Glüten arpa, çavdar ve buğday gibi bazı tahıllarda bulunan bir proteindir. Pek çok insan varlığının farkında bile olmadan yaşamını sürdürür ve tüketiminin onlar üzerinde herhangi bir olumsuz etkisi yoktur.
Ancak, bazı kişilerin vücutları onu tam olarak tolere edemez ve tüketimi kabızlık ve besin emilim sorunlarına ve çok ciddi vakalarda lupus, romatoid artrit ve diğer hastalıklara neden olur.
GLÜTEN DUYARLILIĞININ EN YAYGIN 8 BELİRTİSİ
Glüten duyarlılığı veya glüten intoleransı, çölyak hastalığından farklıdır, ancak çok ciddi bir konudur. İşte, glüten duyarlılığını gösteren belirtiler.
Otoimmün Hastalıklar
Mevcut araştırmalara göre, otoimmün hastalıkları olan kişilerin sıklıkla glütene duyarlılığı bulunmaktadır.
Bozulmuş Dişler
Bu, vücudunuzda bir sorun olduğunun açık bir işaretidir. Glüten, diş sağlığı için gerekli olan besinlerin doğru emilimini engeller. Bu, hayatınızı bile kurtarabilecek, fark edilmesi kolay bir semptomdur.
Dermatolojik Problemler
Bu problemler esas olarak tırnakları ve cildi etkiler ve glüten intoleransu ile doğrudan bağlantılıdır. Semptomlardan bazıları ellerde ve boyunda kaşıntı ve kızarıklıklardır.
Hormonal Problemler
Özellikle kadınlarda adet döngülerindeki değişiklikler ve kişinin kilosunda ani değişikliklerle kendini farklı şekillerde gösterebilir.
Bağırsak Sorunları
Glüten intoelransından ilk etkilenen şey sindirim sistemidir. Genellikle şişkinlik sorunlarının yanı sıra mide bulantısı ve ishal görülür.
Merkezi Sinir Sistemi Sorunları
Sık glüten tüketimi sonucunda konsantre olma yeteneği bozulabilir ve depresyon gibi diğer durumlar ortaya çıkabilir.
Ani Kilo Değişiklikleri
Sebep olmaksızın ani kilo değişiklikleri glüten intoleransının bir belirtisi olabilir. Bazı uzmanlar, bunun hücrelerdeki iltihaplanma süreçlerinden kaynaklandığını ve glüten tüketimi ile ilgili olabileceğini öne sürüyor.
Demir Eksikliği Anemisi
Daha önce de belirttiğimiz gibi, glüten intoelransı besin emilimini etkiler ve demir en yaygın olanlardan biridir.
Bu problemlerin hiçbiri, ayrı ayrı, bir kişinin glütene duyarlı olduğunu göstermez, ancak bunlar, bu duyarlılıktan muzdarip kişilerde mevcut olan yaygın semptomlardır. Glütenle ilgili herhangi bir hastalıktan muzdarip değilseniz, glütensiz bir diyet yapmanıza gerek olmadığını unutmayın. Sizin için daha iyi olduğunu düşündüğünüz için gerçekten glütensiz bir diyet yapmak istiyorsanız bir uzmana danışmalı ve yeni beslenme programınızı çok iyi planlamalısınız.
GLÜTENİN ÖZELLİKLERİ
Glüten mineraller, özellikle demir açısından zengindir. Tüketimi vücuttaki kırmızı kan hücrelerinin üretimini destekler, bu nedenle demir eksikliği anemisine karşı savaşmaya yardımcı olur. Glüten çok az amino asit ve protein sağlamasına rağmen sindirimi kolay bir besindir ve bağırsak geçişine yardımcı olur.
Tüm ülkelerin mutfaklarında yaygın olarak kullanılmaktadır. Kekler, ekmekler, makarnalar ve birçok içecek glüten içerir. Ayrıca peynir, sosis üretiminde, kuru yemiş ve tatlı yapımında da kullanılır.
Glütenin viskozitesi ve esnekliği, biyolojik olarak parçalanabilen ambalajlar yapmak için farmasötik ürünlerde ve alaşımlarda kullanılmıştır. Kozmetik alanında da şampuan, ruj ve krem üretiminde kullanılmıştır.
Arpa, buğday, çavdar ve yulaftan elde edilen her şey glüten içerir. Bunların haricinde dolaylı yolda işlenerek glüten içeren gıdalar da vardır. Glüten intoleransı olan kişiler, üretimlerinde bu tahılları içeren ürünleri tüketemezler. Bunların arasında ekmek, kurabiye, kek ve tüm hamur işleri bulunur. Makarna ve erişte, şekerleme, sosisli sandviç, pizza, bazı peynirler, ketçap, mayonez, buğday tohumu, çavdar ekmeği, yulaf bazlı içecekler, bulgur, soya sosu, tahıl barları, hazır çorbalar ve soslar genelde glüten içermektedir. Ayrıca aralarında bazı şuruplar ve ilaçlar da bulunur.
