İcatlarıyla kendi ölüm fermanlarını yazanlar
Aybüke Sengir

Bilimin gelişmesi hiçbir zaman güllük gülistanlık bir süreç değildi. Kimi zaman maddi zorluklar kimi zamansa toplumun yarattığı baskılar bilimi zora sokmuştu. Bazı durumlar var ki bilim adamları kendi icatlarından zarar görmüştü. Büyüklerin bir bildiği varmış demek ki, “icat çıkarma başımıza” diye boşuna dememişler. Hazerfen’in icadı sebebiyle Cezayir’e sürülüp orada ölmesi, Titanic’in mucidinin batarken o gemide olması, Baskı makinesinin mucidi Bullocuk’ın test sırasında kangren olması gibi hayat kurtarıcı pek çok icadın, mucitlerinin ölümüne sebep olduğunu biliyor muydunuz? Peki ya kim kendi kötülüğünü düşünerek icat yapar? Okuyalım...

İSMAİL CEVHERİ’NİN TAHTA KANATLARI

İsmail Cevheri, Türk havacılık tarihinde bilinen ilk uçma girişimini gerçekleştiren şahsiyet. 1010 yılında kollarına bağladığı tahta plakalarşa kendini boşluğa bırakıp yere çakılmıştı.

İcatlarıyla kendi ölüm fermanlarını yazanlar

Olay şöyle gerçekleşmişti; Denemeyi yakmak için kendi imal ettiği tahta kanatları iki koluna bağlayarak Nişabur’da bir camiinin tepesine çıkıyor. Orada toplanan halka: “Ey ahali benim yaptığım buluşu şimdiye kadar kimse yapmadı. Dünyada yapılacak en mühim şey göklere uçmaktır. Sizin gözlerinizin önünde şimdi uçacağım” diyerek kendini boşluğa bıraktı. Bir müddet uçtuktan sonra düşerek hayatını kaybeden İsmail Cevheri bu denemesini Wright Kardeşler’den 900 yıl önce yapmıştı. Buna, tarihteki en eski uçuş denemesi diyebiliriz.

HAZERFEN İCADINDAN DOLAYI SÜRÜLDÜĞÜ CEZAYİR’DE ÖLDÜ

İsmail Cevheri’den ilham alan ve kendi geliştirdiği takma kanatlarla uçmayı başaran Hezârfen Ahmed Çelebi, 1632 yılında lodoslu bir havada, Galata Kulesi’nden kendini boşluğa bıraktığında kollarında kuş kanatlarına benzer bir kanat takılıydı. İstanbul Boğazı’nı uçarak geçip, 3.358 metre ötedeki Üsküdar’a konmayı başardı. Hezârfen’in adı ilerleyen yıllarda dünya havacılık tarihine geçti. Ancak bu derece bilgili ve becerikli birinin tehlikeli olabileceği düşüncesiyle Cezayir’e sürdüler. Burada hayata gözlerini yumdu.

İcatlarıyla kendi ölüm fermanlarını yazanlar

BASKI MAKİNESİNİN MUCİDİ WİLLİAM BULLOCK KANGREN OLDU

Bullock döneminde baskı makineleri konusunda yeni bir dönem açmıştı. “Dönerbasar”ı icat ederek dünya tarihine adını altın harflerle kazımayı da başardı. Ancak icadını test ederken ayağı makineye sıkışan Bullock, kangren olarak hayatını kaybetti.

İcatlarıyla kendi ölüm fermanlarını yazanlar

SİEUR FREMİNET’İN OKSİJEN TÜPÜ

Bugün hastaların yaşama sürelerini uzatmak, hayatlarını daha kaliteli hale getirmek, hastanede yatma sürelerini kısaltmak, sağlayacağı havayla uzun süre denizin dibinde kalmayı kolaylaştırmak gibi türlü ihtiyaçlarda kullanılan oksijen tüpü, Sieur Freminet tarafından 1772 yılında icat edilmişti. Tabi bu icadın da hüzünlü bir sonu var; icadına güvenip suya dalan mucit ilk dakikalarda başarılı buluşunun sevincini yaşamış olsa da, tüp tam olarak çalışmayınca boğularak can verdi.

İcatlarıyla kendi ölüm fermanlarını yazanlar

AUREL VLAİCU’NUN TEK KİŞİLİK UÇAĞI

Romanyalı mucit Vlaicu, uzun uğraşları sonucu 1913 yılında tek kişilik bir uçak geliştirdi. Kendi adını verdiği bu uçakla ilk denemesini Karpat Dağları’nın üzerinde yapmıştı. Ancak umduğu başarıyı yakalayamadı ve yere çakılan uçak hayatına mal oldu.

İcatlarıyla kendi ölüm fermanlarını yazanlar

KAREL SOUCEK’İN DARBE EMİCİ VARİLİ

Profesyonel bir dublör olan Kanadalı Karel Soucek, Niagara Şelalesi’nden aşağı atlamasını sağlayacak modifiye edilmiş bir varil geliştirmişti. Niagara Şelalesi’nden atladıktan sonra ufak birkaç kanamayla hayatta kalan Soucek, 1985 yılında Teksas’ta Houston Astrodome adındaki özel olarak yapılmış, 180 fit yüksekliğindeki şelaleden yapacağı atlayışı finanse etmesi için bir şirketi ikna etti. Maalesef atlayış başarısızlıkla sonuçlandı. Karel Soucek havuzun merkezi yerine kenarına çarpınca kapsül parçalara ayrıldı ve Soucek hayatını kaybetti.

İcatlarıyla kendi ölüm fermanlarını yazanlar

TİTANİK’İ İCAT EDEN ANDREWS’TE GEMİDEYDİ

1912 yılında batan ve hikâyesi filmlere konu olan Titanik’in baş mimarı Andrews de bir buzdağına çarpan ve yaklaşık iki saat kırk dakika içinde Kuzey Atlantik’in buzlu sularına gömülen geminin ilk seferine katılan ve orada ölenler arasındaydı.

İcatlarıyla kendi ölüm fermanlarını yazanlar

MARİE CURİE’NİN URANYUMU

Listenin sonunda bir kadın mucit var... Marie Curie radyoaktivite üzerine yaptığı çalışmalarla iki farklı alanda Nobel Ödülü kazanmıştı. Uranyumla yaptığı deneyler sonucu radyoaktiviteyi buldu. Toryumun radyoaktif özelliğini buldu ve radyum elementini ayrıştırdı. 1903 Nobel Fizik Ödülü, 1911 Nobel Kimya Ödülü sahibi ve radyoloji biliminin kurucusu olan Curie, çalışmalarıyla döneminde resmen bir çığır açtmıştı. Nobel Ödülü’nü alan ilk kadın, bu ödülü iki kere alan ilk bilim insanı da kendisiydi. 1934 yılında Fransa’nın Savoy kentinde kan kanserinden öldü. Sebebi de, aşırı dozda radyasyona maruz kalmasına bağlandı. Tarih boyunca adı “bilim için ölen kadın” olarak kaldı.

İcatlarıyla kendi ölüm fermanlarını yazanlar