Antarktika'nın Kıyamet Buzulu çöküşün eşiğinde: Deniz seviyeleri yükselebilir

Küresel ısınma ile birlikte Dünya'nın ortalama sıcaklıkları, her geçen yıl yükselmeye devam ediyor. Bu durum, özellikle kutuplardaki buzulların hızla erimesine neden oluyor.

“Kıyamet Buzulu” olarak adlandırılan Batı Antarktika'daki Thwaites buzulunu inceleyen bilim insanları; ön kısmında, sadece beş yıl içinde kırılmasına yol açabilecek 'endişe verici bir çatlak' bulduklarını açıklamıştı.

ÇÖKÜŞÜN EŞİĞİNDE

Gezegen genelinde deniz seviyelerinin yükselmesine neden olma potansiyeline sahip olan Thwaites Buzulu'nun, 'Kıyamet Buzulu' lakabını kazanması hiç de şaşırtıcı değil.

Bilim insanları, buzulun nasıl ve ne zaman çökebileceğine dair endişe verici bulgular ortaya koydu.

İngiliz Antarktika Araştırmaları (BAS) araştırmacıları, Büyük Britanya ile aynı büyüklükteki buzulun yeni ölçümlerini almak için su altı robotlarını kullandı.

BİRÇOK BÖLGE SU ALTINDA KALACAK

Veriler, Thwaites Buzulu'nun ve Batı Antarktika Buz Tabakası'nın büyük bölümünün 23. yüzyıla kadar tamamen kaybolabileceğini gösteriyor.

Endişe verici olan, eğer tamamen çökerse, uzmanların söylediğine göre dünya çapında deniz seviyeleri 65 cm. yükselecek ve çok büyük alanlar su altında kalacak.

Thwaites Buzulu yaklaşık 120 km. çapında ve Büyük Britanya veya Florida ile aynı büyüklükte. Bu, onu gezegenin en geniş buzulu yapıyor.

Bazı yerlerde kalınlığı 2 bin metreyi aşıyor; bu da dünyanın en yüksek binası olan Burj Dubai'nin 2,5 katı büyüklüğünde.

Daha önce yapılan araştırmalar, Thwaites ve çevresindeki buzullardan denize akan buz hacminin 1990'lardan 2010'lara iki katından fazla arttığını ortaya koymuştu.

Dahası, Amundsen Denizi Koyu adı verilen daha geniş bölge, küresel deniz seviyesinin yılda 4,6 mm olan mevcut artış hızının yüzde sekiz gibi şaşırtıcı bir oranını oluşturuyor.

Ekip yeni araştırmalarında Thwaites'in gelecekte ne zaman ve nasıl değişeceğine dair daha güvenilir bir tahmin geliştirmeyi amaçlıyor.

BAS'ta deniz jeofiziği uzmanı olan Dr. Rob Larter, "Thwaites Buzulu'nun geri çekilmesinin önümüzdeki yüzyıl içerisinde hızlanacağı konusunda bir fikir birliği var." dedi.

Yeni araştırma, Thwaites'in en geç 23. yüzyılda çökeceğini gösteriyor.

Araştırmacılara göre Thwaites, konumu nedeniyle 'olağanüstü derecede savunmasız. Buzulları, Batı Antarktika'nın kalbine doğru aşağı doğru eğimli, deniz seviyesinden çok aşağıda bir yatağın üzerinde yer alıyor.

DAHA KORKUNÇ SENARYO DA VAR

Endişe verici olan, Batı Antarktika Buz Tabakasının tamamının çökmesi durumunda, küresel deniz seviyelerinin tam 3,3 metre yükselmesi.

Bunun Bangladeş'ten alçak Pasifik adalarına, New York'tan Londra'ya kadar kıyılarda yaşayan yüz milyonlarca insan üzerinde büyük bir etkisi olacak.

Bulgulara dayanarak araştırmacılar, Thwaites'in erimesine yol açan başlıca faktörlerden biri olan sera gazı emisyonlarının azaltılması için acil eylem çağrısında bulunuyor.

BARAJ GÖREVİ GÖRÜYOR

Bilim insanları, Thwaites'in Batı Antartika'da doğal bir baraj görevi gördüğünü ve bu buzulun çökmesi halinde küresel deniz suyu seviyelerinin metrelerce yükselebileceğini tahmin ediyor.

Araştırmacılar, Thwaites buzulunun domino etkisi yaratarak Antarktika'daki diğer buzulları da peşinden sürükleyeceğini ve büyük bir felakete neden olabileceğini söylüyor.

Öte yandan, New York Times tarafından NASA JPL'den alınan veriler kullanılarak yapılan 2017 analizine göre, Thwaites Buzulu 1980'den bu yana en az 600 milyar ton buz kaybetti.