Yapay Zeka (AI) Sözlüğü | ChatGPT’yi anlamak için ihtiyacınız olan terimler!

Yapay Zeka, makinelerin insan benzeri görevleri gerçekleştirmesini, deneyiminden öğrenmesini ve yeni girdilere uyum sağlamasını mümkün kılan sistemdir.

Yani yapay zeka ile insan yetkinliklerinin geliştirilmesi ve bunlara katkı sağlaması hedeflenir. Günümüzde çeşitli alanlarda kullanılıyor.

Yapay zekayı günümüz teknolojisinden ayıran en büyük özellik insan zekasını taklit edebilmesidir. Yapay zekayı anlamanın en iyi yollarından biri de onu kullanmaktır.

The New York Times'ta yer alan Adam Pasick, Yapay zekayı, özellikle de ChatGPT’yi anlamak için yararlı ifadelerin ve kavramları listeledi.

Antropomorfizm

İnsanların insan benzeri nitelikleri veya özellikleri bir yapay zeka sohbet botuna atfetme eğilimi. Örneğin, duygu sahibi olamamasına rağmen verdiği cevaplara göre nazik ya da acımasız olduğunu varsayabilir ya da yapay zekanın insan dilini çok iyi taklit ettiği için duyarlı olduğuna inanabilirsiniz.

Önyargı

Çıktısı, modelin eğitim verileri tarafından çarpıtılırsa, büyük bir dil modelinde meydana gelebilecek bir hata türü. Örneğin, bir model, belirli özellikleri veya meslekleri belirli bir ırk veya cinsiyetle ilişkilendirerek yanlış tahminlere ve saldırgan tepkilere yol açabilir.

Generative AI

Büyük miktarda eğitim verisindeki kalıpları tanımlayarak ve ardından benzer özelliklere sahip orijinal materyal oluşturarak metin, resim, video ve bilgisayar kodu dahil olmak üzere içerik oluşturan teknoloji. Örnekler arasında metin için ChatGPT ve resimler için DALL-E ve Midjourney yer alır.

Halüsinasyon

Sistemin, eğitim verileri ve mimarisindeki sınırlamalar nedeniyle gerçeklere dayalı olarak yanlış, alakasız veya anlamsız bir yanıt verdiği, büyük dil modellerinde iyi bilinen bir olgu.

Sinir ağı

Verilerdeki istatistiksel kalıpları bularak becerileri öğrenen, insan beynini model alan matematiksel bir sistem. Yapay nöron katmanlarından oluşur: İlk katman girdi verilerini alır ve son katman sonuçları verir. Sinir ağları oluşturan uzmanlar bile arada ne olduğunu her zaman anlamıyor.

Parametreler

Büyük bir dil modelinin yapısını ve davranışını tanımlayan sayısal değerler, tıpkı hangi sözcüklerin geleceğini tahmin etmesine yardımcı olan ipuçları gibi. GPT-4 gibi sistemlerin yüz milyarlarca parametreye sahip olduğu düşünülüyor.

Takviyeli öğrenme

Bir AI modeline deneme yanılma yoluyla en iyi sonucu bulmayı öğreten, sonuçlarına göre bir algoritmadan ödüller veya cezalar alan bir teknik. Bu sistem, derecelendirmeler, düzeltmeler ve öneriler şeklinde performansı hakkında geri bildirim veren insanlar tarafından geliştirilebilir.

Dönüştürücü modeli

Kelimeleri teker teker analiz etmek zorunda olmayan, ancak bir kerede tüm cümleye bakabilen, dili anlamak için kullanışlı bir sinir ağı mimarisi. Bu bir yapay zeka atılımıydı, çünkü modellerin dildeki bağlamı ve uzun vadeli bağımlılıkları anlamasını sağladı. Transformers, modelin bir cümlenin anlamını anlamada önemli olan belirli kelimelere odaklanmasını sağlayan, kendine dikkat adı verilen bir teknik kullanır.

Doğal dil işleme

Metin sınıflandırması ve duygu analizi dahil olmak üzere insan dilini anlamak ve oluşturmak için büyük dil modelleri tarafından kullanılan teknikler. Bu yöntemler genellikle makine öğrenimi algoritmaları, istatistiksel modeller ve dil kurallarının bir kombinasyonunu kullanır.

Büyük dil modeli

İnternetten çok miktarda metni analiz ederek düzyazı oluşturma, konuşma yürütme ve bilgisayar kodu yazma dahil olmak üzere becerileri öğrenen bir tür sinir ağı. Temel işlev, bir dizideki bir sonraki kelimeyi tahmin etmektir, ancak bu modeller yeni yetenekler öğrenerek uzmanları şaşırttı.

Yapay Zeka ile ilgili daha fazla terim öğrenmek için tıklayınız