Folik Asit; bebeğin gelişiminin sağlıklı bir şekilde tamamlanabilmesi için gerekli olan, DNA sentezi ve hücre bölünmesi süreçlerinde fazlasıyla önemli bir yeri ola B vitamini ailesinin bir üyesidir.
Sağlıklı bir hamilelik süreci için, anne ve bebek sağlığını bir arada koruyan folik asitler neden ve nasıl kullanılır sıklıkla araştırılıyor.
Çoğunlukla gebeliğin ilk haftalarında, hatta bazen gebe kalmadan önce takviye olarak kullanmaya başlanması gerektiğini bilinen folik asit aslında ne için kullanılır? Folik asidin faydaları nelerdir? İşte tüm ayrıntılar..
FOLİK ASİT NEDİR?
Folik asit, bir diğer adıyla pteroylmonoglutamic asit B9 vitamininin sentetik yapıda olan formudur. Latince “folium” kelimesinden türeyen folat ise besinlerde B9 vitamininin doğal olarak bulunan şeklidir.
Günlük tüketilen besinlerden alınabilen folik asidin yeterli düzeyde olması (yetişkinlerin günde en az 400 mcg folat alması önerilir.) birçok hastalığa karşı koruma sağlamaktadır.
Özellikle hamilelik, emzirme, hipertiroidizm, karaciğer hastalıkları, emilim bozuklukları gibi durumlarda vücudun ihtiyaç duyduğu folik asit miktarı artmaktadır.
Nitekim folatın insanlar tarafından üretilmiş formu olan folik asidin takviyesine ihtiyaç duyulması halinde ilgili kişiler folik asidi doktor kontrolünde vitamin olarak alabilir.
FOLİK ASİT NE İŞE YARAR?
Folik asit, DNA ve RNA oluşturmaya yardımcı olur ve protein metabolizmasına katılır.
Folik asit ayrıca yüksek miktarlarda mevcut olduğu durumlarda vücutta zararlı etkiler gösterebilen bir amino asit olan homosisteinin parçalanmasında anahtar rol oynar.
Folik asit aynı zamanda sağlıklı kırmızı kan hücreleri üretmek için gereklidir ve hamilelik ile fetal gelişim gibi hızlı büyüme dönemlerinde kritiktir bir öneme sahiptir.
Folik asidin görevleri arasında özetle şunlar bulunur:
Protein metabolizması ve kan hücre yapımında görev alır. Sinir sistemi düzeni ve fetusun gelişmesinde önemli rol oynamaktadır. Hücre bölünmesinde önemli rol oynar. Damar sertliğini azaltarak kalp krizi, bunama ve felç gibi rahatsızlıkların oluşmasını engeller.
GEBELİKTE NEDEN FOLİK ASİT KULLANILIR?
Gebe kalmayı planlayan kadınlara genellikle erkenden folik asit takviyesi almaya başlamaları önerilmektedir. Öncesinde alınmadıysa da hemen hemen tüm kadın hastalıkları ve doğum uzmanları, gebe olduğunu öğrenen kadınlara folik asit almalarını önermektedirler. Peki folik asit niçin gebelikte özellikle önemli?
Gebelikten önce ve gebelik boyunca alınan folik asit takviyesinin, bebeğin omurgasında ve beyninde oluşabilecek hasarlara karşı koruyucu olduğu bilinmektedir.
Özellikle gebeliğin ilk haftalarında folik aside duyulan ihtiyaç artmaktadır, çünkü bebeğin beyin ve spinal kord gelişimi 3. ve 4. haftalarda olmaktadır. Bu erken dönemde folik aside ihtiyaç duyulmasından dolayı gebe kalmadan önce annenin vücudundaki folik asit eksikliğini gidermiş olmasının daha avantajlı olduğu düşünülmektedir.
Folik asit kullanmak, sinir yolu kusurları olarak bilinen beyin ve omurilik merkezli doğum kusurlarını önler. Bu kusurlar, beyin hasarına veya beyin gelişiminin yarım kalmasına neden olarak en ciddi vakalarda sakatlıklara sebep olabilir. Bu sorunların çoğu (yaklaşık %70’i), folik asit tüketimi ile önlenebilmektedir.
