Yapay zekanın 2030 yılına kadar milyonlarca ton elektronik atık üretebileceği ortaya çıktı

Üretken yapay zeka teknolojisi hızla gelişirken, beraberinde getirdiği çevresel sorunlar da gündeme geliyor.

Son yapılan bir araştırma, yapay zekanın 2030 yılına kadar milyonlarca ton elektronik atık üretebileceği uyarısında bulunuyor.

1000 KAT ARTIŞ TEHLİKESİ

Çin Bilimler Akademisi ve İsrail'deki Reichman Üniversitesi'nden araştırmacılar, üretken yapay zekanın önümüzdeki on yılın başında yaklaşık 1.000 kat daha fazla elektronik atık üretebileceğini ortaya koydu.

Bilim insanları, herhangi bir önlem alınmadığı takdirde yapay zeka kaynaklı e-atık miktarının 2023'te 2.600 tondan 2030'da 2,5 milyon tona çıkacağını tahmin ediyor.

Bu miktar, 2030 yılında dünya nüfusunun tahmini 8,5 milyara ulaşması ve her bir insanın iki iPhone'u çöpe atması anlamına geliyor.

ATIK MİKTARI NEDEN ARTACAK

Üretken yapay zekanın hızlı yükselişi, donanım ve çip teknolojisinde sık sık yükseltmeler yapılmasını gerektiriyor.

Bu da mevcut elektronik ekipmanların hızla eskimesine ve atık haline gelmesine neden oluyor.

Bu ekipmanlar, geri dönüştürülebilen değerli metallerin yanı sıra sağlık ve çevre için tehlikeli olan kurşun ve krom gibi toksik maddeler de içeriyor.

EN ÇOK ATIĞI KUZEY AMERİKA ÜRETECEK

Araştırmacılar, işlenmemiş atık akışlarının yarısından fazlasının (%58) Kuzey Amerika'da olacağını tahmin ediyor.

Bunun nedeni, bu bölgede çok sayıda yapay zeka veri merkezinin bulunması. Çin, Güney Kore ve Japonya'yı içeren Doğu Asya'nın atık payı %28, Avrupa Birliği ve Britanya'nın payı ise %14 olacak.

ABD'nin Çin'e gelişmiş GPU satışına getirdiği kısıtlamalar da çevresel sorunları artırabilir.

Uzmanlar, Çin'deki veri merkezlerinin "modası geçmiş sunucu modellerini kullanmaya zorlandığını" ve bunun atık miktarını artırabileceğini belirtiyor.

Araştırmacılar, e-atık oluşumunu azaltmak için dairesel ekonomi stratejisini öneriyor. Bu strateji, yapay zeka ile ilgili donanımların kullanım ömrünü uzatmayı, eskimiş parçaları daha düşük seviyeli uygulamalarda yeniden kullanmayı, daha verimli algoritmalar geliştirmeyi ve çiplerin hesaplama verimliliğini artırmayı içeriyor.

Çalışmanın başyazarı Wang Peng, stratejinin yapay zeka geliştiren tüm ülkelere uygulanabileceğini, ancak her ülkenin farklı sorumlulukları olması gerektiğini belirtiyor.

Örneğin, ABD donanım üretme ve algoritma geliştirme konusunda daha sorumlu davranırken, Çin atık yönetimi ve geri dönüşüm süreçlerini iyileştirmeye odaklanmalı.