Ebeveynlik stilinizin çocuğunuz üzerindeki etkileri
Gizem Bozdağ

Ebeveyn olduğunuzda, kararlarınızın çocuğunuzun büyüyünce kim olacağını etkileyebileceğini çabucak anlarsınız. Ve çocuklarınıza karşı katı mı yoksa hoşgörülü mü olacağınızı seçmek stresli ve bunaltıcı olabilir. Yapılan bir araştırma, ebeveynlerin çocuklarından ne kadar talepkar olduklarına ve onlara ne kadar duyarlı olduklarına bağlı olarak 4 tür ebeveynlik belirlemiştir. Ebeveynlik stilinize göre çocuğunuzu nasıl bir gelecek beklediğini öğrenmeye hazır mısınız?

Ebeveynlik stilinizin çocuğunuz üzerindeki etkileri

1. SIKI VE KONTROLCÜSÜNÜZ

Otoriter ebeveynler çok katı ve kontrol edicidir. Çocukları hiçbir soru sormadan kurallarına körü körüne uymak zorundadır. Onlarla müzakere etmek, ters konuşma olarak kabul edileceğinden bir seçenek değildir. Çocuklarının duygu ve düşüncelerini dikkate almazlar. Çocukları belirli bir kuralı çiğnediğinde disiplin yerine cezayı kullanabilirler. Bu tür ebeveynler yaklaşımlarını zorlu aşk olarak adlandırabilir ve çocuklarını gerçek dünyaya daha iyi hazırlayacağına inanabilirler.

Ne yazık ki, bu tür ebeveynlik bir çocuğa gerçekten zarar verebilir. Otoriter ebeveynlerin çocukları genellikle daha az bağımsızdır, daha güvensizdir, benlik saygısı sorunları vardır ve liderlik için önemli olan zayıf sosyal becerilere sahiptir. Bunun nedeni, küçükken fikirlerine değer verilmemesi ve her zaman onların yerine anne babalarının karar vermesidir.

Bunun dışında, otoriter ebeveynlik, çocukları gelecekteki ilişkilerinde agresif ve otoriter hale getirebilir. Bu tür çocuklar kendilerine hiçbir açıklama yapılmadığı için doğruyu yanlıştan öğrenemeyebilirler ve bu onları her zaman cezadan kaçmak istedikleri için yalancıya dönüştürebilir. Kurallar onlara her zaman katı bir şekilde empoze edildiğinden, kendi kendini kontrol etme sorunları da olabilir.

2. DİKKATLİ VE DEMOKRATİKSİNİZ

Otoriter ebeveynler, otoriter ebeveynlere benzer çünkü onlar da sınırlar koyar ve kurallar oluştururlar. Ancak farklı olan, eylemlerini ve kararlarını çocuklarına açıklamalarıdır. Daha dikkatlidirler ve çocuklarının duygu ve düşüncelerini dikkate alırlar. Çocuklarını cezalandırmak yerine disiplini kullanır ve iyi davranışları pekiştirirler.

Bu tür ebeveynlik, çocukların görüşlerini dile getirmelerine ve ebeveynleriyle sağlıklı tartışmalara girmelerine izin verildiği için demokratik olarak da adlandırılır. Yetkili ebeveynler de çocuklarının gelişimine çok fazla enerji harcarlar, ancak aşırı derecede kontrol etmezler. Çocuklarının cezalandırılmasına gerek kalmadan hata yapmalarına ve onlardan öğrenmelerine izin verilir.

Çocukları yetkili ebeveynler olan bağımsız ve kendinden emin olması daha muhtemeldir. Kendi başlarına karar vermede daha iyidirler ve iyi iletişim becerilerine sahiptirler. Ayrıca daha iyi öz kontrol ve duygusal becerilere sahiptirler ve daha empatiktirler. Tüm bu beceriler, hayatta başarılı olmalarına yardımcı olabilir.

3. ÇOK HOŞGÖRÜLÜSÜNÜZ

İzin veren ebeveynler de kurallar koyabilir, ancak nadiren uygularlar. Hayır demek veya çocuklarını disipline etmek onlar için zor olabilir ve kötü davranışlar kolayca affedilebilir. Onlar bir ebeveynden çok bir arkadaştır. İzin veren ebeveynler, çocuklarının duygu ve arzularına, hatta belki de çok fazla değer verir ve bu da çocukları olumsuz yönde etkileyebilir.

Bu tür hoşgörülü ebeveynler nadiren disiplin kullandıklarından, çocuklarının öz kontrol ve kurallara uyma ile ilgili sorunları olabilir ve bu da sosyal yaşamları üzerinde olumsuz bir etkiye sahip olabilir. Ayrıca istediklerini elde etme hakkına da sahip olabilirler. Müsamahakar ebeveynlerin çocukları genellikle düşük benlik saygısına sahiptir ve düşük akademik performans sergiler.

4. İHMALKARSINIZ

İlgisiz ebeveynler, çocuklarının yaşamlarında neredeyse hiç bulunmaz ve gelişimleri üzerinde çok az etkiye sahiptir. Çok fazla kural koymazlar veya çocuklarına yeterince destek veya rehberlik sağlamazlar ve çocuklarının kendilerini yetiştirmelerini beklerler. Ancak, böyle bir ihmal her zaman kasıtlı değildir. Ebeveynlerin işteki stres veya zihinsel sağlık sorunları gibi kendi sorunlarıyla bunaldığı ailelerde sıklıkla görülen bir durumdur.

İlgisiz ebeveynlerin çocukları, benlik saygısı ve akademik performans ile ilgili sorunlar yaşayabilir. Duygularını kontrol etmekte zorlanabilirler ve bu da dürtüsel olmalarına neden olabilir. Küçükken bu sevgi ve desteği görmedikleri için kurallara uymaları, iletişim kurmaları ve başkalarıyla yakın ilişkiler kurmaları da zor olabilir.