'da limonlu buzlu çay veya sütlü sıcak çay tüketilir. Çin, Türkiye ve İngiltere en fazla çay içen nüfusa sahiptir.

Çay hakkında sizi şaşırtacak 7 gerçek

Siyah çayın 7 faydası

Siyah çay açık ara farkla en popüler çay türüdür. Peki, siyah çay ne kadar sağlıklı? Siyah çayın tam olarak ne gibi etkileri var?

İşte siyah çayın 7 şaşırtıcı etkisi:

1. Kalp sağlığını iyileştirir

Birçok çalışma, siyah çayın kalp sağlığı üzerinde olumlu bir etkisi olduğunu göstermiştir. Çay tüketiminin iskemik kalp hastalığı riski üzerindeki etkisinin incelendiği bir çalışmada, 30 ila 79 yaşları arasındaki 350 bin Çinli kadın ve erkek gözlemlenmiştir. Yaklaşık 7 yıl sonra araştırmacılar, çay tüketiminin daha düşük iskemik kalp hastalığı riski ve kalp krizi gibi ciddi koroner arter hastalığı riskinin azalması ile ilişkili olduğunu belirtmiştir.

Başka bir çalışma, 12 haftalık bir süre boyunca siyah çay ve sade sıcak su içmenin etkilerini karşılaştırmıştır. Siyah çay çok miktarda flavan-3-ol, flavonol, theaflavin ve gallik asit türevleri içerir. Araştırmacılar, günde 9 gram siyah çay tüketmenin, trigliserit ve şeker seviyeleri dahil olmak üzere kalp ve damar hastalıkları risk faktörlerini azalttığını bulmuştur. Çalışmada, LDL'nin HDL kolesterole oranının önemli ölçüde azaldığı ve HDL kolesterol seviyesinin arttığı görülmüştür.

Genel olarak araştırmacılar, sağlıklı bir diyetin parçası olarak siyah çay tüketmenin kalp ve damar hastalıkları risk faktörlerini azalttığı ve antioksidan seviyelerini artırdığı sonucuna varmıştır.

2. Kanserle savaşmaya yardımcı olur

Bazı kanserlerin azalmasıyla ilişkilendirildiği için kanserle mücadele listesinde siyah çay tüketimi de yer alıyor. American Journal of Epidemiology'de yayınlanan  bir araştırma, flavonoid bakımından zengin siyah çay tüketmenin prostat kanseri riski üzerindeki etkilerini incelemiş ve 58 binden fazla erkeği takip etmiştir. Siyah çay, kateşin, epikateşin, kaempferol ve mirisetin gibi sağlığı koruyan flavonoidlerin ana kaynağı olarak kabul edilir. Çalışma, prostat kanserinin yaygın ve erken evreleri için benzer ilişkiler gözlenmemesine rağmen, artan flavonoid seviyeleri ve siyah çay alımının daha düşük prostat kanseri riski ile ilişkili olduğunu bulmuştur.

Bir başka umut verici çalışma, siyah çayda bulunan theaflavin-3'ün sisplatine dirençli yumurtalık kanseri hücrelerinin büyümesini durdurabilecek çok güçlü yeteneklere sahip olduğunu göstermiştir. Sisplatin en etkili antitümör ilaçlardan biri olduğu için bu çalışmanın sonucu çok etkileyici olarak görülmektedir.

3. Diyabet riskini azaltmaya yardımcı olur

Diyabet, dünya çapında büyüyen bir sağlık sorunudur. Diabetologia dergisinde yayınlanan bir araştırma, tip 2 diyabetin gelişimi ile ilgili olarak çay tüketimini inceledi. Çalışma 40 bin katılımcıyı içeriyordu ve ortalama 10 yıllık bir takip sırasında, araştırmacılar 918 hastanın tip 2 diyabet geliştirdiğini buldular.

Çalışmada hem çay hem de kahve tüketiminin tip 2 diyabet riskinin azalmasıyla ilişkili olduğu bulundu. Günde en az üç fincan çay içmenin, tip 2 diyabet riskini yaklaşık yüzde 40 oranında azalttığı belirlendi.

4. Felce karşı koruma sağlayabilir

Araştırmalar, günlük siyah veya yeşil çay tüketiminin iskemik inmeyi önleyebileceğini gösteriyor. Araştırmacılar, günde üç fincan veya daha fazla çay içen kişilerin, daha az içenlere göre yüzde 21 daha düşük felç riskine sahip olduğunu buldular.

5. Mide rahatsızlıklarını hafifletir

Mide rahatsızlığınız veya ishaliniz varsa bir fincan siyah çay çözüm olabilir. Siyah çaydaki tanenler, mide iltihabını azaltmaya ve ishali durdurmaya yardımcı olabilecek bağırsak yolu üzerinde yatıştırıcı bir etkiye sahiptir.

Susuz kaldığınızı düşünüyorsanız, kafeinsiz siyah çayı tercih edebilirsiniz. Araştırmalar, 2-12 yaş arası akut bakteriyel olmayan ishali olan çocuklarda siyah çay tabletlerinin bakteriyel olmayan ishali tedavi etmek için güvenli olduğunu bulmuştur.

6. Antibakteriyel özelliklere sahiptir

Siyah çay sadece lezzetli bir içecek değil, aynı zamanda güçlü antibakteriyel ve antioksidan özelliklere sahip bir içecektir. Araştırmalar, siyah çayın fenolik bileşiklerinin ve tanenlerinin belirli bakteri türlerini engelleyebileceğini göstermiştir.

Ballı siyah çayın inatçı Helicobacter pylori bakterilerini öldürdüğü ve ülserler de dahil olmak üzere çeşitli sindirim sorunlarını önlediği de gösterilmiştir.

7. Stres hormonlarını azaltır

Siyah çayın popüler faydalarından biri de stres hormonlarını azaltmasıdır. Kahvenin bazı insanları fazla enerjik yaptığı bilinse de çay da dengeli bir kafein kaynağı olarak kabul edilir ve hatta rahatlatıcı, stres giderici bir içecek olarak kullanılabilir. Araştırmalar, siyah çayın kortizol gibi stres hormonlarını baskılayarak günlük stresin daha iyi yönetilmesine yardımcı olabileceğini göstermiştir.