Ümit Yenişehirli yazdı: Piyango talihsizleri

Türkiye’de; yeni yıla yaklaşılır, yeni yıla girilir ve yeni yılın ilk haftası yaşanırken piyango muhabbetleri hiç eksik olmaz.

2025 Milli Piyango çekilişinin de kazananları dört gün önce belli oldu. Her ne kadar henüz “Kazandım” diye ortaya çıkan pek olmasa da ortamlarda piyango paralarına ilişkin muhabbetler sürüyor.

Bir nevi, kazananın parası kazanamayanın çenesini yoruyor. Bu sohbetlerde hiç eksik olmayan şey de eski kazananların hâli, paraları ne yaptıkları hususu.

DÜNYA GENELİNDE KAZANANLARIN YÜZDE 70’İ İFLAS EDİYOR

Gerek ülkemizde gerekse de başka ülkelerde piyangodan para çıkanların durumu, genellikle, paranın kazanıldığı andaki hayallerden bambaşka yönlere, acıklı sonlara evriliyor.

New York Daily News’ün birkaç yıl önce yaptığı bir araştırmaya göre, piyango kazananların yüzde 70’i yedi yıl içinde iflas ediyor. Birçoğu da hiç de normal olmayan ölüm vakalarıyla bu dünyadan ayrılıyor.

Mesela, ABD Floridalı Abraham Shakespeare, 2009 yılında piyangodan 30 milyon dolar kazanmıştı. Ocak 2009’da bu parayı kazanan Shakespeare, Kasım 2009’da ise göğsünden 38 kalibrelik bir silahla vurulmuştu.

Dedektifler araştırmışlar ve piyango sonrası Shakespeare’ın hayatına girdiği belirlenen DedeDede Moore’u katil zanlısı olarak yakalamışlardı. Moore, şimdi cinayetten ömür boyu hapis cezasını çekiyor.

200 MİLYON DOLAR KAZANDI, ŞİMDİ BİR DEPODA YAŞIYOR

İşsizken 2001 yılında 200 milyon dolarlık bir ikramiye kazanan eski hırsızlık hükümlüsü Kentuckyli David Lee Edwards, bu parayla ABD’nin üçüncü en büyük ikramiyesini kazanan kişi olarak tarihe geçmişti.

Edwars, karma karışık vergi hesaplamaları ve yasalar karşısındaki kendi ihmalleri sonucu, önce parasının büyük bir bölümünü devlete bırakmak zorunda kalmış, sonrasında ise parasının idaresini verimli bir şekilde yürütememişti.

Gelinen noktada ise kalan parasını da kaybedecek ve insan dışkılarıyla çevrili bir depolama biriminde yaşamaya başlayacaktı. Edwars Kentucky, 2013 yılında 58 yaşındayken bir Evsizler Bakım Merkezi’nde hayatını kaybetmişti.

BALDIZININ KATLETTİĞİ DE VAR SİYANÜRLE ÖLEN DE

Bir başka isim, Jeffrey Dampier de 1996 yılında Illinois piyangosunda 20 milyon dolar kazanmıştı. Dampier, aradan dokuz yıl geçtikten sonra, piyango parasıyla değişen “renkli” hayatında kendisiyle sıkça vakit geçirmeye başlayan baldızı ve onun erkek arkadaşı tarafından kaçırılacaktı.

Olayı Dampier açısından daha da trajik kılan ise piyango çıktıktan sonra kendisine para yardımı yaptığı ve pahalı hediyeler aldığı karısının kız kardeşi tarafından öldürülmesiydi. Baldız ve erkek arkadaşı bu cinayeti, yapılan maddi yardımları az bulup, daha fazlasını isteyip parasına el koyma amacıyla işlemişti.

2012’de Illinois’te kazı kazanla 1 milyon dolar kazanan Urooj Khan ise birkaç ay sonra “siyanür zehirlenmesi”yle ölecekti. Yürütülen soruşturmaya rağmen suçlanacak kimse bulunamamıştı.

“LOTOCU SERSERİ” 15 MİLYON DOLARI BİRKAÇ YILDA BİTİRDİ

İngiliz Michael Carroll ise İngiltere tarihindeki en büyük piyangolardan birini kazanmıştı. Ne var ki 15 milyon dolar kazanan Carroll, tam bir klasik “piyango dağıtanı” olmuştu. Yirmi altı yaşındaki Carroll, 2002 yılında kazandığı 15 milyon doları birkaç yıl içerisinde pahalı partilere, yasaklı maddelere, hayat kadınlarına, lüks arabalara harcamıştı. Michael Caroll, bugün elinde bir şey kalmadığını anlatıyor.

VE BİZDEKİ VAKALAR…

Piyangodan kazanılan paranın genellikle hayrının pek görülmediğine dair Türkiye’de de yeterince örnek var. Haber taramalarında, 2004 yılında 2,5 milyon lira kazanan kişinin para tartışması nedeniyle oğlu tarafından boğazından bıçaklanması da var, 2005 yılında 5 milyon kazanan kişinin intiharı da.

Ya da 2012’de 10 milyon lira kazanıp, birkaç yıl sonra derme çatma bir kulübede yaşayan “talihli” de var inşaatlarda işçilik yaparken 1975 yılının büyük ikramiyesini kazanan ama sonrasında işlerin ters gittiği örnekler de.

1975 yılının büyük ikramiye kazananı, 83 yaşında barakasında donarak vefat ettiğinde, elinde avucunda hiçbir şey kalmadığı ve yakınlarına da ulaşılamadığı için köylülerinin elbirliğiyle defnedilebilmişti. Bir zamanların büyük ikramiye kazananının başını koyduğu yastığının altından ise eski piyango biletleri ve listesi çıkmıştı.

İKİ DEFA BÜYÜK İKRAMİYE DE MUTLULUK GETİRMEDİ

Ayakkabı boyacısıyken önce 1982, sonra da 1984’te büyük ikramiye kazanan “piyango tiryakisi” ise birkaç yıl öncesine kadar gene ayakkabı boyacılığı yapmaktaydı. Büyük ikramiye günlerini soranlara, o günleri, “Cahildik tabii, bitirdik paraları.” sözleriyle anlatıyor.

Onun en büyük özelliği, kazandığı büyük ikramiye paralarının çok büyük bir bölümünü gene piyango bileti almaya harcamasıydı. Unutmadan; ABD’de de iki kez büyük ikramiye kazanıp, sonrasında büyük bir yoksulluğa düçar olan üç “talihli” de kayıtlarda yer alıyor.