GLÜTENİN VÜCUT ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
Glütenin insan vücudu üzerindeki etkileri, vücudun bu maddeye nasıl tepki verdiğine bağlı olacaktır. Glüteni düzgün sindiremeyen kişiler için tüketiminin bir dizi istenmeyen ve hatta zayıflatıcı semptomu tetikleyebileceği doğrudur.
Glüten, intoleransı olmayan çok sayıda insan için sağlıklı bir diyette önemli bir maddedir. Dünya nüfusunun yüzde 1'inin çölyak hastası olduğu tahmin edilmektedir.
Çölyak hastalığı, bağırsakta bulunan antikorlar, glütenin etkisine tepki vererek vücudun kendi hücrelerinin bağırsağın iç astarına saldırmasına neden olduğunda ortaya çıkan bir otoimmün bozukluktur.
Bağırsak ciddi şekilde hasar gördüğünde, kendisine ulaşan besinleri yeterince ememez. Bu, kalsiyum ve demirin emilimini ciddi şekilde etkiler, birçok rahatsızlığa ve anemi ve osteoporoz gibi ciddi uzun vadeli komplikasyonlara neden olur. Gerekli beslenme düzeltmeleri yapılmazsa, sindirim sisteminin kolon ve rektum gibi herhangi bir bölgesinde kanser oluşabilir.
Bazı kişiler glüten duyarlılığı yaşar, ancak bunlar mutlaka çölyak değildir. Antikor testi, çölyak hastalığı olan insanları karakterize eden otoimmün yanıtı ortaya çıkarmaz. Diyetinizden glüteni azalttığınızda veya ortadan kaldırdığınızda basitçe kaybolan bir hassasiyet olabilir. Ancak antikor testleri ve biyopsiler, kişinin çölyak hastalığı olarak bilinen otoimmün bozukluğuna sahip olmadığını belirleyebilir.
Glüten tüketirken kendini gösteren bu hassasiyet, sadece buğdaya karşı alerjik bir reaksiyon da olabilir.
Glüten alerjisinde ise buğday ve arpa ürünlerinin tüketimi genellikle cilt reaksiyonları, kurdeşen, rinit ve ciddi vakalarda anafilaktik şok ile kendini gösterir. Çocuklarda daha sık görülür ve genellikle yetişkinlikte kaybolur. Duyarlılık veya çölyak hastalığı ile arasındaki fark, glüten bağırsaklarına ulaşmadığında bile reaksiyona girmesidir.
GLÜTEN HAKKINDA EN ÇOK MERAK EDİLEN SORULAR
Tolere edebilen bir organizmada glüten, prebiyotik özelliklere sahip olduğu için bağırsak sağlığına fayda sağlar. Bunlar, sağlıklı bağırsak florasının korunmasına ve kolon kanserinin önlenmesine yardımcı olan bağırsak florasını oluşturan "iyi" bakteriler için besin sağlayacaktır.
- Glüten kilo aldırır mı?
Bu fikir tamamen yanlıştır. Kilo almanıza neden olan şey, genellikle glüten içeren yiyeceklere eklenen karbonhidrat ve şeker miktarıdır.
- Glüten kötü mü?
Araştırmalar, glütenin yalnızca hoşgörüsüz insanlar için sorunlara neden olduğunu göstermiştir.
- Glütensiz terimi ne anlama geliyor?
Çölyak hastalarının sayısındaki artıştan dolayı üreticilerin ürünlerini 'glütensiz' etiketiyle tanımlaması gerekiyor. Glüten miktarı bazı ürünlerde kaçınılmaz olduğu için belirli sınırlar içinde dahil ediliyor. Bu oran, yetkili mercilerle belirlenen miktarda kullanılıyor.
Bu yüzden hoşgörüsüz insanlar, satın aldıkları gıdaların üzerinde bu etiketler göründüğünde rahatlayabilirler. Bu, sağlığınızı korumak için kurala uygundur.
- Peki tüketmeli miyim, tüketmemeli miyim?
Araştırma sonuçları dengeli beslenmenin önemini doğrulamaktadır. Ayrıca, diyetimizi değiştirmeyi planladığımızda bir beslenme uzmanına danışmamızın önemli olduğunu da unutmamak gerekir.
Buğday sadece dünyadaki en yaygın gıdalardan biri değil, aynı zamanda en tartışmalı olanlardan biridir. Glüten intoleransı olan kişiler, glüteni diyetlerinden tamamen çıkarmalıdır.
Ancak, sindirimi iyileştirebileceği, kolon kanserini, bazı kalp rahatsızlıklarını ve diyabeti önlemeye yardımcı olabileceğinden, lif açısından zengin tam buğdayın orta düzeyde tüketimi, tolere edenler için sağlıklı olabilir.
Sonuç olarak, buğday ekmeklerini, unlu mamulleri ve diğer ürünleri ölçülü olarak tüketirseniz, bu tahılın sağlığınıza zarar vermesi olası değildir.
Daha Fazla Yorum Yükle
0 Yorum Yapılmış