12 Eylül temalı filmler

1/19

1986 yapım, ilk 12 Eylül temalı film, darbeden 6 yıl sonra Şerif Gören imzası çıktı seyirci karşısına. Yıllarca hapiste yatan işkencelere uğrayan Hayri’nin cezaevinden çıkışı ile başlar film. Kadir İnanır’ın canlandırdığı Hayri karakteri, yedi yılın ardından evine döndüğünde, karşısında ona hala kızgın bir baba, zengin olmuş dava arkadaşları ve ona tuhaf davranan mahalle arkadaşları bulur.

2/19

Aynı yıl içinde bu sefer Zeki Ökten, “Ses” ile çevirir kamerasını 12 Eylül’e. Ses, altı yıl cezaevinde kalan ve gördüğü işkenceden dolayı sol kolu sakat kalan bir gencin, bir sahil kasabasında yeniden hayata uyum sağlamaya çalışırken, bir adamın sesini işkencecisinin sesine benzeterek onunla girdiği hesaplaşmayı anlatır.

3/19

Yine bir devrimci hapisten çıkıyor ve dağılmış hayatını toparlamaya uğraşıyor. 12 Eylül öncesinde Siyasi olaylara karışan Hüseyin, abisinin ölümüne neden olduğu için ailesi tarafından adeta lanetlenmiştir.
Bu kez dönemin tahribatı Hüseyin’in üzerinden değil de geride kalan kadın ve çocuk üzerinden anlatılırken, Alasya, cuntanın dolaylı mağdurlarının izini sürer.

4/19

“Av zamanı” 1980 öncesi olaylara değinen ilk film olsa da, 12 Eylül Türkiye’sini sadece fon olarak kullandı. Darbe ile pek bir derdi olmayan film, terör olaylarının da siyasi boyutlarını irdelemekten uzak durdu.

5/19

“Sis” ile Zülfü Livaneli de 1980 öncesi Türkiye’ye cevirdi kamerasını. Kardeş kavgasını, mecazi olarak değil, farklı görüşlere sahip iki kardeş üzerinden anlattı. Livaneli de Erden Kıral gibi politik bir tez olmadan seyirciye bir dönemin kesitini sundu.

6/19

Ümit Efekan tarafından beyazperdeye uyarlanan, Bekir Yıldız uyarlaması “Darbe”, işkenceye dayanamayarak örgüt arkadaşlarını ele veren, daha sonra da pişmanlık yasasından yararlanarak, estetik ameliyatla yüzünü ve kimliğini değiştiren bir devrimcinin, yeni hayatında kendisiyle hesaplaşmasını anlatır.