29.10.2022 12:18

Güncelleme: 29.10.2022 12:18

Cumhuriyet'in ilanın öyküsü

Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin bundan 99 yıl önce 29 Ekim 1923'te Cumhuriyet'i ilan etmesinin ardından kutlanmasına karar verilen Cumhuriyet Bayramı; ilk gününden bugüne kadar milletçe, tüm yurtta aynı coşkuyla kutlanmaya devam ediliyor.

(Zeynep Koç)

Cumhuriyet'in ilanı, tarihte eşi benzeri görülmemiş bir kurtuluş mücadelesiyle, askeri gücünü tüm dünyaya kanıtlayan büyük Atatürk'ün sosyal ve siyasal alandaki sayısız başarılarından ve attığı en büyük adımlardan biridir.

Cumhuriyet'in ilanından bir gece önce 28 Ekim günü, Mustafa Kemal Atatürk arkadaşlarını Çankaya'daki köşküne akşam yemeğine davet etti.

Atatürk, o akşam arkadaşlarıyla oturduğu masada kabine bunalımından çıkmanın yolu konuşulurken tarihe geçen sözünü arkadaşlarına söyledi ve "Efendiler yarın Cumhuriyeti ilan edeceğiz." dedi.

Mustafa Kemal, aynı akşamın gecesinde İsmet İnönü ile beraber çalışmalara başladı...

Çalışmalarında, devletin niteliğinin Cumhuriyet olduğunu belirtti, bunun üzerine bir yasa tasarısı hazırlanmaya başlandı...

29 Ekim günü ise Halk Fırkası Meclis Grubu'nda yeni bir kabine için yapılan görüşmelerde Cumhuriyet'in ilanı üzerine tartışmalar yaşandı.

Tartışmalar uzayınca, grup üyeleri Mustafa Kemal'in fikrini sordu...

Mustafa Kemal, düşünmek için 1 saat süre istedi ve bu süre içerisinde birkaç vekil ile toplantı yaptı...

Yapılan toplantının ardından Mustafa Kemal, meclis grubu toplantısında sunduğu Cumhuriyet tasarısı kabul edildi.

29 Ekim günü Mustafa Kemal Atatürk kürsüye çıkıp konuşma yaptı...

Yeni yönetim şekli 101 pare top atışı ile halka duyuruldu...

Böylelikle resmen Cumhuriyet ilan edilip Türkiye Cumhuriyet'i kuruldu ve 29 Ekim 1923'de artık egemenlik kayıtsız şartsız milletin oldu.

TBMM teklifinin 19 Nisan'da kabul edilmesiyle 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı, 1925 yılından bu yana Cumhuriyet'in ilan edilişinin anısına "milli bayram" olarak kutlanmaya devam ediliyor...